Vai trò trú ẩn của bạc sẽ sớm ‘nhường chỗ’ cho ứng dụng năng lượng xanh

Bạc vốn được coi là loại tài sản tích trữ, là “hầm trú ẩn an toàn” để tránh tác động lớn từ điều kiện kinh tế vĩ mô, lãi suất, biến động tiền tệ, đặc biệt là USD. Tuy nhiên, vai trò truyền thống này được dự báo sẽ sớm bị soán ngôi trong dài hạn bởi tính ứng dụng đầy triển vọng của bạc trong hoạt động sản xuất năng lượng mặt trời.

Năm ngoái, giá bạc đã liên tục gặp áp lực trước những đợt tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) nhằm kiềm chế lạm phát. Động thái này đã thúc đẩy giá của đồng USD, khi các nhà đầu tư nước ngoài tăng nhu cầu đối với đồng bạc xanh, gián tiếp gây áp lực lên giá bạc do chi phí nắm giữ trở nên đắt đỏ hơn.

Tuy nhiên, theo Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), giá bạc và chỉ số Dollar Index đã lần lượt tăng 9% và hơn 1% kể từ khi cuộc xung đột tại Trung Đông nổ ra vào ngày 7/10. Áp lực từ đồng USD lên giá bạc dần suy yếu khi rủi ro địa chính trị đang là yếu tố dẫn dắt chính.

Xét về yếu tố vĩ mô, sức ép từ đồng USD đã giảm bớt, nhưng môi trường lãi suất cao trong trung hạn vẫn là lực cản đối với đà tăng của giá bạc.

Thế nhưng, nhìn về dài hạn, nhu cầu tiêu thụ bạc trong công nghiệp ngày càng lớn, đặc biệt là ứng dụng quan trọng trong quá trình chuyển đổi xanh, trong đó có năng lượng mặt trời. Khi đó, trước biến động vĩ mô, vai trò của bạc trong việc đa dạng hóa danh mục đầu tư sẽ dần được thay thế bởi cung – cầu thực chất.

Sự thay thế nhanh chóng của năng lượng mặt trời sẽ thúc đẩy nhu cầu sử dụng bạc - cấu phần quan trọng trong sản xuất, đặc biệt là bột bạc đóng vai trò là chất kết dính giữa các tế bào quang điện trong pin mặt trời.

Hiện nay, kim loại quý chủ yếu vẫn được ứng dụng trong những lĩnh vực truyền thống trang sức hoặc đầu tư. Theo Viện Bạc quốc tế, nhu cầu bạc để gia công trang sức của châu Á trong 10 năm trở lại đây luôn chiếm hơn 70% tổng nhu cầu toàn thế giới. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi xanh sẽ dần thay thế những nhu cầu sử dụng trên. Theo dữ liệu từ Statista, công suất lắp đặt điện mặt trời tại châu Á đạt mức 604.097 megawatt (MW) trong năm 2022, tăng 22% so với năm ngoái.

Đón bắt xu hướng trong khu vực và toàn cầu, Việt Nam đang tăng cường nhập khẩu bột bạc để có thể hoàn thành mục tiêu lớn trong Quy hoạch điện VIII và Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP).

Hiện nay, công suất lắp đặt điện mặt trời của Việt Nam chiếm hơn 20% tổng công suất lắp đặt, đứng thứ ba sau công suất lắp đặt điện than và thủy điện. Mục tiêu hướng đến năm 2050, điện mặt trời sẽ là loại hình điện điển hình nhất, chiếm hơn 38,5% tổng công suất.