Bài của Trần Anh Dũng

Nhìn chung trong năm 2019, tỷ giá USD/VND khá ổn định. Với cơ chế tỷ giá trung tâm được điều hành theo sát diễn biến thị trường ngoại tệ trong nước và thế giới, tỷ giá biến động trong biên độ cho phép, trong khi thị trường ngoại tệ ổn định, thanh khoản ngoại tệ được đảm bảo, bất chấp những biến động của đồng USD và nhiều đồng tiền lớn trên thế giới.

Sự mạnh lên của đồng USD đã đẩy nhiều đồng tiền chủ chốt giảm giá mạnh. Đặc biệt, đồng Nhân dân tệ (CNY) có thời điểm đã xuyên thủng ngưỡng cản tâm lý 7 CNY/USD, khiến nhiều đồng tiền trong khu vực cũng giảm giá theo. Tuy nhiên, VND vẫn duy trì được sự ổn định, ngoại trừ một vài biến động nhỏ vào thời điểm tháng 5/2019.

Tính chung trong năm qua, tỷ giá trung tâm chỉ tăng khoảng 1,5%; trong khi giá mua – bán USD tại các ngân hàng thậm chí còn giảm nhẹ so với cuối năm 2018, có nghĩa VND tăng giá nhẹ so với USD. Không chỉ duy trì ổn định tỷ giá, thị trường ngoại hối, NHNN còn tranh thủ mua thêm được hơn 20 tỷ USD để nâng dự trữ ngoại hối quốc gia lên mức cao kỷ lục 79,9 tỷ USD, cao gấp 2,5 lần so với cuối năm 2015.

Nhiều chuyên gia cho rằng, với cơ chế điều hành tỷ giá linh hoạt trong năm 2019, NHNN sẽ tiếp tục duy trì quan điểm điều hành này trong năm 2020.

“NHNN sẽ tiếp tục điều hành lãi suất, tỷ giá phù hợp với cân đối vĩ mô, lạm phát, diễn biến thị trường và mục tiêu chính sách tiền tệ nhằm ổn định thị trường, tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước khi điều kiện và bối cảnh phù hợp”, bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc NHNN khẳng định.

Sự chủ động, linh hoạt trong điều hành chính sách tiền tệ nói chung, tỷ giá nói riêng còn được thể hiện rõ qua phát biểu của Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành Ngân hàng năm 2020 khi ông cho biết, trong bối cạnh thị trường quốc tế diễn biến rất phức tạp và khó lường đòi hỏi năng lực dự báo, hoạch định cũng như chủ động trong các phương án điều hành. Đơn cử trong điều hành tỷ giá, thị trường ngoại tệ, NHNN phải chuẩn bị nhiều kịch bản điều hành khác nhau để kịp thời ứng xử trong các tình huống.

Theo dự báo của nhiều chuyên gia, nguồn cung ngoại tệ dồi dào, cộng thêm rủi ro Việt Nam bị Mỹ đưa vào danh sách thao túng tiền tệ sẽ giúp VND không mất giá quá mạnh trong năm 2020.

Đặc biệt, dự trữ ngoại hối tăng kỷ lục trong năm qua là một bộ đệm lớn cho nền kinh tế chống lại các cú sốc từ bên ngoài. Theo đó, dự trữ ngoại tệ tăng cao một mặt giúp các nhà đầu tư nước ngoài tin tưởng hơn vào năng lực tài chính của Việt Nam; mặt khác đó là một nguồn lực quan trọng để NHNN can thiệp ổn định thị trường ngoại hối trong trường hợp cần thiết.

Tuy nhiên cũng có một số ý kiến tỏ ra lo ngại rằng, việc giữ tỷ giá ổn định trong năm 2019 cũng khiến VND tăng giá trong tương quan với các đồng tiền của các đối tác lớn. Trong năm 2020, nhiều quốc gia trong khu vực, thậm chí cả các nền kinh tế lớn, sẽ tiếp tục chiến thuật giảm giá đồng nội tệ để hỗ trợ xuất khẩu trong bối cảnh xung đột thương mại còn diễn biến phức tạp. Vì vậy, việc giảm giá nhẹ VND là một bước đi hợp lý bởi nếu VND tiếp tục giữ giá, sẽ tạo ra bất lợi nhất định cho xuất khẩu của Việt Nam. “Xét trong bối cảnh tổng thể cùng việc cân đối quan hệ thương mại Việt – Mỹ, mức điều chỉnh của VND trong năm 2020, nếu có, sẽ nằm trong khoảng 1%- 2% và sẽ được điều chỉnh dần từng bước tùy thuộc vào các diễn biến trên thế giới”, SSI nhận định.

TS.Cấn Văn Lực - Chuyên gia kinh tế trưởng của BIDV cũng cho rằng, VND vẫn có xu hướng giảm giá so với USD trong năm 2020, nhưng mức giảm không đáng kể, khoảng 1- 2%. “Với sự điều hành có định hướng, mục tiêu rõ ràng, linh hoạt trong điều tiết thị trường của NHNN, thì năm 2020 tỷ giá tiếp tục có cơ sở để duy trì ổn định”, ông Lực nhận định.

Là một chuyên gia nước ngoài đã có nhiều năm hoạt động ở Việt Nam, ông Nirukt Sapru – Tổng giám đốc Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam cũng dự báo, với sự hỗ trợ của dòng vốn FDI mạnh mẽ và thặng dư tài khoản vãng lai, tỷ giá sẽ ở mức khoảng 23.000 đồng/USD vào cuối năm 2020.