Vài lời về kinh nghiệm thực chiến với các nhà đầu tư F0, F1

Qua kinh nghiệm gần 20 năm lăn lộn trên thị trường chứng khoán, biết nhiều câu chuyện mà nđt bình thường không biết, mình chia sẻ để các bạn có thêm các góc nhìn khác nhau về những người chuyên nghiệp hay không chuyên nghiệp:

Nhà môi giới Fn gần đây nhất: Đ.A.V tại CTCK VPS cầm hơn 100 tỷ của KH để đánh nhưng đầu tư theo thói quen margin cao, và liên tục nhồi thêm, cứ nở sức mua là lại mua thêm, cầm dài, hold cả qua điều chỉnh. Kinh nghiệm là đã thành công lâu năm rồi nên tự tin, tự phụ, và không lường hết điều kiện thị trường nên 2022 đã bị CTCK force sell đến mức độ KH mất hết tiền lại còn biến thành con nợ của VPS. KH Bức xúc nên đi kiện cáo khắp nơi, lên cả báo, kiện lên cả UBCK, CTCK VPS,…

Với những nđt (môi giới thì cũng là nđt) như Đ.A.V: rủi ro cao thì lợi nhuận cao nhưng rõ ràng khâu quản trị rủi ro, đi vốn trong từng điều kiện thị trường khác nhau không tuân thủ. Bạn này chỉ đánh ở uptrend thì ăn gấp nhiều lần hơn Madam Ngô, nhưng dính 1 cú downtrend là mất bạn, mất tiền, giờ thì đi làm thuê cày để trả nợ cho chính CTCK, chứ còn chả được nghỉ việc ấy. Như Leader DVC cũng vậy, nghe trên FB thì rất ghê gớm nhưng còn lâu mới đạt được cái ngưỡng tự do tài chính như Madam, vì các bạn quen DVC nói còn nhiều năm cày như này để trả nợ cho chính CTCK nữa. Vì trước đây cũng full margin, và không có QTRR và tham gia “tổ lái” nên dính 1 cú thị trường sập, bị force sell, nên ôm mộng hão huyền. Những người như này, kể cả rất giỏi về kiến thức đầu tư nhưng không bao giờ có tư duy vì KH cả, vì tài chính cá nhân còn đang yếu, nên họ dễ mạo hiểm trong việc ra quyết định kiểu được ăn cả, ngã về không, thì dễ mắc phải sai lầm lớn trong 1 thời điểm nào đó.

Còn 1 câu chuyện nữa: có 1 nhân viên môi giới ở SHS, 2021 đánh cũng khét tiếng anh em ngưỡng mộ, NAV từ 500 triệu cho đến đầu 2022 lên tới 7 tỷ, với cách full margin và chỉ cần giá lên nở ra sức mua là lại tiếp tục nhồi mua thêm, đã thể tỷ lệ margin lúc nào cũng 3:7, thế mà chỉ bắt đáy STB trong vòng chưa đến 1 tuần năm 2022 thì bị cháy tài khoản, CTCK force sell xong tài khoản còn đúng 1 triệu. Mình không biết là bắt đầu lại với số NAV như thế thì bao giờ mới đạt được ngưỡng tự do tài chính.

Bài học ở đây rút ra là gì? Việc quản trị vốn rất quan trọng, margin là con dao 2 lưỡi, nếu chưa đủ kinh nghiệm, bản lĩnh thì hại nhiều hơn lợi. Và ngài thị trường luôn đúng, không bao giờ bảo thủ được cả, đầu tư chứng khoán là 1 hành trình dài cả cuộc đời. Bạn cứ khoẻ đi, bạn sẽ được chứng kiến những cơ hội thị trường điên rồ kiểu đó. Khi bạn có đủ kiến thức, kinh nghiệm, bạn sẽ tận dụng được cơ hội đó, nhưng trước tiên bạn phải còn tiền đã nhé. Nên việc giữ tiền là cực kỳ quan trọng.

Madam note ra mấy kinh nghiệm mang tính thực chiến với các bạn để trong lúc chưa có đủ kiến thức, kinh nghiệm thì không bị mất tiền ngớ ngẩn.

