Truy tố ông Lê Thanh Thản: Tội lừa dối khách hàng khác lừa đảo điểm nào?

Theo luật sư, ông Lê Thanh Thản đưa thông tin không đúng về pháp lý của dự án gây thiệt hại quyền lợi của khách hàng chứ không phải là hành vi chiếm đoạt tài sản.

Theo cáo trạng vụ án lừa dối khách hàng liên quan dự án CT6 Kiến Hưng (quận Hà Đông, Hà Nội), VKSND TP Hà Nội truy tố ông Lê Thanh Thản (SN 1950, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty CP sản xuất, xuất nhập khẩu Bemes - Công ty Bemes, Chủ tịch Tập đoàn Mường Thanh) về tội lừa dối khách hàng, với khung phạt tiền 100 - 500 triệu đồng hoặc phạt tù 1 - 5 năm.

Nhiều độc giả thắc mắc, tại sao ông Thản không bị truy tố tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản?

Trả lời VTC News về vấn đề này, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp, cho biết, dưới góc độ pháp lý có hai khái niệm khác nhau là "lừa dối" và "lừa đảo". Trong đó "lừa dối" khác về tính chất và ít nguy hiểm hơn "lừa đảo", hậu quả pháp lý của hai hành vi này cũng khác nhau.

"Người thực hiện hành vi lừa dối là trong mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ đã tính gian lận khi cân, đong, đo, đếm hoặc có hành vi thủ đoạn gian dối khác để thu lợi bất chính, gây thiệt hại đến quyền lợi của khách hàng. Hành vi lừa dối khách hàng diễn ra trong quá trình cung ứng dịch vụ, mua bán hàng hóa và có thể khách hàng không biết mình bị lừa dối, họ vẫn nhận được quyền lợi nhưng thấp hơn giá trị đáng ra họ được hưởng từ giao dịch", vị luật sư phân tích.

Còn hành vi lừa đảo được xác định là gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản. Các giao dịch phát sinh yếu tố lừa đảo thường là các giao dịch mà bên mua không nhận được tài sản, không được đảm bảo một chút quyền lợi nào và mục đích chiếm đoạt tài sản có trước thời điểm nhận tài sản.

Đối chiếu với vụ việc xảy ra khi mua bán căn hộ tại tòa nhà CT6 Kiến Hưng, luật sư Đặng Văn Cường nêu rõ, khách hàng nộp tiền cho chủ đầu tư và vẫn nhận được nhà, vẫn được sử dụng để ở, nhưng không được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ) do ngôi nhà được xây dựng sai giấy phép, không đúng với quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Có lẽ tội lừa dối khách hàng trong lĩnh vực bất động sản lần đầu tiên được áp dụng trong vụ án liên quan đến ông Lê Thanh Thản và dự án CT6 Kiến Hưng - Luật sư Đặng Văn Cường

"Vậy nên cơ quan tố tụng xác định đây là hành vi lừa dối khách hành chứ không phải là hành vi lừa đảo. Ông Lê Thanh Thản đã đưa ra thông tin không đúng sự thật về pháp lý của căn hộ, khiến cho khách hàng hiểu lầm, bị lừa dối, do nhầm lẫn mà giao kết hợp đồng", Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp nói và cho rằng hành vi này gây thiệt hại đến quyền lợi của khách hàng chứ không phải là hành vi chiếm đoạt tài sản nên Chủ tịch Tập đoàn Mường Thanh không bị xử lý về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 174 Bộ luật Hình sự mà chỉ bị xử lý về tội lừa dối khách hàng theo Điều 198 Bộ luật Hình sự.

Ông Đặng Văn Cường giải thích thêm, trong những trường hợp nhận tiền bán nhà nhưng không có nhà để bán, hoặc làm giả giấy tờ nhà của người khác để bán nhằm chiếm đoạt tài sản, hoặc đưa ra thông tin gian dối là mình có nhà (thực ra không có) nhưng vẫn nhận tiền của người khác rồi chiếm đoạt mà không thể có nhà để giao cho người mua... thì khi đó mới xử lý hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, với hình phạt cao nhất là tù chung thân.

Theo luật sư Đặng Văn Cường, hành vi lừa dối khách hàng diễn ra khá nhiều trong đời sống xã hội, trong mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ mà người ta vẫn thường gọi là buôn gian, bán lận. Hành vi lừa dối khách hàng rất đa dạng như giao thiếu hàng, thiếu số lượng, không đúng chất lượng, không đúng chủng loại, gian lận trong cân, đong, đo, đếm...

Tuy nhiên, ông Cường nêu thực tế, vì nhiều lý do khác nhau mà những người thực hiện hành vi lừa dối khách hàng ít bị xử lý, thường chỉ bị xử lý hành chính hoặc phải bồi thường thiệt hại khi có tranh chấp dân sự xảy. Bên cạnh đó, rất nhiều khách hàng bị lừa dối mà không biết hoặc có biết cũng không nắm được thủ tục quy trình để bảo vệ quyền lợi của mình.

"Có lẽ tội lừa dối khách hàng trong lĩnh vực bất động sản lần đầu tiên được áp dụng trong vụ án liên quan đến ông Lê Thanh Thản và dự án CT6 Kiến Hưng. Đây sẽ là bài học cảnh tỉnh cho những người buôn bán muốn thu lợi bất chính mà gian dối với người tiêu dùng", luật sư Đặng Văn Cường nói và nhìn nhận vụ án cũng cho thấy quyết tâm của các cơ quan bảo vệ pháp luật trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, để răn đe, cảnh tỉnh hoạt động kinh doanh tùy tiện, chụp giật nói chung và kinh doanh trong lĩnh vực bất động sản nói riêng, giúp thị trường bất động sản lành mạnh hơn, minh bạch hơn.