TS. Nguyễn Tú Anh: Việt Nam vẫn còn dư địa để giảm lãi suất

Phát biểu tại toạ đàm "Tác động của môi trường lãi suất cao tới ổn định kinh tế vĩ mô và hồi phục tăng trưởng năm 2023" do Viện Nghiên cứu Chính sách (VEPR) tổ chức sáng 11/5, chuyên gia kinh tế Nguyễn Tú Anh Nhấn mạnh quan điểm Việt Nam vẫn còn dư địa để hạ lãi suất, và cho rằng nhiều người có quan điểm cần kiểm soát tín dụng để kiểm soát lạm phát là không chính xác. Cung tiền mới là yếu tố quan trọng trong điều hành lạm phát chứ không phải là tín dụng.

Từ năm 2020 tăng trưởng cung tiền xuống rất thấp, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi lạm phát của Việt Nam vẫn ở mức chấp nhận được dù chúng ta nhập khẩu lạm phát rất nhiều.

"Nhìn lại năm 2022, tăng trưởng GDP quý I,II,III có vẻ ổn nhưng đến quý IV thì giảm mạnh do đơn hàng sụt giảm, sản xuất suy giảm, chỉ số PMI liên tục dưới 50 điểm", ông Tú Anh cho hay.

Trong bối cảnh khó khăn đó thì lãi suất quý IV/2022 lại tăng gây khó khăn cho doanh nghiệp, lãi suất cho vay trung bình ở mức 12-13% và thực tế có những ngân hàng còn cho vay với mức lãi suất cao hơn.

Một yếu tố nữa là từ năm 2011-2020 Việt Nam chủ yếu là thặng dư cán cân vãng lai, tức là Việt Nam là nước xuất khẩu vốn. Trong hai năm 2021 và 2022 do phải chi phí cho nhập khẩu thuốc và thiết bị phòng chống dịch COVID-19 và chi phí vận tải tăng vọt nên cán cân vãng lai trở nên bị âm nhưng về xu hướng dài hạn thì Việt Nam sẽ vẫn thặng dư cán cân vãng lai và vẫn là nước xuất khẩu vốn.

Như vậy, Việt Nam hoàn toàn có dư địa để giảm lãi suất khi ở vị thế một nước xuất khẩu vốn, ông Tú Anh cho biết.

Đại diện nhóm nghiên cứu, ông Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng VEPR cũng đưa ra một số khuyến nghị chính sách trong ngắn hạn, gồm: Cân bằng giữa mục tiêu duy trì “ổn định kinh tế vĩ mô” nhưng đồng thời tìm kiếm các giải pháp chính sách nhằm thúc đẩy sự phục hồi kinh tế.

Trong đó, các chính sách tài khoá cần đóng vai trò chủ đạo trong việc hỗ trợ nền kinh tế phục hồi. Chính sách tiền tệ cần duy trì trạng thái “thích ứng” với hiện trạng của nền kinh tế có nhiều rủi ro, tiếp tục cân bằng giữa rủi ro tài chính với hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Với tình trạng sụt giảm đơn hàng, cần có những chính sách thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu, thậm chí triển khai “ngoại giao đơn hàng” như đã từng làm “ngoại giao vaccine. Đồng thời, tiếp tục cải cách thể chế nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, hiệu quả, thống nhất cho doanh nghiệp.