Vì sao mỳ tôm Việt Nam được giảm mức kiểm soát vào thị trường EU

Trong nửa cuối năm 2022, không có vụ việc vi phạm mỳ ăn liền Việt Nam bị phát hiện có Ethylene oxide (EO) trong sản phẩm, do đó phía EU đang đề nghị giảm biện pháp kiểm soát an toàn thực phẩm với mì ăn liền của Việt Nam.

Theo Vụ Khoa học & Công nghệ (Bộ Công Thương), nửa cuối năm 2022 không có vụ việc vi phạm nào của mỳ ăn liền Việt Nam bị EU phát hiện có EO trong sản phẩm. Kết quả này được Tổng vụ An toàn và sức khoẻ (Sante, thuộc EU) ghi nhận trong phiên họp kỹ thuật giữa tháng 2.

Theo đó, phía EU đã đề nghị giảm mức kiểm soát với mỳ ăn liền của Việt Nam vào thị trường này. Cụ thể, EU sẽ không yêu cầu có chứng thư, nhưng vẫn chịu kiểm soát tại cửa khẩu EU với tần suất 20%. Tuy nhiên, đề xuất này cần được đại diện các nước thành viên thông qua vào cuối tháng 4/2023.

Trước đó, từ tháng 2/2022, EU đã đưa sản phẩm mì ăn liền của Việt Nam vào diện áp dụng quy định Regulation (EU) 2019/1793 để kiểm soát dư lượng Ethylene oxide (EO).

Cụ thể, Đức gửi cảnh báo sản phẩm mì ăn liền hương vị gà, mì ăn liền hương vị cà ri của Công ty CP thực phẩm Á Châu (TP Thuận An, tỉnh Bình Dương) chứa chất cấm Ethylene oxide vượt ngưỡng uy định của EU.

Ba Lan cảnh báo sản phẩm mì ăn liền vị gà của Công ty cổ phần Kỹ nghệ thực phẩm Việt Nam Vifon (TP Hồ Chí Minh) và nước này đã trả lại lô hàng.

Malta cảnh báo sản phẩm bánh phở hiệu Nguyễn Gia. Malta xác định mối nguy là sản xuất từ gạo biến đổi gene trái phép nên đã thực hiện biện pháp giám sát và thu hồi sản phẩm.

EO thường được sử dụng làm chất khử trùng, hun trùng có hiệu quả cao trong một số sản phẩm nông sản; khử khuẩn các nguyên liệu thực phẩm, đặt biệt cho các gia vị và các loại thảo mộc như ớt bột, tiêu và quế do yêu cầu luôn cần kiểm tra thường xuyên vi khuẩn Salmonella.

Hiện mỗi nước, mỗi khu vực đưa ra quy định về chất EO khác nhau, có nơi siết chặt như EU, nhưng cũng có một số quốc gia không quy định chặt chẽ và hàm lượng EO trong sản phẩm.

Tựu chung, việc tiêu thụ các sản phẩm có chứa EO không gây nguy hiểm cấp tính cho sức khỏe nhưng có thể gây ung thư nếu dùng thường xuyên trong thời gian dài.

Tại nhiều nước châu Âu, hàm lượng Ethylene oxide trong thực phẩm được tính cả mức tồn dư 2-chloroethanol, một dạng chuyển hóa của ethylene oxide.

Thời gian qua, với sự nỗ lực rất lớn của Bộ Công Thương và các doanh nghiệp, phiên họp Kỹ thuật của Tổng vụ An toàn và sức khỏe (SANTE) của Ủy ban Châu Âu trong tuần từ 9 tới 16-2-2023 đã ghi nhận bước đầu thành công của Việt Nam trong kiểm soát an toàn thực phẩm với mì ăn liền.

Tính đến tháng 2/2023, Bộ Công Thương đã cấp 3.170 HC (Health certificate - Chứng thư) được cấp vào thị trường EU thông qua 21 cảng, trong đó quốc gia có số lượng HC nhiều nhất là Đức (1.715 HC).

Để mỳ ăn liền Việt Nam vào danh sách giảm kiểm soát từ phía EU, Bộ Công Thương cho rằng cần nỗ lực lớn từ phía doanh nghiệp trong kiểm soát chuỗi cung ứng, đảm bảo không sử dụng EO trong bất kể khâu nào của sản xuất, và sản phẩm khi xuất sang EU.

Các quy định kiểm nghiệm theo tiêu chuẩn EU được doanh nghiệp, đơn vị kiểm nghiệm tuân thủ nghiêm. Theo Bộ Công Thương, sẽ là điểm cộng để các nước thành viên đồng thuận nới điều kiện kiểm soát với sản phẩm mỳ ăn liền, hàng hoá Việt Nam tiếp cận thị trường EU.