Vì sao chân ga ô tô phần lớn đặt dưới sàn xe?

Có hai kiểu bố trí bàn đạp chân ga trong ô tô, nhưng các kỹ sư cho rằng kiểu đặt chân ga dưới sàn xe có ý nghĩa hơn về mặt công thái học, do dùng cơ bắp chân nhiều hơn.

Bàn đạp ga là linh kiện rất quan trọng, là bộ phận kết nối giao tiếp chính giữa người và xe, không chỉ quyết định khả năng phản hồi mà còn quyết định sự thoải mái ở nhiều mức độ khác nhau.

Theo thời gian phát triển công nghệ, hiện phổ biến 2 kiểu bố trí chân ga. Một là kiểu bản lề trên, bàn đạp treo từ trên xuống. Hai là kiểu bản lề dưới, tức là đặt sát với sàn xe.

Theo các kỹ sư ở Hiệp hội Đường cao tốc và giao thông Hoa Kỳ (AASHTO), kiểu bàn đạp bản lề trên được neo từ phía trên và nhiều người cho rằng chúng thẳng hàng tự nhiên hơn với bàn chân của người lái.

Thiết kế bàn đạp ga kiểu bản lề trên, chân ga được treo phía trên và không kết nối với sàn xe. Ảnh: AutoCar.

Khi lái xe, việc đặt tự nhiên của bàn chân thẳng hàng với chuyển động cần thiết để đạp ga sẽ tốt hơn.

Hơn nữa, bàn đạp ga có bản lề trên khuyến khích người lái đặt gót chân xuống sàn, do đó thúc đẩy tư thế lái xe ổn định và nhất quán hơn.

Tuy nhiên, vấn đề là không phải lúc nào tài xế cũng giữ gót chân trên sàn đúng cách cũng như để lâu như vậy gây tình trạng căng cơ bàn chân và mỏi mắt cá chân.

Ngoài ra, chân ga bản lề trên khiến người lái phải dựng gót chân nhiều hơn bình thường.

Về thiết kế, kiểu bàn đạp này cũng nhỏ hơn về mặt vật lý và đôi khi chân có thể bị trượt, chẳng hạn như khi lái xe vừa đi biển về hay đang đi dép lê.

Đối với đạp ga bản lề dưới (bàn đạp ga gắn sàn), vì điểm trục ở chân đế 100% thời gian, người lái sẽ thấy mình đạp chân xuống xuống nhiều hơn là đạp thẳng về phía trước.

Theo các nghiên cứu, đó là một chuyển động thoải mái hơn, hiệu suất đạp xuống và mức độ cảm nhận của người lái cho độ chính xác cao hơn.

Về mặt thiết kế, cách bố trí bàn đạp dưới sàn giúp người lái xe định vị chính xác nơi đặt chân tự nhiên, giảm khả năng bị đạp nhầm chân phanh với chân ga.

Thiết kế bàn đạp ga kiểu bản lề dưới, chân ga được đặt dưới sàn xe. Ảnh: AutoCar.

Vì thế, đây là kiểu thiết kế chân ga trên những chiếc xe thể thao, thậm chí là xe Công thức 1 và rất nhiều xe cao cấp như BMW và Mercedes-Benz.

Theo các kỹ sư, hãng Mazda đã tự mình nghiên cứu về chủ đề này cách đây khá lâu.

Theo nghiên cứu, có hai nhóm cơ chính ở cẳng chân với các cơ dọc theo ống chân chịu trách nhiệm nâng bàn chân lên về phía cơ thể; các cơ ở bắp chân hoạt động khi bạn duỗi ngón chân ra.

Những cơ lớn hơn này (cơ bắp chân, tạo ra nhiều sức mạnh hơn cơ bàn chân) được sử dụng khi bạn nhấn chân ga và nếu chân ga có đủ lực phản kháng để cân bằng trọng lượng của chân, thì hoàn toàn có thể vận hành chân ga chỉ bằng những cơ này.

Tóm lại, chân ga đặt trên sàn xe được cho là ưu việt hơn về mặt công thái học, do dùng cơ bắp chân nhiều hơn, trong khi chân ga dạng treo dùng cơ bàn chân nhiều hơn, gây mỏi.

Tuy nhiên, kiểu bàn đạp ga đặt dưới sàn cũng có nhược điểm, đó là có thể bị vướng bởi tấm lót sàn, gây ra sự mất kiểm soát nếu tấm lót sàn không cố định.