Vì sao Trungnam Group cầu cứu Chính phủ?

Việc EVN thông báo sẽ dừng khai thác đối với phần công suất chưa có cơ chế giá bán điện của nhà máy điện mặt trời Trung Nam- Thuận Nam 450MW, theo đầu tư sẽ khiến doanh nghiệp rơi vào cửa tử.

Trungnam Group vừa nhận được văn bản số 897/EPTC-KDMĐ+GDTT của công ty mua bán điện, thông báo kể từ 0h00 ngày 05/03/2022, EVN sẽ dừng khai thác đối với phần công suất chưa có cơ chế giá bán điện của nhà máy điện mặt trời Trung Nam-Thuận Nam 450MW.

Trước nguy cơ dự án phá sản, Trung Nam đã có văn bản gửi Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên và UBND tỉnh Ninh Thuận đề xuất các chính sách gỡ khó.

Trong năm 2020 và 2021, đường dây 500 KV Thuận Nam - Vĩnh Tân do Trungnam Group đầu tư đã truyền tải hộ cho EVN gần 70%, riêng từ đầu năm 2022 đến nay đã truyền tải hộ cho EVN hơn 76%.

“Đem con bỏ chợ”?

Dự án điện mặt trời 450MW do Công ty TNHH Điện mặt trời Trung Nam Thuận Nam (Trungnam Group) làm chủ đầu tư là dự án đầu tư có điều kiện được tỉnh Ninh Thuận tổ chức lựa chọn nhà đầu tư đúng theo quy định của pháp luật. Cụ thể, căn cứ văn bản số 70/TTg-CN ngày 09/1/2020 của Thủ tướng Chính phủ đồng ý bổ sung quy hoạch Dự án Nhà máy điện mặt trời tại xã Phước Minh, huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận và đầu tư kết hợp với hạ tầng lưới điện truyền tải 500kV, 220kV đấu nối vào hệ thông điện Quốc gia; văn bản hướng dẫn số 517/BCT-ĐL ngày 21/1/2020 của Bộ Công Thương; UBND tỉnh Ninh Thuận đã tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư đảm bảo công khai minh bạch, đúng với quy định pháp luật. Dự án đã được cấp Quyết định chủ trương đầu tư số 156/QĐ-UBND ngày 18/5/2020 và với sự nổ lực quyết tâm của nhà đầu tư cũng như sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp chính quyền địa phương sau hơn 6 tháng thi công, dự án hoàn thành vượt tiến độ và khánh thành vào tháng 10/2020.

Theo Trung Nam Group, dự án trên đã đi vào hoạt động hơn 16 tháng được Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) huy động công suất của toàn dự án để hòa vào lưới điện quốc gia. Trong đó có một phần công suất của dự án chưa xác định được giá bán điện cụ thể làm cơ sở thanh toán cho nhà đầu tư; Đồng thời trong thời gian chờ bàn giao trạm biến áp 500kV Thuận Nam – Vĩnh Tân cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), dự án điện mặt trời 450MW đang phải chịu chi phí truyền tải cho các dự án năng lượng tái tạo trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận (sau gần 16 tháng vận hành sản lượng truyền tải hộ cho các dự án thông qua trạm biến áp 500kV là khoảng 3 tỷ kWh tương ứng khoảng 260 tỷ đồng) và chịu chi phí quản lý vận hành trạm biến áp 500kV Thuận Nam khiến Trungnam Group gặp rất nhiều khó khăn và chịu áp lực rất lớn trong việc trả nợ vay cho ngân hàng theo phương án tài chính của dự án.

Trước những khó khăn của nhà đầu tư, Trung Nam Group cho biết vào ngày 15/09/2021 Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành chủ trì họp với các Bộ ngành cùng UBND tỉnh Ninh Thuận để giải quyết các kiến nghị của dự án điện mặt trời 450MW. Tại cuộc họp, đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã báo cáo riêng với dự án 450MW về phía Tập đoàn cũng ưu tiên cắt giảm công suất dự án dưới 3% do dự án có đóng góp truyền tải hộ cho các nhà đầu tư khác trong khu vực. Phó Thủ tướng Chính phủ đã đề nghị EVN xem xét ưu tiên huy động công suất dự án điện mặt trời 450MW vì đây là dự án đã tham gia đầu tư hạ tầng truyền tải và đang chịu chi phí truyền tải hộ cho các dự án trong khu vực.

“Đối với phần công suất chưa xác định được giá bán điện của dự án điện mặt trời 450MW đã được các Bộ ngành thống nhất đề xuất sửa đổi Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg. Trong thời gian chờ Chính phủ ban hành Quyết định sửa đổi Quyết định số 13 thì dự án điện mặt trời 450MW vẫn đang tiếp tục truyền tải hộ cho các dự án trong khu vực và chịu chi phí quản lý vận hành trạm và đường dây 500kV”, đại diện Trung Nam Group nhấn mạnh

Tuy nhiên, vào ngày 22/2/2022 Trungnam Group nhận được văn bản số 897/EPTC-KDMĐ+GDTT của công ty mua bán điện, thông báo kể từ 0h00 ngày 05/03/2022, EVN sẽ dừng khai thác đối với phần công suất chưa có cơ chế giá bán điện của nhà máy điện mặt trời Trung Nam- Thuận Nam 450MW.

