Vì sao công nghệ "tắt máy khi dừng xe" không phổ biến trên ô tô?

I-stop (tạm dừng động cơ không tải) là công nghệ giúp giảm mức tiêu hao nhiên liệu của phương tiện, đã được ứng dụng trên xe máy nhưng lại không phổ biến trên ô tô.

Công nghệ I-stop là gì?

I-stop có tên gọi đầy đủ là Idling stop technology tức là tạm dừng động cơ không tải. Trên một số mẫu xe sẽ có tên gọi khác là auto start/stop.

Đúng với tên gọi của mình, hệ thống i-stop sẽ tắt động cơ khi dừng tạm thời trong các trường hợp như dừng đèn đỏ, dừng xe tắc đường. Mục đích chính của công nghệ này nhằm giảm mức tiêu hao nhiên liệu trong quá trình động cơ không sinh công năng.

Những điều kiện để hệ thống này hoạt động bao gồm: Khi người điều khiển ô tô đạp phanh và dừng hẳn xe; Đèn i-stop trên màn hình táp-lô sáng xanh; Các cửa, cốp và nắp ca-pô xe đóng an toàn, điều hòa để nhiệt độ vừa phải (không nóng quá, không lạnh quá); Xe không dừng dốc quá 7%, vô-lăng không đánh lái quá 15°, lượng điện trong bình ắc quy phải đủ để xe hoạt động.

Khi đạt đủ điều kiện cần có, hệ thống i-stop điều khiển động cơ tạm dừng hoạt động. Để động cơ hoạt động trở lại thì người lái chỉ cần nhả chân phanh.

Công nghệ idling stop với công dụng giúp giảm mức tiêu hao nhiên liệu.

Công nghệ i-stop có hai cách thức hoạt động chính, một loại sẽ can thiệp vào ECU để điều khiển hệ thống đánh lửa, nhiên liệu và máy khởi động. Khi cần tắt động cơ tạm thời, ECU sẽ ngừng hệ thống đánh lửa và kim phun nhiên liệu. Quá trình khởi động lại sẽ can thiệp vào máy khởi động để đề nổ động cơ.

Với cách thức hoạt động này sẽ chưa thể tối ưu hoàn toàn nhiên liệu vì trong quá trình đề nổ lại động cơ vẫn có mức tiêu hao nhiên liệu lớn, cũng như độ trễ sẽ khá cao.

Cách thức hoạt động thứ hai là hệ thống chỉ can thiệp vào ECU để điều khiển kim phun và bu-gi. Khi dừng tạm thời, hệ thống sẽ ngắt dòng kim phun và bu-gi không đánh lửa. Khi cần khởi động lại, hệ thống điều khiển phun một lượng nhiên liệu vừa đủ và bu-gi sẽ đốt cháy nhiên liệu, hỗn hợp cháy sẽ tạo ra áp suất làm quay pít-tông, trục khuỷu và bánh đà từ đó giúp khởi động động cơ.

Ở cách thức hoạt động này sẽ cho ra độ trễ thấp hơn, cũng như tối ưu được mức tiêu hao nhiên liệu, nhưng đòi hỏi động cơ phải được trang bị công nghệ phun xăng trực tiếp vào buồng đốt.

Vì sao công nghệ i-stop không phổ biến trên ô tô?

Mặc dù có công dụng giúp giảm mức tiêu hao nhiên liệu nhưng công nghệ i-stop đem lại một số rắc rối trong quá trình sử dụng khi được trang bị trên ô tô. Vì vậy công nghệ này không được trang bị nhiều trên các mẫu xe.

Trên ô tô được trang bị rất nhiều các thiết bị cần sử dụng tới nguồn điện như hệ thống giải trí, quạt gió, đèn chiếu sáng. Vì vậy khi động cơ dừng tạm thời mà các hệ thống này vẫn hoạt động sẽ xảy ra tình trạng tiêu điện bình ắc-quy, dẫn tới không đủ điện cho hệ thống i-stop có thể hoạt động.

Với tình hình giao thông đô thị phức tạp, công nghệ idling stop sẽ khiến người dùng gặp khó chịu.

Một rắc rối nữa là khi động cơ dừng hoạt động sẽ kéo theo hệ thống điều hòa không thể làm mát, do máy nén điều hòa được dẫn động bởi động cơ. Lúc này nếu xe đang di chuyển dưới điều kiện thời tiết nắng nóng sẽ khiến hành khách ngồi trong xe gặp phiền phức.

Đặc biệt với tình hình giao đô thị phức tạp, vào những khung giờ cao điểm việc tắc đường khiến xe phải di chuyển với tốc độ thấp, dẫn tới hệ thống i-stop được kích hoạt liên tục. Điều này không chỉ khiến xe không tối ưu được mức tiêu hao nhiên liệu mà còn gây khó chịu cho người lái do độ trễ của hệ thống.

Từ những lý do đó nên hệ thống i-stop không được sử dụng rộng rãi trên các mẫu ô tô. Chỉ một số ít mẫu xe được trang bị nhưng cũng có khá nhiều chủ xe đã tìm cách tắt hoàn toàn hệ thống này vì cho rằng không hữu ích và đem lại rắc rối khi di chuyển trên những cung đường đông đúc.