Tỷ lệ cung tiền/GDP của Việt Nam ở mức cao: Rủi ro vĩ mô tiềm ẩn

Cung tiền và GDP: Cung tiền là một tham số kinh tế vĩ mô quan trọng, trong đó, có M0 gồm giấy bạc và tiền xu đang lưu hành; M1 gồm M0 và tiền gửi không kỳ hạn; M2 gồm M1 và tiền gửi kỳ hạn. M3 gồm M2 và giấy tờ có giá khác như cổ phiếu, trái phiếu, hối phiếu, kỳ phiếu, thương phiếu. M2 là tham số được sử dụng chủ yếu khi đề cập đến chính sách tiền tệ của một quốc gia với số liệu thống kê công bố chính thức hằng năm bởi cơ quan tiền tệ quốc gia.

GDP là thước đo tổng giá trị của tất cả hàng hóa và dịch vụ thành phẩm được sản xuất trong biên giới một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định và được coi là chỉ số về sức khỏe tổng thể của nền kinh tế, chính phủ công bố dữ liệu về GDP của đất nước hàng năm và hàng quý. GDP danh nghĩa là GDP tính theo giá thị trường hiện hành. GDP thực tế là thước đo được điều chỉnh theo lạm phát.

Một số nhà kinh tế học như Milton Friedman đã lập luận rằng cung tiền cung cấp thông tin quan trọng về diễn biến ngắn hạn của nền kinh tế và quyết định mức giá cũng như lạm phát trong dài hạn.

Tăng cung tiền

Mối quan hệ giữa cung tiền và GDP phụ thuộc vào quan điểm ngắn hạn hay dài hạn của nền kinh tế. GDP danh nghĩa có xu hướng tăng cùng với cung tiền. GDP thực tế, còn được gọi là “giá không đổi”, “điều chỉnh theo lạm phát” hoặc “GDP tính bằng đô la không đổi”, là thước đo được điều chỉnh theo lạm phát. GDP thực tế không có mối quan hệ rõ ràng với cung tiền. GDP thực tế có xu hướng bị ảnh hưởng bởi năng suất của các chủ thể kinh tế và doanh nghiệp.

Cung tiền M2 của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng mạnh qua các năm

Các lý thuyết về kinh tế vĩ mô cho rằng việc tăng tiền sẽ làm giảm lãi suất trong nền kinh tế khi có nhiều tiền hơn để đi vay. Sự gia tăng nguồn cung này có xu hướng làm giảm chi phí vay tiền. Khi việc vay tiền trở nên dễ dàng hơn, tỷ lệ tiêu dùng và cho vay sẽ tăng lên. Trong ngắn hạn, tỷ lệ tiêu dùng, cho vay và vay cao hơn có thể tương quan với sự gia tăng tổng sản lượng và chi tiêu của một nền kinh tế, và có lẽ là cả GDP của một quốc gia.

Tuy nhiên, tác động lâu dài của việc tăng cung tiền là khó dự đoán. Giá của các tài sản, chẳng hạn như nhà ở và cổ phiếu, tăng một cách giả tạo sau khi nguồn cung tiền tăng hoặc bất cứ điều gì dẫn đến mức thanh khoản cao trong nền kinh tế. Việc phân bổ vốn sai lầm này có thể dẫn đến lãng phí và đầu tư mang tính đầu cơ, dẫn đến giá tài sản leo thang nhanh chóng, sau đó là sự thu hẹp hoặc suy thoái, hoạt động kinh tế suy giảm đáng kể.

GDP tăng

Mặc dù GDP của một quốc gia không phải là đại diện hoàn hảo cho năng suất kinh tế và sức khỏe, nhưng mức GDP cao hơn lại được mong muốn hơn. GDP của một quốc gia cung cấp thông tin về quy mô nền kinh tế của quốc gia đó và tốc độ tăng trưởng GDP là một trong những chỉ số tốt nhất về tăng trưởng kinh tế. GDP không biểu thị mức sống của một quốc gia, nhưng GDP bình quân đầu người đo lường xu hướng về mức sống và liệu người dân trung bình ở một quốc gia tốt hơn hay xấu đi.

GDP Việt Nam đạt hơn 408 tỷ USD cuối năm 2022

Khi tốc độ tăng trưởng GDP cho thấy năng suất kinh tế tăng lên thì giá trị của tiền trong lưu thông tăng lên. Điều này là do mỗi đơn vị tiền tệ sau đó có thể được trao đổi để lấy hàng hóa và dịch vụ có giá trị hơn. Tăng trưởng kinh tế có xu hướng gây ra tác động giảm phát tự nhiên, ngay cả khi nguồn cung tiền không giảm.

Tỷ lệ Cung tiền/GDP của Việt Nam vẫn ở mức rất cao

Tỷ lệ cung tiền/GDP của Trung Quốc đang ở mức rất cao, hơn 216% (số liệu cuối năm 2022)

Tỷ lệ cung tiền/GDP của Việt Nam tiếp tục nằm ở mức cao so với mặt bằng chung các nước Đông Nam Á, gần 138% cuối năm 2022

Con số này với Indonesia rất thấp, chỉ 43.5%

Hoa Kỳ là gần 117% (cuối 2021), tuy nhiên cung tiền M2 của Hoa Kỳ đang tiếp tục giảm thời gian gần đây, kèm tăng trưởng GDP ổn định trở lại thì chỉ số này dự báo sẽ tiếp tục giảm đối với nền kinh tế số 1 thế giới.

>> Với việc GDP dự báo khả năng chỉ tăng 5% trong năm 2023, cung tiền hếu tiếp tục tăng thêm khoảng 10% thì chỉ số này của Việt Nam sẽ tiếp tục phi mã cuối năm 2023 ? Và đây sẽ là một rủi ro tiềm ẩn cho vĩ mô của Việt Nam !