Vay vốn mua nhà: Người mua đã 'dễ thở' hơn?

Mặc dù Ngân hàng Nhà nước đã nhiều lần giảm lãi suất điều hành, song lãi suất cho vay giai đoạn thả nổi vẫn đang khá cao, trên 12%, khiến không ít người mua nhà không dám vay ngân hàng.

Lãi suất hạ nhiệt

Từ đầu năm 2023 tới nay, mặt bằng lãi suất đã được hạ xuống nhờ 4 lần giảm lãi suất điều hành của Ngân hàng nhà nước. Để tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, hỗ trợ phục hồi kinh tế, Ngân hàng nhà nước cam kết trong các tháng cuối năm, ngành ngân hàng sẽ triển khai các giải pháp để giảm lãi suất cho vay.

Theo khảo sát của Đầu tư Tài chính, trong tháng 9/2023, lãi vay mua nhà tại nhiều ngân hàng đã ở mức dưới 10%/năm. Đối với nhóm Big 4, BIDV có lãi suất ưu đãi thấp nhất với 7,8%/năm và Vietcombank có ưu đãi cao nhất với 9,5%/năm. Riêng VietinBank và Agribank có lãi suất ưu đãi lần lượt là 8,2% và 8%/năm. Mặt bằng lãi suất của các ngân hàng thương mại khác không có sự chênh lệch nhiều, dao động chủ yếu trong khoảng 8% - 9%/năm. Chẳng hạn TPBank (8%/năm), HDBank (8,2%/năm), VIB (8,5%/năm), Eximbank (8,5%/năm).

Một số ngân hàng khác có mức lãi vay trên 9%/năm, có thể kể đến như SeABank (9,29%/năm), UOB (9,49%/năm), Sacombank (9,5%/năm)... Tuy nhiên, mức lãi suất này chỉ được áp dụng trong 3 - 6 tháng, cao nhất là 1 năm. Khi thời hạn ưu đãi kết thúc, đa phần ngân hàng đều tính theo lãi suất thả nổi, phổ biến ở mức 12% - 13,5%.

Trong báo cáo tâm lý người tiêu dùng và các xu hướng bất động sản cuối năm 2023 phát hành mới đây của batdongsan.com.vn, khoảng 44% người được khảo sát cho rằng mức lãi suất vay mua nhà dưới 8% là hợp lý để họ có thể xoay xở tài chính. Trong khi đó, 33% số người được hỏi chấp nhận đi vay nếu lãi suất vay dao động 8% - 10%. Chỉ có 14% số người còn lại đồng ý vay tiền với mức lãi suất 10% - 13%.

Gia đình anh Lê Hữu Thịnh, hiện đang thuê một “chung cư mini” 48m2 tại phường Láng Hạ (Đống Đa, Hà Nội) cho biết, vợ chồng anh đang lên kế hoạch tìm căn hộ chung cư thứ cấp sau khi có thông tin giảm lãi suất liên tục. Anh Thịnh cho biết với mức lãi suất cho vay này thì áp lực trả nợ hàng tháng của vợ chồng anh sẽ nhẹ hơn, đảm bảo được việc chi tiêu không bị ảnh hưởng nhiều. Tuy nhiên, anh Thịnh bày tỏ lo ngại với mức lãi suất thả nổi hiện nay đang cao.

Đang tìm mua nhà đất tại khu vực Đông Anh (Hà Nội), chị Lê Hảo (29 tuổi) chia sẻ gia đình bắt đầu tìm nhà đất từ tháng 6 năm nay, lúc lãi suất còn rất cao. Sau 3 tháng, gia đình chị tìm được căn nhà đất ưng ý với diện tích 40m2. Thời điểm này, mức lãi suất cũng đã hạ đáng kể so với mấy tháng trước, khi chị Hảo tìm hiểu các ngân hàng Hàn Quốc như Wooribank, Shinhan Bank đều có lãi suất gần như bằng nhau.

Chị Hảo cho biết dự kiến vay khoảng 600 triệu đồng và thấy lãi vay tại Wooribank khá hợp lý, khi cố định một năm đầu 7,7%/năm, còn 2 năm đầu là 8,7%/năm, thời gian vay lên tới 30 năm, đồng thời ưu đãi 2 năm đầu không cần trả gốc. Với mức lãi suất cố định năm đầu và chưa cần trả gốc, gia đình chị chỉ cần trả khoản lãi 3,85 triệu đồng/tháng, ngang với tiền phòng trọ mà chị đang thuê ở khu vực Tân Xuân, đường Phạm Văn Đồng.

