Vì sao Ukraine ngừng tuyển mộ các chiến binh nước ngoài và đình chỉ hoạt động "Binh đoàn quốc tế"?

Ngày 1/4, Ukraine cho biết đã đình chỉ việc tuyển mộ người nước ngoài vì họ không được đào tạo có hệ thống, thiếu vũ khí và một số quốc gia đã tước quyền công dân của những người tình nguyện.

Ngày 1/4, Người phát ngôn của "Binh đoàn quốc tế" Ukraine nói với Nationnal Post (Canada): "Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc đình chỉ tuyển mộ, một trong số đó là thiếu vũ khí. Quốc hội của chúng tôi, Verkhovna Rada đã tiến hành bỏ phiếu vào thứ Sáu tuần này về lập trường đối với 'Binh đoàn Quốc tế' và chúng tôi sẽ dựa trên kết quả bỏ phiếu để tiếp tục xúc tiến".

Ông Borys Wrzesnewskyj, một cựu nghị sĩ Đảng Tự do Canada, người trước đây đã giúp các nhà ngoại giao Ukraine sàng lọc các ứng viên nước ngoài, nói với National Post rằng tất cả những người mà ông phỏng vấn cuối cùng đã không thể đến Ukraine vì Ukraine đã "đình chỉ nhiệm vụ" từ mấy tuần trước.

Ông nhấn mạnh: “Nếu những người chưa qua đào tạo vào Ukraine, sẽ gây ra đủ loại hậu quả”. Ông và những người Canada giúp tuyển mộ người tình nguyện nói, phía Ukraine rất cảm ơn sự giúp đỡ của bên ngoài, nhưng cũng ý thức được rằng việc đưa những người nước ngoài thiếu kinh nghiệm ra mặt trận là vô nghĩa.

Vào tháng trước, các quan chức Ukraine tuyên bố rằng có tới 20.000 “tình nguyện viên” người nước ngoài đã đến Ukraine với hy vọng chiến đấu với quân Nga. Một tuần trước, quân đội Nga ước tính có khoảng 6.600 "lính đánh thuê và kẻ khủng bố nước ngoài" vẫn đang hoạt động ở Ukraine, sau đó số lượng giảm dần do một số bỏ chạy, một số khác thiệt mạng trong các cuộc tấn công.

Ngày 13/3, Nga đã thực hiện một cuộc tấn công lớn bằng tên lửa hành trình vào căn cứ quân sự Yavoriv ở miền Tây Ukraine. Bộ Quốc phòng Nga ước tính hơn 200 “lính đánh thuê” nước ngoài đã thiệt mạng và hơn 400 người bị thương trong vụ tấn công này. Người phát ngôn quân đội Nga Igor Konashenkov cho biết trong một tuyên bố vào thời điểm đó: "Chúng tôi đã nắm được vị trí của tất cả lính đánh thuê nước ngoài ở Ukraine. Tôi muốn cảnh báo các người một lần nữa - chúng tôi không nhân từ với mọi lính đánh thuê, bất kể họ ở đâu trên đất Ukraine."

Hãng thông tấn Nga Sputnik chỉ ra rằng, sau một tháng giao tranh, một số người phương Tây tình nguyện đến Ukraine chiến đấu đã rời khỏi đất nước này và đăng tải những lời kể gây sốc trên mạng về những tội ác chiến tranh được cho là của phía Ukraine; trong hàng ngũ của họ xuất hiện những phần tử phát xít mới và thậm chí các chiến binh thánh chiến; các chỉ huy Ukraine đe dọa sự an toàn cá nhân của họ và yêu cầu họ ra mặt trận mà không có vũ khí, đạn dược và các trang bị thích hợp.

Trước khi xung đột Nga-Ukraine bùng nổ, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã tự tin quá mức rằng, dù Nga có đưa quân đến nhưng chỉ cần Ukraine được các nước phương Tây hậu thuẫn thì Nga cũng chẳng thể làm gì được. Sau khi chiến tranh bắt đầu, ông Zelensky dần nhận ra rằng các quốc gia phương Tây không đáng tin cậy, họ chẳng qua là quạt lửa sau lưng và Ukraine phải gánh chịu mọi đau khổ.

Trước sự chênh lệch lớn về sức mạnh quân sự của quân đội Nga, ông Zelensky bắt đầu tìm kiếm sự giúp đỡ từ thế giới bên ngoài. Ngày 27/ 2, ông kêu gọi cộng đồng quốc tế thành lập một "Binh đoàn quốc tế Phòng vệ lãnh thổ Ukraine”. Ngay sau đó, ông đã tự mình ký một sắc lệnh miễn thị thực nhập cảnh cho những người nước ngoài miễn là họ đến hỗ trợ Ukraine.

