Trung Quốc vượt mặt Mỹ về công nghệ lượng tử

Sự cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc về công nghệ cao đã bước sang một giai đoạn mới với trọng tâm là công nghệ lượng tử, điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh kinh tế của hai nước trong trung và dài hạn.

Mỹ đã dẫn đầu thế giới về các mảng công nghệ khác nhau, nhưng hiện tại Trung Quốc đang dẫn đầu trong công nghệ lượng tử.

Theo Nikkei, việc Mỹ hợp tác với các đồng minh như Nhật Bản sẽ là chìa khóa cho chính quyền Tổng thống Biden để giữ cho Mỹ cạnh tranh trong lĩnh vực này.

Báo cáo hướng dẫn an ninh quốc gia tạm thời của chính quyền Tổng thống Biden ngày 3/3 tuyên bố rằng: "Mỹ phải tái đầu tư để duy trì lợi thế khoa học và công nghệ và một lần nữa dẫn đầu, làm việc cùng với các đối tác của chúng tôi để thiết lập các quy tắc và thông lệ mới”.

Hướng dẫn này chỉ ra rằng tính toán lượng tử và trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ có tác động rộng rãi đến nền kinh tế, quân sự và việc làm, cũng như nỗ lực cải thiện bình đẳng.

Vào ngày 5/3, Trung Quốc đã thông báo rằng họ sẽ tăng đầu tư cho nghiên cứu và phát triển trung bình hơn 7% mỗi năm trong kế hoạch 5 năm bắt đầu từ năm 2021, trong đó AI và chất bán dẫn cũng như công nghệ lượng tử là những lĩnh vực quan trọng.

Điện toán lượng tử - thế hệ máy tính tiếp theo sẽ cách mạng hóa sự phát triển của vật liệu công nghiệp và y học, cũng như việc sử dụng AI. Công nghệ này cũng sẽ có thể phá vỡ mã hóa của Internet. Việc phát triển điện toán lượng tử có thể dẫn đến khả năng phá vỡ mã thông tin liên lạc internet của các quốc gia khác.

Theo phân tích các bằng sáng chế liên quan đến công nghệ lượng tử của Valuenex, IBM đang dẫn đầu với 140 bằng sáng chế cho phần cứng máy tính lượng tử. Microsoft đứng thứ ba với 81 bằng sáng chế trong khi Google đứng thứ tư với 65 bằng sáng chế. Mỹ đang dẫn đầu các nước khác về công nghệ phần mềm.

Số lượng bằng sáng chế về phần cứng cho máy tính lượng tử

Nhưng khi xét đến truyền thông lượng tử và mật mã thì Trung Quốc đang dẫn đầu lĩnh vực này. Xét về các bằng sáng chế liên quan đến phần cứng trong lĩnh vực này như thiết bị trao đổi photon, Huawei đứng thứ hai với 100 bằng sáng chế, và Đại học Bưu chính Viễn thông Bắc Kinh đứng thứ tư với 84 bằng sáng chế. Các công ty Trung Quốc cũng nắm giữ nhiều bằng sáng chế về công nghệ phần mềm trong lĩnh vực này.

Số lượng bằng sáng chế về truyền thông lượng tử và mã hoá

Tính chung theo quốc gia về công nghệ lượng tử, Trung Quốc hiện đang có hơn 3.000 bằng sáng chế, gấp đôi so với Mỹ.

Số lượng bằng sáng chế về công nghệ lượng tử theo quốc gia

Năm 2016, Trung Quốc đã phóng thành công vệ tinh khoa học lượng tử thử nghiệm đầu tiên trên thế giới mang tên Micius.

Trung tâm An ninh mới của Mỹ đã công bố một báo cáo vào năm 2018 cho biết: "Trung Quốc rõ ràng mong muốn dẫn đầu cuộc cách mạng lượng tử”.

Theo Masahide Sasaki, một thành viên tại Viện Công nghệ Thông tin và Truyền thông Quốc gia Nhật Bản, các nhà nghiên cứu trẻ Trung Quốc từng học tập ở phương Tây đã hồi hương về nước và đóng góp vào "tiến bộ bùng nổ" của công nghệ lượng tử ở Trung Quốc.

Mỹ đang tìm cách bắt kịp Trung Quốc ở mảng này và theo thống kê từ Công ty Astamuse của Nhật, đầu tư vào nghiên cứu liên quan đến điện toán lượng tử của Mỹ bắt đầu từ năm 2018 đã tăng gấp 3 lần so với năm trước lên hơn 200 triệu USD. Chính phủ Mỹ đang hướng tới việc phát triển "internet lượng tử", một loại internet thế hệ tiếp theo cho phép mạng lưới viễn thông siêu an toàn.

Trong khi đó, vào tháng 1/2021, Trung Quốc thông báo đã xây dựng một mạng lưới liên lạc lượng tử đạt tới 4.600 km để có thể kết nối hiệu quả các vệ tinh với các địa điểm trên trái đất.

Nhật Bản có công nghệ truyền thông và mã hóa tiên tiến hơn Mỹ, với Toshiba, NEC và NTT nắm giữ gần 10% bằng sáng chế phần cứng. Bên cạnh đó, một quan chức chính phủ Nhật Bản nói với Nikkei: "Chúng tôi muốn nhanh chóng hợp tác với chính quyền Biden".

Sự hợp tác giữa Mỹ và Nhật Bản có thể là chìa khóa để xác định kết quả trong cuộc đấu tranh giành quyền bá chủ công nghệ trên toàn cầu.