Vi phạm trong cho vay vốn, 7 cựu cán bộ ngân hàng và 1 "ông chủ" bị đề nghị truy tố

Nguồn tin của PV Báo CAND ngày 25/4 cho biết, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Phú Yên đã có kết luận điều tra bổ sung và đề nghị truy tố 8 bị can về tội danh “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” xảy ra tại Chi nhánh Ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV) tỉnh Phú Yên.

Trong số đó có 7 bị can từng là cán bộ có chức quyền ở BIDV Phú Yên, gồm cựu Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng tín dụng Chi nhánh BIDV Phú Yên – ông Nguyễn Công (SN 1956); 3 cựu Phó Giám đốc Nguyễn Văn Tuyến (SN 1958), Nguyễn Duy Sinh (SN 1973), Nguyễn Đại Hòa (SN 1979); cựu Trưởng Phòng quan hệ khách hàng Nguyễn Phú Phong (SN 1975); cựu Phó trưởng Phòng quản lý rủi ro Lê Tấn Đức (SN 1976) và cựu cán bộ Phòng quản lý rủi rõ Võ Hồng Phong (SN 1981). Bị can thứ 8 là Nguyễn Thành Hiếu (SN 1978), Giám đốc Công ty Hiếu Anh, có trụ sở ở ấp 5, xã Lê Minh Xuân, huyện Bình Chánh, TP Hồ Chí Minh.

Theo hồ sơ vụ án, năm 2017, Công ty CP xuất nhập khẩu nông thổ sản An Bình được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh từ giữa tháng 10/2007. Tám cổ đông sáng lập doanh nghiệp ủy quyền cho ông Hồ Minh Hậu – Ủy viên HĐQT toàn quyền chỉ đạo hoạt động Công ty An Bình. Theo đó, từ giữa tháng 2/2008 đến cuối tháng 12/2009, ông Hậu chỉ đạo Công ty An Bình lập thủ tục vay vốn tín dụng hơn 312 tỷ đồng tại BIDV Phú Yên. Tài sản do ông Hậu thế chấp để đảm bảo vốn vay là nguồn hàng sắn lát và 11 “sổ đỏ”, trong đó có 8 “sổ đỏ” của ông Hiếu là bị can trong vụ án và 3 “sổ đỏ” tại tỉnh Đồng Nai của hai ông Trần Đình Hoàng và Trần Ngọc Hưng.

Sau khi tiếp nhận 11 “sổ đỏ”, BIDV Phú Yên tự định giá giá trị đất đai hơn 87,76 tỷ đồng, thế nhưng sau nhiều lần hứa hẹn, đến ngày 3/9/2009 bên vay vẫn chưa thực hiện được việc chuyển tên chủ sử dụng đất cho Hậu, nên không thể đăng ký giao dịch đảm bảo để hoàn thành thủ tục thế chấp đảm bảo vay vốn cho Công ty An Bình. Giữa lúc hoạt động vay vốn và thế chấp tài sản còn nhùng nhằng, bất ngờ vào cuối tháng 12/2009, Hồ Minh Hậu lẩn trốn biệt dạng, trong khi Công ty An Bình còn treo nợ tín dụng tại BIDV Phú Yên 62 tỷ tiền gốc và gần 1,27 tiền lãi, nhưng BIDV Phú Yên không có đủ căn cứ pháp lý để phát mãi giá trị tài sản là đất đai ghi nhận trong 11 “sổ đỏ” do Hậu cung cấp.

Trước tình huống đó, ông Nguyễn Công - Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng tín dụng Chi nhánh BIDV Phú Yên đã có “sáng kiến” tổ chức “chữa cháy” bằng cách giao cho các thuộc cấp lập thủ tục thế chấp 11 “sổ đỏ” để vay vốn, rồi lấy một phần nguồn tiền vay để trả nợ cho Công ty An Bình. Theo đó, Công ty Hiếu Anh do ông Nguyễn Thành Hiếu làm giám đốc thế chấp 8 “sổ đỏ” để vay vốn 55 tỉ đồng, Công ty CP sản xuất xây dựng – thương mại Thanh Quang do Trần Đình Hoàng làm giám đốc, thế chấp 2 “sổ đỏ” để vay 48 tỷ đồng và cá nhân ông Trần Ngọc Hưng thế cấp 1 “sổ đỏ” để vay 5 tỷ đồng.

Khi giải ngân cho bên vay vào ngày 2/8/2010, BIDV Phú Yên đã thu hồi một phần để trả khoản nợ vay tiền gốc 62 tỷ đồng của Công ty An Bình. Tuy nhiên, sau đó các ông Hiếu, Hoàng, Hưng không trả được nợ vay kế tiếp, BIDV Phú Yên phát mãi giá trị tài sản là đất đai trong 2 “sổ đỏ” của ông Hoàng để thu nợ gốc và một phần nợ lãi, còn giá trị tài sản là đất đai trong 9 “sổ đỏ” của hai ông Hiếu và Hưng do không thực hiện đúng quy định về thẩm định phương án vay vốn và giá trị tài sản đảm bảo, nên khi phát mãi giá trị tài sản, BIDV Phú Yên vẫn bị thiệt hại hơn 34 tỷ đồng, trong đó có hơn 29,7 tỷ đồng do Hiếu sử dụng không đúng mục đích dẫn đến mất vốn vay.

Sau khi vào cuộc xác minh thu thập chứng cứ tài liệu có liên quan, giữa tháng 4/2017, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Phú Yên khởi tố vụ án hình sự. Trong ba năm (2020-2022) lần lượt khởi tố 8 bị can về tội danh nêu trên.

Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Phú Yên xác định, BIDV giải quyết cho Công ty An Bình vay tiền trong khi tài sản thế chấp đảm bảo vốn vay là 11 “sổ đỏ” chưa chuyển sang tên ông Hồ Minh Hậu là người đại diện doanh nghiệp vay vốn, nên không thể đăng ký giao dịch đảm bảo là hành vi “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”. Tiếp đó, BIDV Phú Yên giải quyết cho các ông Hiếu, Hoàng, Hưng thế chấp 11 “sổ đỏ” để vay vốn nhằm mục đích khắc phục hậu quả từ hợp đồng tín dụng cho Công ty An Bình vay vốn không đúng quy định pháp luật nhưng không thực hiện đúng quy định về thẩm định phương án vay vốn và giá trị tài sản đảm bảo dẫn đến hậu quả thiệt hại hơn 34 tỷ đồng. Đến nay, 7 bị can từng là cán bộ chức trách ở BIDV Phú Yên đã nộp lại 10,230 tỷ đồng.

Trong quá trình điều tra vụ án, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Phú Yên cũng đã phát hiện bị can Nguyễn Thành Hiếu có hành vi làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức, nhưng do thời hạn điều tra vụ án sắp hết nên phải tách hành vi này để tiếp tục điều tra và xử lý theo quy định pháp luật.

Trong một diễn biến có liên quan đến Hồ Minh Hậu – Ủy viên HĐQT Công ty An Bình đã bỏ trốn từ tháng 12/2009, đối tượng này đã bị Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an ra quyết định truy nã về tội danh "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" từ ngày 26/3/2013 khi đang là Giám đốc Công ty TNHH An Phúc ở TP Hồ Chí Minh.