I/ Hành trình đối với nđt gọi là F0, chưa có nhiều kiến thức, kinh nghiệm thì nên vừa học vừa đầu tư để lấy mục tiêu cố gắng giải thích sự vật, hiện tượng có liên quan đến TTCK. Mục tiêu là không mất tiền cho nó nhẹ, còn nếu đạt được trên 20 – 30/năm thì là tuyệt vời rồi.

Cách để không mất tiền nhanh nhất là mua gói 3 chữ cái của DATX trên web: xwealth.datx.vn, tôi thấy giá hơn 1 triệu/tháng là quá rẻ so với kinh nghiệm quá khứ của tôi. Vì mấy người mới như này, làm gì cũng không tự tin, thích hàng free, và thiếu logic đánh giá. Ví dụ: 1 lệnh sai lỗ vài chục triệu thì không tiếc, nhưng tiếc 1 triệu để nhận được lời khuyên tử tế. Như tôi đã đến trực tiếp gặp Ceo DATX, tôi đánh giá: nếu hệ thống AI này mà thua thị trường thì nđt F0 chắc đi xa lắm. Vì sao nói vậy? Founders họ toàn tiến sỹ, đào tạo bài bản ở các nước phát triển, có đến cả trăm nhân sự toàn chuyên gia về thị trường, công nghệ, bộ máy khổng lồ như CTCK tầm top 20, công nghệ thì mới có ông DATX này tôi đánh giá là AI xịn, còn lại toàn AI rởm (người ở phía sau biểu diễn, mà hầu hết là 1 nhóm môi giới biết chút code ở các nền tảng kỹ thuật mà tôi không bao giờ dùng) mà còn không chiến thắng được thị trường, thì bạn F0 lấy gì để chiến thắng. Đầu tư CK không bằng niềm tin được đâu nhé

1. Nếu thích kiểu trading T+, thì dùng tính năng Xbuy: quan sát của tôi cả nhiều tháng nay, trải qua cả các cuộc điều chỉnh (như tháng 6, tháng 8, và chỉnh nặng nhất tháng 9/2023) thì khi Xbuy có tín hiệu mua từ trên 10 mã trở lên thì là đáy ngắn hạn, mua theo Xbuy thì tỷ lệ ăn cao lắm. Mình có thống kê cá nhân để theo dõi. Nếu NAV nhỏ, tỷ lệ từ đầu năm đến nay cũng gần bằng mình 40% cả.

Tuy nhiên, khi tín hiệu mua trên 10 mã, có phiên mua đến tận 30 mã thì làm thế nào? Vì các bạn F0 mới nên không biết chọn mã nào, chứ không thể chọn cả 30 mã để chia tỷ lệ ra để mua được. Bạn cứ chọn bừa 5 – 8 mã, và chia tỷ trọng đều nhau để mua.

Nhớ là tuân thủ nguyên tắc cắt lỗ 7% của Xwelth nếu thị trường xấu tiếp (thì sẽ tránh được dowtrend nếu xảy ra) và dừng lỗ được.

Về chốt lời: bạn theo tín hiệu Xwelth khi có tín hiệu bán, hoặc bạn có thể bán sớm hơn khi đạt kỳ vọng. (ví dụ tín hiệu khuyến nghị là lãi 10% hoặc 15% mới bán nhưng nếu hàng về rồi, bạn bán khi đạt lãi 5%, 7% cũng không sai đâu). Còn như tôi thì nếu hàng về rồi, mà cổ phiếu còn khoẻ tôi còn có thể giữ qua vùng tín hiệu Xwelth bán để có lãi hơn. Như DGC mua theo Xbuy-CANSLIM nhưng bán theo tôi chưa lỗ lần nào, và lãi hơn nhiều số 10% của Xbuy.

2. Nếu bạn không có thời gian, không muốn trading mà mua xong rồi giữ đó thì chọn XMbuy: tín hiệu nắm giữ trong khoảng 2 tháng, hiệu suất sinh lời tôi thấy đang là tốt nhất trong tất cả các sản phẩm của Xwealth, trên 90% winrate là có lợi nhuận. Về tỷ lệ phân bổ danh mục cũng vậy, cứ chia theo tỷ lệ đều như thế mà mua.

3. Nếu có thời gian, hay quan sát bảng điện để trading: bạn nên phân bổ tỷ trọng cho Xmbuy 70% danh mục, trading 30% Mbuy thôi, là bạn đã có cơ hội chiến thắng thị trường hơn nhiều nhà môi giới như ở bên trên rồi nhé.

