Về nhận định hạt gạo bị "cắn chia làm tám phần"

Đọc bài mới trên Góc nhìn hôm nay, đến đoạn hạt gạo bị "cắn làm tám phần", mình liền search để xem ý gốc của PGS.TS Nguyễn Văn Sánh có phải vậy hay không.

Thì ra trước đó Tuổi trẻ cũng có 1 bài, và đúng là có nhận định hạt gạo bị "cắn chia làm tám phần".

Nhưng nhìn vào 8 phần này thì nó không phải cấu trúc doanh thu chi phí lợi nhuận như dân kinh tế thường biết. Mà nó nói về vai trò của hạt gạo thì đúng hơn.

Vì 8 phần được nêu ở đây là: giá vốn, lãi vay (chi phí tài chính), chi tiêu gia đình, đóng góp địa phương, hiếu hỉ, bình ổn giá, ngoại giao, an ninh lương thực quốc gia. Giống giỏ trái cây có cam, xoài, cóc, ổi ...

Nên dùng từ "bị cắn" làm tám phần dễ khiến người ta nghĩ đến chuỗi giá trị, rằng lợi nhuận thu về cuối cùng của người nông dân chỉ là 1 trong 8 phần.

Làm nông cũng như các ngành nghề khác. Lợi nhuận (nếu có) là tính theo công thức cơ bản sau:

Doanh thu - Giá vốn (COGS) - Chi phí (Expenses) - Thuế (nếu lợi nhuận 0).

---

Mình nhớ có câu nói "còn ăn cơm, còn ăn mắm thì còn là người Việt Nam". Nên lúa là một thực phẩm quan trọng của Việt nam.

Vì vậy phải tính toán, phải làm dự báo (dù không thể chính xác hoàn toàn) nhu cầu trong 10, 30, 50 năm về nhu cầu cũng như nguồn cung. Phải đảm bảo có những vùng đất chỉ được trồng lúa, không chuyển đổi mục đích sử dụng.

Và người nông dân nói chung rất rất khó làm giàu, ngay cả ở các nước phát triển. Nên đừng vẽ ra ước mơ làm giàu cho người nông dân. Họ chỉ cần có cuộc sống đủ đầy, tròn trịa.

Các nước phát triển còn phải có các chính sách bảo hộ, trợ giá để giúp đỡ nông dân. Giúp nông dân chống lại việc thâu tóm, dồn thửa của các tập đoàn lớn (chủ yếu là bán lẻ, thực phẩm).

Và một cách thiết thực nhất là giảm bớt trung gian, bớt chi phí không chính thức để sản phẩm của nông dân đến với người tiêu dùng trực tiếp nhất. Ví dụ như ở Pháp, 1 lít sữa ở siêu thị, thì người dân biết bao nhiêu % thuộc về nông dân, bao nhiêu % thuộc về nhà phân phối.