Vì sao lãi suất tiết kiệm tăng mạnh cuối năm 2024?

Từ đầu tháng 11 đến nay, đã có khoảng 15 ngân hàng thương mại tăng lãi suất tiết kiệm, trong đó có ngân hàng cộng thêm tới 0,7% so với biểu lãi suất cũ.

Lãi suất tiết kiệm đang được nhiều ngân hàng điều chỉnh tăng trong bối cảnh cầu tín dụng của nền kinh tế tăng mạnh trở lại trong những tháng cuối năm.

'Ông lớn' cũng nhập cuộc đua tăng lãi suất tiết kiệm

Cuối tuần qua, Eximbank cập nhật biểu lãi suất mới. Theo đó, khi khách hàng gửi tiết kiệm trên kênh trực tuyến vào các ngày thứ bảy và chủ nhật hàng tuần sẽ nhận được mức lãi suất tốt hơn ở một số kỳ hạn so với các ngày làm việc trong tuần.

Chẳng hạn, nhà băng này vừa cộng thêm 0,6%/năm đối với kỳ hạn 12 tháng, lên 5,6%/năm cho khách hàng gửi tiết kiệm vào các ngày cuối tuần và lựa chọn kỳ hạn 12 tháng, lãi cuối kỳ.

Cũng với kỳ hạn này, nhưng gửi tiết kiệm trực tuyến vào các ngày trong tuần thì mức lãi suất chỉ có 5,2%/năm, cao hơn 0,2%/năm so với lãi suất đầu tháng 10 vừa qua. Thậm chí, với kỳ hạn 15 tháng, gửi trực tuyến vào 2 ngày cuối tuần bật lên tới 6,3%/năm, và gửi trực tuyến các ngày làm việc trong tuần chỉ có 5,7%/năm.

Tương tự, ngân hàng HDBank cũng tăng thêm 0,2%/năm đối với kỳ hạn 6 tháng, lên 5,3%/năm, trong khi đó kỳ hạn 12 và 13 tháng chỉ tăng thêm 0,1%/năm, lên 5,6%/năm (12 tháng) và 5,8%/năm (13 tháng). Riêng với các kỳ hạn dưới 5 tháng vẫn được giữ nguyên, lãi suất dao động từ 3,85% - 3,95%/năm.

Ngoài ra có thể kể đến những ngân hàng thương mại tư nhân khác cũng điều chỉnh tăng lãi suất tiết kiệm trong tháng 11 này như: Nam A Bank, Viet A Bank, BaoViet Bank, VIB, MB, GPBank, LPBank, Indovina, ABBank, Techcombank, VietBank...

Đáng chú ý, ở nhóm ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước như Vietcombank, VietinBank, BIDV và Agribank hiện mới chỉ có duy nhất ngân hàng Agribank nhập cuộc đua tăng lãi suất tiết kiệm, 3 ngân hàng còn lại vẫn giữ nguyên biểu lãi suất cũ.

Cụ thể, đối với lãi suất kỳ hạn 6 tháng tại Vietcombank đang là 2,9%/năm, BIDV và Vietinbank cùng ở mức 3%/năm. Lãi suất kỳ hạn 12 tháng trở lên, tại Vietcombank là 4,6-4,7%/năm, còn VietinBank và BIDV là 4,7%/năm.

Riêng tại Agribank, nhà băng này vừa tăng thêm 0,2% - 0,5%/năm đối với các kỳ hạn từ 1 - 11 tháng, đưa lãi suất kỳ hạn dưới 5 tháng lên 2,2% - 2,5%/năm và lãi suất kỳ hạn từ 6 -11 tháng được Agribank lên 3,5%/năm. Tuy nhiên, lãi suất kỳ hạn 12 tháng trở lên vẫn được ngân hàng này giữ nguyên.

Cần một lượng vốn lớn cho nền kinh tế

Tại cuộc họp báo thông tin kết quả điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng quý III/2024, ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, tính đến hết tháng 9, tín dụng toàn ngành đạt 14,7 triệu tỉ đồng, trong khi huy động vốn chỉ đạt 14,5 triệu tỉ đồng.

Điều đó cho thấy dư nợ đang cao hơn vốn huy động, các ngân hàng huy động bao nhiêu cho vay ra bấy nhiêu, thậm chí còn sử dụng nguồn tiền từ chính vốn chủ sở hữu của ngân hàng để đáp ứng nhu cầu vay vốn cuối năm.

Ở chiều cho vay, tính đến cuối tháng 10, tăng trưởng tín dụng mới đạt 10,08% so với cuối năm 2023. Như vậy, trong 2 tháng cuối năm, tín dụng cần đạt mức tăng trưởng từ 4% - 5% mới hoàn thành mục tiêu 15% do NHNN đặt ra. Tức là trong những tháng còn lại của năm, toàn hệ thống cần phải bơm khoảng 670.000 tỉ đồng vào nền kinh tế thì mới hoàn thành mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm đạt khoảng 15%.

Lý giải về nguyên nhân khiến các ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất huy động trong những tháng cuối năm, TS Nguyễn Trí Hiếu, Chuyên gia tài chính ngân hàng cho biết: "Theo tôi, nguyên nhân chủ yếu là bắt nguồn từ lực cầu tín dụng trong nền kinh tế đang tăng mạnh trở lại do yếu tố mùa vụ. Nhưng bên cạnh đó, còn có nguyên nhân khác là do nợ xấu ngày càng “phình to”. Khi ngân hàng vướng vào nợ xấu, có nghĩa dòng tiền đã cho vay ra không trở lại với đúng kỳ hạn và ngân hàng cần huy động vốn mới để trả cho khoản gửi tiền đến kỳ đáo hạn".

Trước thực trạng các ngân hàng thương mại liên tiếp điều chỉnh tăng lãi suất tiết kiệm trong thời gian qua, liệu các doanh nghiệp, người dân có cần đối mặt với nỗi lo tăng lãi suất cho vay hay không, TS Nguyễn Trí Hiếu cho biết thêm: Khi lãi suất đầu vào tăng, đương nhiên lãi suất cho vay cũng sẽ tăng theo. Tuy nhiên, với ngân hàng vẫn đang còn vốn giá rẻ mà họ huy động từ những tháng trước thì có thể chưa tăng vội lãi suất cho vay.

"Nhưng nếu ngân hàng nào đã sử dụng hết nguồn vốn giá rẻ để cho vay thì giờ đây khi chi phí vốn đắt đỏ hơn, bắt buộc họ sẽ phải tăng lãi suất cho vay”, ông Hiếu nói.