Mặc dù lãi suất đã hạ nhiệt nhưng nhiều người vẫn kỳ vọng đà giảm sẽ tiếp tục, bởi lãi suất thả nổi hiện đang cao, trên 12%. Theo nhận định của một chuyên gia bất động sản, lãi suất vay mua nhà ở cần điều chỉnh về ở mức 7% - 8%/năm thì người dân mới có cơ hội tiếp cận vốn vay ngân hàng để mua nhà. Nếu các ngân hàng vẫn cố duy trì mức lãi suất cao thì nhiều người dân có nhu cầu mua nhà sẽ không dám vay ngân hàng. Vị chuyên gia cũng đề xuất nên cho người có nhu cầu mua nhà ở được tiếp cận chương trình vay ưu đãi 120.000 tỷ đồng, với lãi vay thấp hơn mặt bằng lãi vay thương mại khoảng 2%, như vậy nhiều người dân sẽ có cơ hội tạo lập nhà ở.

Giao dịch vẫn chậm

Bà Cao Huyền, Trưởng phòng kinh doanh khách hàng cá nhân tại ngân hàng Wooribank, cho hay trước đây lãi suất cao nên mọi người e ngại vay mượn vì sợ lãi suất ngày càng lên cao hơn, không cân được chi phi tài chính. Thế nhưng, hiện nay lãi suất đã hạ nhiệt mà cầu vay vẫn không lớn. Nguyên do là tình hình tài chính của người dân đã trở nên khó khăn hơn thời gian trước.

Tuy nhiên, bà Cao Huyền cho rằng, một vài tháng tới, thị trường sẽ sôi động hơn khi tâm lý tháng Ngâu đã kết thúc, cùng với mặt bằng lãi suất tiếp tục giảm.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Phạm Đức Toản, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển bất động sản EZ, cho rằng lãi suất cho vay giảm như hiện nay mới chỉ phù hợp với người mua nhà ở thực còn để đầu tư thì chưa. Theo ông, người mua nhà không nên vay vượt quá 50% giá trị căn hộ, bởi lãi suất ưu đãi chỉ kéo dài 1-2 năm đầu, sau đó thả nổi theo thị trường nên rất cao.

Ông Toản phân tích ở thời điểm hiện tại, giá chung cư và nhà đất đều cao. Giá chung cư khu vực trung tâm không còn căn nào dưới 2 tỷ đồng và để mua được một căn hộ 2 phòng ngủ, nội thất đầy đủ phải trên 3 tỷ đồng. Bản thân khách hàng không ai có đủ tiền để mua nhà ngay lập tức nên thường huy động từ người thân, vay ngân hàng. Với giá nhà hiện nay, người mua cần vay ít nhất 1 tỷ đồng. Hiện lãi suất khoảng 8%/năm, một tháng trả nợ lãi vay và gốc hơn 15 triệu đồng/tháng. Số tiền này, nhiều gia đình cũng phải co kéo chi tiêu mới đủ được.

Mặt khác, mặc dù lãi suất đã hạ nhưng nguồn cung nhà ở rất khan hiếm nên người dân khó khăn trong việc chọn mua nhà. Ông Toản cho biết giao dịch trên thị trường chủ yếu là chung cư đã đi vào sử dụng và mua đi bán lại giữa người dân với nhau. “Thời điểm này giống như thị trường bất động sản cách đây 10 năm. Lúc đó thị trường khan cung nên một dự án giá thấp khi ra hàng có thể bán hết trong vòng một ngày. Khoảng 10 năm trước, tôi bán dự án chung cư thương mại đường Hồ Tùng Mậu (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) giá 15-17 triệu đồng/m2, chỉ trong vòng một ngày đã bán xong toàn bộ tòa nhà”, ông Toản nói.

Theo ông Toản, nếu hiện tại có dự án chung cư nào giá dưới 30 triệu đồng/m2, thị trường có thể hấp thụ hết ngay trong vòng một ngày. “Phía ngân hàng rất muốn cho đối tượng mua nhà ở thực vay, bởi nợ xấu đối với khách hàng dạng này gần như bằng không và để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Tuy nhiên, với người dân vay để đầu tư, tôi nghĩ không nên vay thời điểm này vì khả năng thanh khoản và chờ đợi giá lên là mù mịt”, ông nhìn nhận.