UOB: Điều chỉnh dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2023 còn 6%

Ngày 30/03/2023, Bộ phận Nghiên cứu Kinh tế và các Thị trường Toàn cầu của Ngân hàng UOB (UOB Global Economics & Markets Research) đã công bố Báo cáo tăng trưởng quý 1/2023 của Việt Nam. Ngân hàng hạ dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam xuống còn 6%, thay vì 6.6% như báo cáo gần nhất.

Khởi đầu thấp trong quý 1/2023

Dữ liệu do Tổng cục Thống kê (GSO) công bố cho thấy tốc độ tăng trưởng GDP thực tế của Việt Nam trong quý 1/2023 giảm xuống còn 3.32% so với cùng kỳ, từ mức 5.92% trong quý 4/2022 và 13.71% trong quý 3/2022. Kết quả này thua xa mức dự báo chung là 4.8% và mức dự báo của UOB là 6.45%, đồng thời là mức tăng trưởng thấp nhất kể từ mức giảm 6% trong quý 3/2021 khi nền kinh tế rơi vào tình trạng đình trệ do đại dịch COVID-19.

Nguyên nhân chính khiến lĩnh vực sản xuất kém hiệu quả chủ yếu đến từ nhu cầu bên ngoài sụt giảm, vốn đã được dự báo trước. Xuất khẩu quý 1/2023 giảm 11.9% so với cùng kỳ xuống còn 79.2 tỷ USD, so với mức tăng 12.9% cùng kỳ; trong khi nhập khẩu giảm 14.7%, dẫn đến thặng dư thương mại 4.1 tỷ USD trong quý và là quý thứ ba liên tiếp thặng dư.

Nhu cầu trên toàn cầu cho thấy sự suy giảm rõ rệt do việc thắt chặt chính sách tiền tệ diễn ra trên toàn cầu, phản ánh rõ nét thông qua xuất khẩu sang Mỹ quý 1/2023 chỉ đạt 20.6 tỷ USD, giảm 23.4% so với cùng kỳ. Điện thoại thông minh và hàng may mặc, một trong những mặt hàng xuất khẩu nhiều nhất của Việt Nam, giảm lần lượt 15% và 17.4% so với cùng kỳ xuống 13 tỷ USD và 7.2 tỷ USD, theo Tổng cục Thống kê.

Lạm phát đang cho thấy dấu hiệu hạ nhiệt, khi chỉ số giá tiêu dùng quý 1/2023 của Việt Nam tăng 4.18% so với cùng kỳ và thấp hơn mục tiêu của Chính phủ là 4.5%. Lạm phát tăng do chi phí thực phẩm, nhà ở và giáo dục cao hơn. Trong tháng 3, chỉ số giá tiêu dùng tăng 3.35% so với cùng kỳ nhưng giảm 0.23% so với tháng trước, cho thấy lạm phát có xu hướng chậm lại. Chi phí giáo dục đại học trong quý tăng vọt 10.13% so với cùng kỳ, tiếp tục làm tăng chi phí sinh hoạt và đóng góp nhiều nhất vào lạm phát của năm. Tiếp theo là giá nhà ở và vật liệu xây dựng, tăng 7.17% so với cùng kỳ. Chi phí ăn uống và dịch vụ ăn uống tăng 4.41%, theo Tổng cục Thống kê.

Mặc dù giá nhiên liệu giảm xuống mức 11.09%, nhưng lạm phát cơ bản (không bao gồm giá lương thực, năng lượng và các dịch vụ công khác) đã tăng lên mức 5.01% so với cùng kỳ trong quý 1/2023, từ 4.76% trong quý 4/2022 và 3.17% trong quý 3/2022. Xu hướng này có thể khiến ngân hàng trung ương lo ngại khi lạm phát cơ bản trong tháng 3 tăng 4.88% so với cùng kỳ, và là tháng thứ 6 liên tiếp lạm phát dao động trên mức 4.5%.

Hạ dự báo tăng trưởng GDP 2023 xuống còn 6%

Kết quả GDP trong quý 1/2023 của Việt Nam thấp hơn nhiều so với dự kiến, phần lớn do nhu cầu sụt giảm trên toàn cầu. Nhu cầu trong nước vẫn duy trì đà tăng thể hiện qua hoạt động dịch vụ tăng trưởng ở mức khá.

Với sự khởi đầu tương đối thấp trong quý 1/2023, điều này nhiều khả năng làm giảm kết quả tăng trưởng cả năm, do đó UOB hạ dự báo tăng trưởng GDP 2023 của Việt Nam xuống mức 6% so với dự báo trước đó là 6.6% và dự báo của Chính Phủ là 6.5%.

NHNN thay đổi lập trường chính sách trong thời gian tới?

Dựa trên kết quả tăng trưởng mới nhất và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cân bằng giữa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đảm bảo bình ổn giá, UOB cho rằng nhiều khả năng NHNN thiên về chính sách nới lỏng hơn trong giai đoạn sắp tới. Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẵn sàng kết thúc chu kỳ tăng lãi suất ngay sau tháng 5/2023 và tỷ lệ lạm phát trong nước cho thấy một số dấu hiệu đảo chiều. UOB dự đoán NHNN sẽ cắt giảm lãi suất tái cấp vốn 100 điểm cơ bản đâu đó trong quý 2/2023 xuống còn 5%. Hiện tại, UOB nghĩ đây có thể là động thái một lần kèm nhiều đợt cắt giảm lãi suất hơn có thể được thực hiện nếu áp lực lạm phát trong nước giảm bớt, mặc dù điều này rất không chắc chắn ở thời điểm hiện tại.