Để thành lập một “binh đoàn quốc tế”, thu hút được một số lượng lớn người tình nguyện tham gia, chính phủ Ukraine đã đặt ra một mức đãi ngộ cao. Mặc dù nhiều quốc gia nghiêm cấm lính đánh thuê tham gia vào cuộc chiến Ukraine, nhưng nhiều người đã sang Ukraine với sự hấp dẫn của mức lương cao, và số lượng “tình nguyện viên” đợt đầu tiên đến Ukraine đã lên tới 16.000 người.

Sau đó, một số đợt “tình nguyện viên” (Nga gọi họ là “lính đánh thuê”) đã tiến vào chiến trường Ukraine, hầu hết những người này đến từ các quốc gia như Mỹ, Anh và Đức, một số là cựu chiến binh, cũng có một số chưa hề có kinh nghiệm chiến đấu.

Ngày nay, cuộc chiến Nga-Ukraine vẫn đang diễn ra và cuộc đối đầu khốc liệt vẫn chưa dịu đi, những người “lính tình nguyện” đã đóng vai trò gì trong cuộc chiến này? Tình hình hiện nay của họ ra sao?

Mới đây, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã bày tỏ rằng chính phủ Ukraine sẽ “tạm đình chỉ” “Binh đoàn quốc tế”. Theo báo chí nước ngoài, lý do khiến ông Zelensky không còn cần đến “Binh đoàn quốc tế” bởi ông hiểu ra hành vi hoang đường của mình trước đó đã phải trả giá.

Trước thực tế một số lượng lớn “tình nguyện viên” bị thiệt mạng, chính phủ Ukraine đã phải chi bồi thường hơn 30 triệu USD. Ukraine vốn không mấy nổi bật về phát triển kinh tế, cộng với chiến tranh, nền kinh tế chắc chắn sẽ bị tổn thất nặng nề, nay lại phải gánh chịu những khoản bồi thường cao như vậy, cộng với việc Nga không có ý định rút lui, ông Zelensky hiện tại có thể được mô tả là khó khăn chồng chất.

Vào đầu cuộc chiến, chính phủ Ukraine đã nhận thức rõ khoảng cách với Nga, nhưng họ không nghĩ rằng Nga sẽ thực sự đưa quân đến. Vì giữ phẩm giá, họ buộc phải đưa ra hạ sách tuyển mộ “tình nguyện viên” với đãi ngộ cao trên toàn thế giới. Nếu những người lính được tuyển mộ có khả năng chiến đấu, thì bỏ ra một số tiền cũng đáng giá.

Nhưng điều mà ông Zelensky không ngờ tới là cái gọi là "Binh đoàn quốc tế" về cơ bản không có khả năng chiến đấu. Phần lớn những người này hoặc là những cựu binh đã xuất ngũ từ lâu, hoặc là những tân binh chưa hề trải qua chiến đấu, không giúp gì được trên chiến trường, lại thiếu thốn vũ khí, họ cũng cần chính phủ Ukraine cung cấp cho họ rất nhiều vũ khí, cơ bản không có năng lực đối phó với quân đội Nga rất hùng mạnh.

Những người nước ngoài này đến chiến trường Ukraine với hy vọng lớn. Ban đầu nhiều người nghĩ rằng họ thực sự được hưởng mức lương cao, nhưng không bao giờ nghĩ rằng sau khi đến chiến trường, không chỉ bị đối xử vô cùng tồi tệ, chính quyền Ukraine thậm chí trực tiếp sử dụng họ làm bia đỡ đạn, quấy nhiễu quân Nga. Đối với những người lính đánh thuê này, phía Nga đã nói thẳng: phải để họ “có đi không về”.

Quân đội Ukraine không có nhiều vũ khí trang bị, cũng rất keo kiệt với những “tình nguyện viên”, chỉ cấp 10 viên đạn cho mỗi người, khác nào đẩy họ đến chỗ chết. Thậm chí một số người còn chưa ra chiến trường, sau khi Nga bắn tên lửa đã giết chết một số lượng lớn những “người tình nguyện” này.

Không những không phát huy được tác dụng mà còn có thể phải gánh chịu khoản bồi thường rất lớn, vì vậy ông Zelensky đã ra lệnh đình chỉ hoạt động của "Binh đoàn quốc tế" sau khi nhìn rõ thực tế này. Lúc này mới đình chỉ, liệu có phải đã quá muộn hay không, cũng thật khó nói!