Tỷ lệ nợ trên GDP của Trung Quốc tăng lên mức kỷ lục 287,8% năm 2023

Một báo cáo mới từ một tổ chức tư vấn do nhà nước hậu thuẫn cho thấy tỷ lệ nợ trên GDP của Trung Quốc đã tăng lên mức cao kỷ lục mới vào năm 2023 bất chấp tốc độ vay nợ chậm, phản ánh tốc độ tăng trưởng đang suy yếu của nền kinh tế.

Theo báo cáo của Viện Tài chính và Phát triển Quốc gia (NIFD), tỷ lệ đòn bẩy vĩ mô, đo lường tổng nợ phi tài chính tồn đọng trên tổng sản phẩm quốc nội danh nghĩa, đã tăng lên 287,8% vào năm 2023, cao hơn 13,5 điểm phần trăm so với một năm trước.

Việc mở rộng tỷ lệ đòn bẩy tổng thể đã vượt xa tốc độ tăng trưởng vay. Theo báo cáo, tổng nợ phải trả của các khu vực hộ gia đình, doanh nghiệp và chính phủ tăng trưởng với tốc độ chậm hơn, ở mức 9,8% vào năm 2023, hầu như không thay đổi so với năm 2022 và vẫn ở mức tương đối thấp.

Tỷ lệ nợ của các hộ gia đình tăng 1,3 điểm phần trăm lên 63,5%, trong khi tỷ lệ nợ của các doanh nghiệp phi tài chính tăng 6,9 điểm phần trăm lên 168,4%. Trong khi đó, tỷ lệ nợ chính phủ tăng 5,3 điểm phần trăm lên 55,9%.

NIFD cho biết: “Việc mở rộng nợ hạn chế và tỷ lệ đòn bẩy vĩ mô tăng đáng kể vào năm 2023 chủ yếu là do tốc độ tăng trưởng kinh tế danh nghĩa chậm lại”.

Tăng trưởng GDP thực tế của Trung Quốc, được điều chỉnh theo lạm phát, đã vượt mục tiêu tăng trưởng 5,2% của chính phủ vào năm 2023. Tuy nhiên, tăng trưởng danh nghĩa của nước này đã giảm xuống 4,6% từ mức 4,8% vào năm 2022, mức thấp nhất trong gần ba thập kỷ, phản ánh áp lực giảm phát ngày càng gia tăng đối với nền kinh tế.

Zhang Zhiwei, nhà kinh tế trưởng tại Pinpoint Asset Management, viết trong một ghi chú rằng thực tế là tăng trưởng GDP danh nghĩa thấp hơn tăng trưởng GDP thực tế “cho thấy Trung Quốc có khả năng tăng trưởng dưới mức tăng trưởng tiềm năng”. “Các chính sách tài chính và tiền tệ hỗ trợ nhiều hơn sẽ giúp Trung Quốc khôi phục tiềm năng tăng trưởng.”

NIFD cũng kêu gọi hỗ trợ chính sách lớn hơn để kích thích nhu cầu trong nước và thúc đẩy tăng trưởng. NIFD cho biết mức tăng nợ dưới 10% cho thấy nhu cầu tài chính không đủ ở khu vực tư nhân, ảnh hưởng đến chi tiêu tiêu dùng và đầu tư. Báo cáo cho biết việc tăng trưởng nợ tiếp tục giảm sẽ có tác động nghiêm trọng hơn đến nền kinh tế. Giải pháp duy nhất để kiểm soát tỷ lệ đòn bẩy là mở rộng nhu cầu hiệu quả và thúc đẩy tăng trưởng GDP danh nghĩa.

NIFD ước tính rằng nếu tổng số tiền vay tăng 10% và GDP danh nghĩa tăng 5% vào năm 2024, tỷ lệ đòn bẩy vĩ mô của Trung Quốc sẽ tăng 14 điểm phần trăm để vượt quá 300%.

NIFD cho biết chính phủ nên đặt mục tiêu tăng trưởng GDP danh nghĩa ở mức 7% và cam kết kích thích nhiều hơn nếu mục tiêu không đạt được. Làm như vậy sẽ đảo ngược kỳ vọng của thị trường một cách hiệu quả và thúc đẩy phục hồi kinh tế.

Để thúc đẩy tăng trưởng GDP danh nghĩa, báo cáo đề xuất duy trì thâm hụt tài chính ở một mức nhất định, trong đó chính quyền trung ương vay nhiều hơn để giúp chính quyền địa phương giảm gánh nặng nợ nần. Báo cáo cũng kêu gọi cắt giảm lãi suất để giảm chi phí tài chính và phối hợp chính sách tài khóa kích thích để hỗ trợ nền kinh tế.