4. Và lời khuyên của tôi về việc phân bổ vốn, sử dụng margin là KHÔNG nhé. Khi nào bạn thành thạo hãy dùng sau.

Có nđt giỏi, trong suốt năm 2021, họ ăn gấp 5 – 7 lần nhưng thống kê lại tỷ lệ Winrate có 56% thôi, tức là phần còn lại là hoà hoặc thua. Nhưng lúc nào cũng margin cao 4:6, 3:7 và dừng lỗ rất nhanh, và giữ tiền khi TT điều chỉnh giảm rất giỏi. Kĩ năng số 4 này còn quan trọng hơn cả việc có winrate 80% nhé, vì chọn sai mà lại all in vaò tỷ lệ 20% mà lại không biết cắt lỗ là vẫn thất bại mà.

Như Madam đây, để nhận được lời khuyên từ Madam thì 1 triệu sẽ không đủ, nhưng lại thích khuyên những người mới, lại free nên mới rỗi hơi viết bài. Nhưng cũng chỉ mong có trải nghiệm và giúp ích gì được cho các bạn mới mình mới giúp, còn các bạn giỏi rồi, bạn nên chia sẽ kinh nghiệm. Còn không nên bình phẩm kiểu dỗi hơi, chả có mục đích. Thà động viên Madam 1 câu như mấy bạn inbox còn cơ động lực viết để chia sẻ kinh nghiệm.

II/ Hành trình của nđt hơn F1 rồi, nhưng mới biết vừa vừa, chưa tự tìm ra được cổ phiếu, chiến lược đầu tư, mà vẫn phụ thuộc vào người khác như môi giới, hoặc tham gia group diễn đàn để tìm bạn, hoặc theo dõi Group Soi lệnh của Madam Ngô để tìm cơ hội đầu tư:

1. Bạn cố gắng học, tìm hiểu sự vật, hiện tượng và đánh giá động cơ của người tư vấn, chỉ cho bạn mã cổ phiếu, phím hàng. Cái này mình nghĩ quan trọng để xem có nên đặt niềm tin hay không.

2. Hành trình chuyên nghiệp dần lên thì cần đọc theo cẩm nang tôi đã nêu, đặc biệt để kiếm tiền được bạn phải làm sao có được chiến lược đầu tư của riêng bạn. Khoảng 90% ndt cá nhân là không có chiến lược đầu tư của riêng họ. Để xây dựng được chiến lược đầu tư thì chỉ có bạn mới hiểu bạn nhất thôi. Vì bạn phải biết thói quen của bạn, độ chấp nhận rủi ro, nguồn vốn, thời gian dành cho đầu tư, hiểu biết, kinh nghiệm của bạn.

3. Tôi viết vài dòng dành cho những người đang theo dõi group soi lệnh Madam Ngô trên Telegram của tôi đang hợp tác với DATX.

Như tôi, cũng đã qua đoạn mạo hiểm, cũng nhiều khi full margin rồi, nhưng cả gần 20 năm đầu tư chưa bao giờ bị rơi vào tình trạng call margin, là cơ cấu vốn mình phải như doanh nghiệp ấy, có vốn ngắn hạn, vốn dài hạn nên chủ động theo nhịp thị trường. Tôi ví dụ: bạn có 2 tỷ NAV, và tài sản nhà đất 3 tỷ, thì lúc cần margin bạn nên làm như sau: dùng nhà cắm ngân hàng vay kỳ hạn dài kiểu 2 năm, với định giá thông thường bạn vay được khoảng 70% là 2 tỷ + 2 tỷ sẵn là tổng 4 tỷ NAV. NAV là 4 tỷ thì bạn chỉ margin tối đa là 150% là 6 tỷ thôi, theo tỷ lệ 2:1 (nhưng nếu chỉ dùng 2 tỷ NAV mà không cắm nhà va ngân hàng, nếu margin max thành 6 tỷ là tỷ lệ 3:7, chỉ 1 cú sập mạnh thiếu kiểm soát là cháy tài khoản ngay), hoặc chỉ 130% thì NAV là 5,3 tỷ. Bạn thấy đó, với cấu trúc đó thì an toàn lắm, không bao giờ bị force sell như mấy bạn môi giới kể ở trên. Vì nếu thị trường sập mạnh không kiểm soát được, sẽ vẫn có những phiên hồi, nếu phải cắt lỗ, bán thì bạn được quyền chủ động để chọn thời điểm bán, bạn vẫn bán đươc giá tốt chứ để CTCK force sell thì cháy tài khoản rồi, giá lại trần 3 phiên là khó chịu lắm. Ngân hàng không force sell như CTCK được, có gì còn thời gian đàm phán mà trả nợ hoặc gia hạn nợ.

