Úc thu hồi thị thực của 2 học giả Trung Quốc, căng thẳng thêm leo thang

Hai học giả Trung Quốc cho biết đã bị chính phủ Úc thu hồi thị thực vì lo ngại họ đe dọa an ninh Úc.

Reuters ngày 10.9 đưa tin ông Trần Hoành, giáo sư ngành Úc học tại Đại học Hoa Đông ở thành phố Thượng Hải (Trung Quốc), gửi email đến hãng Reuters cho hay ông nhận được thư từ Bộ Nội vụ Úc với nội dung thông báo ông bị hủy thị thực.

Theo Reuters, nội dung bức thư từ Bộ Nội vụ Úc nói rằng giáo sư Trung Quốc này bị Tổ chức tình báo an ninh Úc (ASIO) xem là mối đe dọa an ninh quốc gia Úc.

“Tôi hoàn toàn không chấp nhận cách đánh giá này và tin rằng có sai lầm lớn trong việc nhận định mối quan hệ của tôi với Úc. Tôi lâu nay không làm gì và cũng sẽ không làm điều gì gây hại cho an ninh của Úc”, ông Trần Hoành viết trong email.

Đài ABC của Úc đưa tin một học giả khác của Trung Quốc là ông Lý Kiến Quân, học giả thỉnh giảng của Đại học quốc gia Úc, cũng nhận được bức thư tương tự từ chính phủ Úc. Các bên liên quan hiện chưa bình luận về thông tin trên.

Úc bị tố khám xét nhà các phóng viên Trung Quốc

Cũng theo Đài ABC của Úc, truyền thông Trung Quốc hôm 9.9 đã tố các nhân viên an ninh Úc từng khám xét nhà của 4 phóng viên Trung Quốc thường trú tại Úc hồi tháng 6.

Hãng tin Trung Quốc China News Service đưa tin các nhân viên an ninh Úc đã lục soát nhà 4 phóng viên thường trú của 3 tập đoàn truyền thông Trung Quốc tại Úc là Xinhua, China News Service và tập đoàn China Media vào ngày 26.6.

Lực lượng an ninh Úc còn tịch thu điện thoại, máy tính của các phóng viên Trung Quốc với cáo buộc những người này vi phạm luật chống nước ngoài can thiệp của Úc, theo China News Service.

Cũng trong ngày 9.9, phát ngôn viên Triệu Lập Kiên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cáo buộc những hành động trên của phía Úc là “làm gián đoạn nghiêm trọng việc đưa tin bình thường của các hãng truyền thông Trung Quốc tại Úc, vi phạm trắng trợn quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà báo Trung Quốc ở Úc”.

Theo Đài ABC, ông Triệu cũng cho biết 4 phóng viên Trung Quốc đã trở về nước.

Cảnh sát liên bang Úc và ASIO chưa bình luận gì về thông tin trên.

Một nguồn tin của chính phủ Úc xác nhận rằng giới chức Úc đã thẩm vấn các nhà báo Trung Quốc như một phần của cuộc điều tra can thiệp nước ngoài khẳng định cuộc thẩm vấn là hợp pháp. Nguồn tin này cũng cáo buộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc phóng đại sự việc.

Căng thẳng leo thang

Căng thẳng Úc - Trung Quốc leo thang trong năm nay vì Canberra bắt đầu có động thái chống lại nguy cơ Bắc Kinh tăng cường sức ảnh hưởng, can thiệp vào chính trường Úc.

Đài ABC và tờ Australian Financial Review của Úc hôm 8.9 lần lượt ra quyết định rút nhà báo Bill Birtles và Michael Smith từ Trung Quốc về nước vì lo ngại bị cảnh sát Trung Quốc bắt giữ. Ông Birtles làm việc tại thủ đô Bắc Kinh và ông Smith thường trú tại thành phố Thượng Hải.

Không lâu trước đó, Bắc Kinh bắt giữ công dân Úc Cheng Lei (Trình Lôi), vốn là nữ nhà báo, người dẫn chương trình của kênh CGTN thuộc Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) nhưng không nêu lý do, theo AFP.

Hồi tháng 4, chính phủ Úc kêu gọi tiến hành cuộc điều tra quốc tế độc lập về nguồn gốc virus gây bệnh Covid-19, vốn bùng phát từ thành phố Vũ Hán (Trung Quốc) cuối năm 2019.

Bắc Kinh được cho là có những biện pháp trả đũa bao gồm ngăn chặn nhập khẩu thịt bò Úc; áp thuế bán phá giá đối với lúa mạch Úc; mở cuộc điều tra chống bán phá giá đối với rượu vang Úc và khuyến cáo sinh viên, du khách Trung Quốc tránh đến Úc.