Ukraine sắp gia nhập EU?

Mặc dù đang vật lộn trong cuộc chiến với Nga, nhưng Ukraine vẫn đang thúc đẩy tiến trình gia nhập Liên minh Châu Âu (EU).

Mới đây, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã dẫn đầu phái đoàn 15 ủy viên EU tới Kiev, nơi họ có cuộc gặp với Tổng thống Volodymyr Zelensky tại Hội nghị thượng đỉnh EU - Ukraine. Sau cuộc họp, tuyên bố chung chỉ đưa ra những đảm bảo mơ hồ về việc thúc đẩy tiến trình gia nhập khối của Ukraine một khi tất cả các điều kiện được đáp ứng.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel đã nói khi đến Kiev rằng các nhà lãnh đạo EU sẽ "ủng hộ Ukraine từng bước trên hành trình gia nhập EU". Tương tự, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula Von Der Leyen cho biết: “Không có mốc thời gian cứng nhắc, nhưng có những mục tiêu mà các bạn phải đáp ứng được, chẳng hạn như cải cách để cải thiện tình hình ở quốc gia ứng cử viên để sau đó có thể bắt tay vào các cuộc đàm phán gia nhập”.

Đối với Ukraine, việc trở thành thành viên EU có ý nghĩa vô cùng quan trọng khi không chỉ giúp nước này gia tăng lợi thế trên chiến trường mà tại cả các cuộc đàm phán trong tương lai với Nga. “Nếu Ukraine gia nhập EU ở thời điểm này, sẽ mang lại những thay đổi đáng kể cho đất nước này, và cho cả chiến sự Nga- Ukraine", bà Maria Popova, Phó giáo sư tại Đại học McGill cho biết.

Khi gia nhập EU, Ukraine sẽ nhận được nhiều lợi ích giống như các nước EU khác, như tự do đi lại, tham gia vào quá trình ra quyết định của châu Âu và cơ hội học tập ở các quốc gia khác.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (giữa) nói chuyện với Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel (trái) và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ở Kiev. Ảnh: AP

Nhưng ngay cả những người lạc quan về cơ hội gia nhập EU của Ukraine đánh giá rằng quá trình này sẽ là một thách thức. Trở ngại lớn nhất của Ukraine trong việc gia nhập EU hiện nay là tình trạng tham nhũng. Mặc dù EU công nhận những tiến bộ mà Ukraine đã đạt được cho đến nay, nhưng các nhà lãnh đạo EU nhấn mạnh Kiev cần phải làm nhiều hơn nữa để xây dựng một hồ sơ theo dõi đáng tin cậy về cuộc chiến chống tham nhũng tại quốc gia này.

Ngoài ra, quan điểm của các nước EU về cách phản ứng với xung đột ở Ukraine và cách chấm dứt cuộc xung đột vẫn còn nhiều khác biệt. Hiện tại không có sự rõ ràng về thời điểm cuộc chiến của Nga ở Ukraine sẽ kết thúc.

“Điều kiện tiên quyết cho một quá trình gia nhập EU không chỉ là Ukraine chiến thắng trong cuộc chiến theo nghĩa là họ cần quyền kiểm soát lãnh thổ của mình, mà là một thỏa thuận hòa bình thực sự được ký kết với Nga. Một thỏa thuận đình chiến sẽ không đẩy nhanh quá trình gia nhập khối của Ukraine”, ông Jacob Kirkegaard, chuyện gia thuộc Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, trao đổi với CNBC.

Trước khi Hội nghị Thượng đỉnh EU - Ukraine diễn ra, Tổng thống Zelensky đã công bố hàng loạt cuộc truy quét tham nhũng, và Chủ tịch EC Von der Leyen cho rằng Ukraine đang có những bước tiến đáng chú ý trong việc thực hiện các khuyến nghị của chúng tôi".

Bà Leyen cũng khẳng định EU đang tìm cách cung cấp cho Ukraine một con đường tiếp cận thị trường EU. Dự kiến trong mùa xuân năm nay, Ủy ban châu Âu sẽ có báo cáo đánh giá về việc Ukraine đáp ứng các điều kiện của EU.