Trước khi SCB xảy ra sự cố, từng có 70 lượt đề xuất thanh tra, đưa vào diện kiểm kiểm soát đặc biệt nhưng không được chấp thuận

Trong quá trình giám sát từ năm 2016 đến tháng 9-2022, các thành viên Tổ giám sát thuộc NHNN chi nhánh TPHCM đã có trên 70 lượt văn bản báo cáo, đề xuất lãnh đạo các cấp về việc kiểm tra, thanh tra SCB, đưa SCB vào diện kiểm soát toàn diện, kiểm soát đặc biệt nhưng không được cấp trên chấp thuận.

Ngày 6/3, TAND TP Hồ Chí Minh tiếp tục phiên sơ thẩm xét xử vụ án Vạn Thịnh Phát. Đáng lưu ý, trong buổi sáng hôm qua, đại diện Viện Kiểm sát (VKS) đã công bố cáo trạng liên quan chính tới hành vi phạm tội của nhóm bị cáo là thành viên Đoàn Thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và các cá nhân liên quan.

Bên cạnh các hành vi nhận hối lộ, bao che của Đoàn Thanh tra giám sát NHNN và lãnh đạo Cục Thanh tra Giám sát ngân hàng chi nhánh TPHCM (Cục II), cáo trạng của VKS cũng công bố lý do 7 thành viên của Đoàn Thanh tra và nhiều thành viên Tổ giám sát NHNN chi nhánh TPHCM không bị xử lý hình sự. Những người này bị đề nghị xử lý nghiêm về mặt Đảng và chính quyền.

Trong đó, đối với 11 thành viên trong Tổ giám sát thuộc NHNN chi nhánh TPHCM không bị xử lý hình sự, cáo trạng xác định, trong quá trình giám sát từ năm 2016 đến tháng 9-2022, các thành viên Tổ giám sát đã có trên 70 lượt văn bản báo cáo, đề xuất lãnh đạo các cấp về việc kiểm tra, thanh tra SCB, đưa SCB vào diện kiểm soát toàn diện, kiểm soát đặc biệt nhưng không được cấp trên chấp thuận, chỉ triển khai 2 cuộc thanh tra đột xuất vào năm 2020 và 2022, nhưng phạm vi thanh tra bị thu hẹp, không đúng đề xuất của Tổ Giám sát và ý kiến chỉ đạo của NHNN.

Trong thời gian tham gia công tác giám sát, 10/11 thành viên Tổ giám sát được Ngân hàng SCB đưa quà vào các dịp lễ, tết với giá trị không lớn và đã tự nguyện giao nộp cho Cơ quan điều tra. Các thành viên cũng đã chủ động khai báo rõ sai phạm trong công tác giám sát SCB, góp phần có hiệu quả vào việc phát hiện và điều tra tội phạm, nên không xem xét trách nhiệm hình sự đối với các cá nhân này mà kiến nghị xử lý nghiêm về Đảng và chính quyền.

Về sai phạm của các cá nhân thuộc NHNN Chi nhánh TP HCM và Cục thanh tra giám sát ngân hàng TP HCM (Cục II), cáo trạng của VKS xác định, với vai trò là Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh TPHCM, phụ trách công tác thanh tra, giám sát (giai đoạn từ năm 2012 đến tháng 01/2015 và từ tháng 7/2019 đến nay) và Cục trưởng Cục II, Cơ quan thanh tra giám sát (giai đoạn từ tháng 01/2015 đến 7/2019), Nguyễn Văn Dũng sau khi kiểm tra đã có hành vi báo cáo không trung thực thực trạng tài chính và tình hình hoạt động của Ngân hàng SCB với NHNN và Cơ quan thanh tra giám sát. Dũng cũng báo cáo không trung thực kết quả giám sát SCB với cơ quan có thẩm quyền; không kiến nghị thanh tra để xử lý đối với các dấu hiệu sai phạm được phát hiện qua công tác giám sát theo nội dung chỉ đạo và không thực hiện thanh tra theo yêu cầu tại 17 văn bản của NHNN dẫn đến không kịp thời phát hiện, xử lý đối với sai phạm xảy ra tại Ngân hàng SCB. Dũng vụ lợi nhận 400 triệu đồng và 15.000 USD (tương đương hơn 333 triệu đồng).

Tương tự, bị can Võ Văn Thuần với vai trò Phó Chánh thanh tra NHNN Chi nhánh TPHCM, nguyên Phó Cục trưởng Cục II, Cơ quan thanh tra giám sát NHNN cũng có hành vi báo cáo không đầy đủ các sai phạm xảy ra tại Ngân hàng SCB được phát hiện thông qua cuộc kiểm tra tại chỗ. Thuần chỉnh sửa nội dung công văn, chỉnh sửa báo cáo giám sát theo hướng có lợi cho Ngân hàng SCB, cố ý trì hoãn việc đưa Ngân hàng SCB vào diện kiểm soát toàn diện, không chỉ đạo thành lập Đoàn thanh tra theo đề xuất của Tổ giám sát dẫn đến không phát hiện được các sai phạm xảy ra tại Ngân hàng SCB để có biện pháp xử lý kịp thời. Thuần nhận 1,8 tỷ đồng của SCB.

Về vai trò là Phó Chánh thanh tra NHNN Chi nhánh TPHCM, Phan Tấn Trung đã có các hành vi chỉnh sửa báo cáo giám sát lên Cơ quan thanh tra giám sát theo hướng có lợi cho Ngân hàng SCB. Trung không kiến nghị Cơ quan thanh tra giám sát về việc thanh tra pháp nhân Ngân hàng SCB theo đề xuất của Tổ Giám sát dẫn đến không phát hiện được các sai phạm xảy ra tại Ngân hàng SCB để có biện pháp xử lý kịp thời. Báo cáo không trung thực kết quả giám sát SCB với NHNN và Cơ quan thanh tra giám sát, không kiến nghị thanh tra để xử lý đối với các dấu hiệu sai phạm được phát hiện qua công tác giám sát theo nội dung chỉ đạo của Cơ quan thanh tra giám sát. Trung cũng không thực hiện thanh tra theo yêu cầu tại 17 văn bản của NHNN dẫn đến không kịp thời phát hiện, xử lý đối với sai phạm xảy ra tại Ngân hàng SCB và đã nhận 1,1 tỷ đồng từ SCB.

Bị can Nguyễn Tín, nguyên Phó Trưởng phòng Thanh tra hành chính, giải quyết khiếu nại tố cáo và phòng chống tham nhũng, Cục II - Tổ trưởng Tổ giám sát giai đoạn 2016 - 2019. Với vai trò Tổ giám sát và Tổ trưởng Tổ kiểm tra Ngân hàng SCB, lại báo cáo không trung thực thực trạng tài chính và tình hình hoạt động của Ngân hàng SCB với NHNN và Cơ quan thanh tra giám sát NHNN. Tín cũng báo cáo không đầy đủ các sai phạm xảy ra tại SCB thông qua kiểm tra, nhận 500 triệu đồng của SCB.

Bị can Nguyễn Thị Phi Loan, nguyên Phó Chánh thanh tra NHNN Chi nhánh TPHCM cũng báo cáo không trung thực, không thực hiện theo yêu cầu tại 17 văn bản của NHNN dẫn đến không kịp thời phát hiện, xử lý đối với sai phạm xảy ra tại Ngân hàng SCB và nhận 470 triệu đồng từ SCB.