Tuy nhiên do NAV này có cả vốn vay, nên lúc nào bạn cũng cần suy nghĩ lúc nào sử dụng như nào? Và khi có lãi rồi, nên ưu tiên trả nợ đã trước khi nghĩ đến gấp 5, gấp 7 lần như mấy bạn môi giới kia. Thời điểm margin là lúc bắt đầu chu kì uptrend, thị trường càng lên, càng điên loạn thì bạn càng cần giảm đòn bẩy để ưu tiên trả nợ trước, để chơi bằng lãi và vốn không vay. kể cả kì hạn vay 2 năm, trả lãi trước bị phạt bạn cũng đừng tiếc, vì nó chỉ là 2 – 3% thôi, không bằng 1 phiên khi bạn margin đâu.

Tại sao trong suốt thời gian vừa qua tôi không margin, không phải vì tôi không có kĩ năng, mà vì tôi qua giai đoạn cần kiếm tiền kiểu đó rồi, nên tôi cần an toàn hơn, mục tiêu là 40 – 50%/năm, nên khi gần đạt được rồi thì nó tuân thủ chiến lược nêu trên. Thời điểm thị trường khi nào có diễn biến xấu nhất, tốt nhất mới là lúc tôi thấy cơ hội lớn, lúc đó bạn sẽ thấy cách tôi tận dụng thị trường như nào, nhưng nó an toàn lắm. Vì cái cách tôi đặt cửa khi đi tiền lớn thì phải trả lời câu hỏi đúng thì được bao nhiêu? sai thì mất bao nhiêu? Ngày xưa thì tỷ lệ mà thắng 3, thua 1 thì tôi mới dùng margin, còn bây giờ thì phải thắng 5, thua 1 thì tôi mới dùng margin. Nên suốt đoạn vừa rồi tôi không dùng margin là do chiến lược đầu tư được đặt ra từ đầu.

Ban nhìn cái cách cơ cấu lại tài khoản ấy, đang từ tỷ trọng cổ phiếu đầu cơ, chuyển sang cổ phiếu cơ bản để phòng thủ giai đoạn thị trường điều chỉnh giảm mạnh, không những giảm lỗ mà lại còn hồi phục lại, thì cái tiêu chí an toàn đặt cao hơn tiêu chí kiếm tiền bằng mọi cách.

Tôi có 1 người quen biết tôi, cũng đang theo dõi group soi lệnh Madam Ngô, sau 2 tuần vừa rồi, tài khoản đã về bờ (về lại đỉnh cũ của VNI tháng 9/2023) lâu rồi do cách chấp nhận rủi ro thôi. Mua theo các cổ phiếu mà tôi mua như IDC, HAH, PC1, PDR, DPM nhưng tôi dùng tỷ trọng thấp thì bạn ấy dùng tỷ trọng cao, được tôi chỉ cho cái kinh nghiệm nhìn theo tín hiệu Xbuy cho trên 10 tín hiệu 1 phiên tức là thị trường có cơ hội hồi phục nên người quen đã dùng margin 130% tài sản nên “về bờ”, vượt đỉnh tài khoản từ đầu tuần trước rồi. Trong khi VNI còn đi đâu đó 10% từ đỉnh. Còn nđt ko có kinh nghiệm thì nếu vẫn đang âm 20% là chuyện bình thường. Kể ra để các bạn thấy, nếu có chiến lược đầu tư của riêng bạn, thì bạn sẽ tận dụng, tối ưu được các cơ hội bạn có được trên thị trường.

III/ Hành trình của nđt ham học hỏi, muốn tiến đến chuyên nghiệp (viết sau vì các bạn này tôi định nghĩa phải tầm F5 trên hành trình đến Fn rồi). Lời khuyên chỉ là đừng tham thì khó chết sâu. Fn như Leader DVC, hay D.A.V còn đang là bài học nóng hổi kì.