Vì sao Ngân hàng Nhà nước rút bớt tiền khỏi hệ thống?

Trong tuần thứ 3 của tháng 2.2022, Ngân hàng Nhà nước hút bớt dòng tiền trong bối cảnh lãi suất trên thị trường liên ngân hàng có dấu hiệu hạ nhiệt.

Dữ liệu thị trường vừa được Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) công bố cho thấy, sau 3 tuần bơm ròng liên tiếp, Ngân hàng Nhà nước trong tuần thứ 3 của tháng 2 hút ròng tổng cộng 213 tỷ đồng trên thị trường mở.

Cụ thể trong tuần này Ngân hàng Nhà nước bơm 522 tỷ đồng (kỳ hạn 14 ngày, tại mức lãi suất 2,5%) thông qua kênh thị trường mở. Trong khi đó, 735 tỷ đồng kỳ hạn 28 ngày được bơm ra hệ thống ngân hàng từ hồi tháng 1 đáo hạn trong tuần này.

Như vậy, lượng vốn lưu hành qua thị trường mở đang lưu hành giảm xuống còn 14.912 tỷ đồng. Trong khi đó, lượng tín phiếu đang lưu hành tiếp tục đóng băng trong hơn 1,5 năm trở lại đây.

Động thái của Ngân hàng Nhà nước xuất hiện trong bối cảnh lãi suất vay mượn vốn giữa các ngân hàng trong tuần ở các kỳ hạn qua đêm, 1 tuần và 2 tuần có chung diễn biến hạ nhiệt, giảm lần lượt 0,66%, 0,52% và 0,37% xuống còn 2,74% 2,78% và 2,93%/năm.

"Thanh khoản hệ thống ngân hàng đã bắt đầu giảm bớt căng thẳng trong tuần qua, khi nhu cầu vay mượn vốn kỳ hạn ngắn trên thị trường mở đã giảm rõ rệt", BVSC nhận định.

Cụ thể, lượng vốn bơm ra trong tuần qua đã giảm mạnh xuống còn 522 tỷ đồng, từ mức 14.390 tỷ đồng trong tuần trước đó và gần 9.000 tỷ đồng trong tuần trước Tết Nguyên đán.

BVSC cho rằng, thanh khoản bớt căng thẳng là yếu tố giúp cho lãi suất liên ngân hàng hạ nhiệt trong tuần vừa qua. Trong thời gian tới, BVSC đánh giá thanh khoản hệ thống ngân hàng sẽ dồi dào hơn, khi yếu tố mùa vụ là nhu cầu thanh toán dịp Tết Nguyên đán qua đi, trong khi lượng vốn FDI thực hiên hay xuất khẩu tăng, Ngân hàng Nhà nước có thể sẽ tiếp tục mua ngoại tệ và bơm VND ra ngoài thị trường.

Tuy nhiên ở thời điểm hiện nay, lãi suất liên ngân hàng của cả 3 kỳ hạn ngắn đều ở mặt bằng cao hơn so với 2 năm trước đó. Chính vì vậy BVSC cho rằng lãi suất liên ngân hàng trong thời gian tới khó có thể giảm xuống mặt bằng thấp của năm 2020 hay thấp hơn năm 2021, tuy nhiên sẽ không còn tăng mạnh như trong các tuần vừa qua nữa.

Trong khi đó trên thị trường huy động vốn ngân hàng, số liệu vừa được Ngân hàng Nhà nước công bố cho thấy, lượng tiền gửi của dân cư và các tổ chức kinh tế vào cuối tháng 11/2021 đạt hơn 10,68 triệu tỷ đồng, tăng 6,6% so với cuối năm 2020 nhưng là mức tăng trưởng 11 tháng thấp nhất kể từ khi số liệu này được Ngân hàng Nhà nước công bố.

Trước bối cảnh trên, nhiều ngân hàng vừa điều chỉnh tăng lãi suất huy động với mức lãi suất huy động cao nhất 7,2 - 7,3%/năm xuất hiện ngày càng nhiều tại các ngân hàng thương mại, đặc biệt là các ngân hàng quy mô nhỏ.

Theo kịch bản cơ sở của Công ty Chứng khoán SSI, lãi suất huy động sẽ tăng 20 - 25 điểm cơ bản (0,2-0,25%) trong nửa cuối năm 2022.

Với dự báo mặt bằng lãi suất sẽ chạm đáy vào năm 2022, Công ty Chứng khoán SSI cho rằng triển vọng tăng lãi vay phụ thuộc vào tốc độ phục hồi của nền kinh tế.