Khó càng thêm khó

Tại khoản 5 điều 4 của Hợp đồng mua bán điện số 05/2020/HĐ-NMĐMT-THUANNAM.NT của dự án điện mặt trời 450MW với Tập đoàn điện lực Việt Nam nêu: "Trường hợp đến hạn thanh toán theo quy định tại khoản 1 điều này nhưng chưa có văn bản thống nhất của Bộ Công Thương về việc một phần nhà máy điện hoặc toàn bộ nhà máy điện được áp dụng giá điện theo quy định tại khoản 3 điều 5 Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg, các bên thống nhất ghi nhận sản lượng điện giao nhận. tiền điện sẽ được thanh toán sau khi có văn bản thống nhất của Bộ công thương “.

Như vậy việc dừng huy động công suất chưa có giá điện của dự án là không phù hợp theo các điều khoản đã thỏa thuận của hợp đồng mua bán điện giữa Tập đoàn điện lực Việt Nam và công ty TNHH điện mặt trời Trung Nam Thuận Nam.

Đặc biệt, như đã nói ở trên, dự án điện mặt trời 450MW là dự án đầu tư có điều kiện được tỉnh Ninh Thuận tổ chức lựa chọn nhà đầu tư đúng theo quy định của pháp luật. Cùng với đó, nhà đầu tư đã đầu tư xây dựng trạm biến áp 500 KV – đường dây 500KV Thuận Nam - Vĩnh Tân với tổng kinh phí gần 2000 tỷ đồng và sẽ được khai thác toàn bộ công suất dự án DMT 450MW nhằm bù đắp chi phí của nhà đầu tư đã xây dựng trạm 500KV, các chi phí này đã được ngân hàng thẩm định trong phương án vốn vay của dự án.

Do vậy phần công suất chưa xác định được giá bán điện trong khoảng 16 tháng khai thác dự án cùng với đại dịch COVID-19 bùng phát trong 2 năm dự án phải chịu sự cắt giảm công suất phát liên tục kéo dài đã tác động rất xấu đến dòng tài chính của nhà đầu tư đối với dự án này. Việc không đủ nguồn tài chính để hoàn thành nghĩa vụ cam kết với đơn vị tài trợ vốn song song với việc nhà đầu tư phải đang gánh phần chi phí truyền tải cho các dự án năng lượng tái tạo trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận .

“Khi dừng huy động 40% công suất của dự án theo văn bản của EVN đồng nghĩa dự án chỉ vận hành đạt 60% so với thiết kế và như vậy sẽ phá vỡ cam kết của nhà đầu tư về phương án tài chính được tổ chức tín dụng thống nhất, dẫn đến dự án mất khả năng cân đối trả nợ vay. Trong khi đó các nhà đầu tư khác cũng như EVN lại được hưởng lợi trên đường dây truyền tải 500kv do chính nguồn vốn của nhà đầu tư đã bỏ ra để đầu tư xây dựng hệ thống truyền tải giải tỏa công suất. Đây là một thiệt thòi quá lớn và không công bằng cho nhà đầu tư”, ông Nguyễn Tâm Thịnh – Chủ tịch HĐQT Trung Nam Group nói.

Trong văn bản gửi Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành kiến nghị về việc gỡ khó cho nhà đầu tư, Trungnam Group kiến nghị Phó Thủ tướng xem xét sớm ban hành cơ chế giá bán điện đối với phần công suất nguồn điện mặt trời đã đưa vào vận hành trong năm 2020 trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận nhưng không đáp ứng điều kiện áp dụng giá điện theo quyết định 13. Đồng thời, chỉ đạo Bộ Công thương và EVN tiếp tục huy động và ghi nhận sản lượng đối với phần công suất chưa có cơ chế giá bán điện của Nhà máy điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam 450 MW trong thời gian chờ ban hành cơ chế giá bán điện mới.

Còn trong văn bản gửi Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cùng thời gian trên, Trungnam Group kiến nghị bộ trưởng xem xét sớm ban hành cơ chế giá bán điện đối với phần công suất nguồn điện mặt trời đã đưa vào vận hành trong năm 2020 trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận nhưng không đáp ứng điều kiện áp dụng giá điện theo quyết định 13. Đồng thời, chỉ đạo EVN tiếp tục huy động và ghi nhận sản lượng đối với phần công suất chưa có cơ chế giá bán điện của Nhà máy điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam 450 MW trong thời gian chờ ban hành cơ chế giá bán điện mới.