Trung Quốc tung gói hỗ trợ lớn, tăng cường nỗ lực tự chủ chip trước sức ép Mỹ

Trung Quốc đang trên đà triển khai gói hỗ trợ trị giá hơn 1.000 tỷ nhân dân tệ (143 tỷ USD) cho ngành công nghiệp bán dẫn, trong một bước đi quan trọng hướng tới khả năng tự chủ chip và phản ứng trước các động thái của Mỹ nhằm làm chậm tiến bộ công nghệ của nước này.

Dẫn ba nguồn tin biết rõ về vấn đề, hãng Reuters cho biết Bắc Kinh đang lên kế hoạch triển khai một trong những gói ưu đãi tài chính lớn nhất trong 5 năm tới, chủ yếu dưới dạng trợ cấp và tín dụng thuế để thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu và sản xuất chất bán dẫn trong nước.

Các nhà phân tích dự đoán bước đi này báo hiệu một cách tiếp cận trực tiếp hơn của Trung Quốc trong việc định hình tương lai của một ngành công nghiệp đang trên đà trở thành điểm nóng địa chính trị, trong bối cảnh nhu cầu chip tăng cao và Bắc Kinh coi đây là nền tảng sức mạnh công nghệ của mình.

Các nhà phân tích cho biết bước đi mới của Bắc Kinh có thể sẽ làm gia tăng mối lo ngại từ Mỹ và các đồng minh về sự cạnh tranh với Trung Quốc trong ngành công nghiệp bán dẫn. Một số nhà lập pháp Mỹ đã bảy tỏ lo ngại về việc xây dựng năng lực sản xuất chip của Trung Quốc.

Theo các nguồn tin giấu tên, gói hỗ trợ này có thể được triển khai ngay trong quý đầu tiên của năm tới. Họ cho biết phần lớn khoản tiền này sẽ được sử dụng để hỗ trợ cho việc mua thiết bị bán dẫn trong nước của các công ty Trung Quốc, chủ yếu là các nhà máy chế tạo chất bán dẫn. Những công ty như vậy sẽ được hưởng khoản trợ cấp 20% phí mua hàng.

Với gói ưu đãi dự định công bố, Bắc Kinh đặt mục tiêu hỗ trợ các công ty chip trong nước xây dựng, mở rộng hoặc hiện đại hóa các cơ sở để chế tạo, lắp ráp, đóng gói cũng như nghiên cứu và phát triển.

Gói hỗ trợ tài chính được đưa ra sau khi Bộ Thương mại Mỹ hồi tháng 10 thông qua một loạt quy định cấm các phòng thí nghiệm nghiên cứu và trung tâm dữ liệu thương mại của Trung Quốc tiếp cận chip AI tiên tiến. Ngay sau khi lệnh cấm có hiệu lực, các công ty thiết bị sản xuất chip lớn ở nước ngoài đã ngừng cung cấp cho các nhà sản xuất chip của Trung Quốc, bao gồm công ty công nghệ Yangtze memory Technologies (YMTC) và SMIC.

Bên cạnh đó, Mỹ cũng vận động một số đối tác bao gồm Nhật Bản và Hà Lan thắt chặt xuất khẩu sang Trung Quốc các thiết bị được sử dụng để sản xuất chất bán dẫn. Vào tháng 8, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký một dự luật mang tính bước ngoặt nhằm tài trợ 52,7 tỷ USD cho hoạt động sản xuất và nghiên cứu chất bán dẫn của nước này cũng như tín dụng thuế cho các nhà máy chip ước tính trị giá 24 tỷ USD.

Hiện Văn phòng Thông tin Quốc vụ viện chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về thông tin trên.

Theo các chuyên gia phân tích, những bên được hưởng lợi từ gói hỗ trợ này bao gồm các công ty do nhà nước quản lý và công ty tư nhân trong ngành bán dẫn, trong đó có thể đến những cái tên nổi trội như Tập đoàn công nghệ NAURA, Công ty Thiết bị Chế tạo vi mô tiên tiến Trung Quốc và Kingsemi.

Giá cổ phiếu của một số công ty sản xuất chip Trung Quốc tại Hong Kong đã tăng mạnh sau tin tức về gói này được tung ra. Giá cổ phiếu của Tập đoàn Sản xuất Chất bán dẫn Quốc tế (SMIC) đã tăng hơn 8%, đưa mức tăng hàng ngày lên gần 10%. Trong khi đó, giá cổ phiếu công ty cổ phần Hua Hong Semiconductor tăng 17%.

Trong bài phát biểu báo cáo của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc (CPC) lần thứ XX, thuật ngữ “công nghệ” được nhắc đến 40 lần, tăng từ 17 lần trong báo cáo từ đại hội năm 2017. Đạt được sự tự chủ về công nghệ là điểm nhấn nổi bật trong báo cáo.

Các nhà phân tích cho biết lời kêu gọi của Chủ tịch Tập Cận Bình về việc Trung Quốc chiến thắng trong cuộc chiến công nghệ cốt lõi có thể báo hiệu một cuộc đại tu trong cách tiếp cận của Bắc Kinh nhằm thúc đẩy ngành công nghệ của mình, với nhiều chi tiêu và biện pháp can thiệp hơn.

Ngày 12/12, Bộ Thương mại Trung Quốc thông báo nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã kiện Mỹ ra trước Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip của nước này.

Trung Quốc từ lâu luôn bị tụt lại so với phần còn lại của thế giới trong lĩnh vực thiết bị sản xuất chip - lĩnh vực vẫn bị chi phối bởi các công ty có trụ sở tại Mỹ, Nhật Bản và Hà Lan. Phần lớn các công ty trong nước vẫn đứng sau các đối thủ về khả năng sản xuất chip tiên tiến.

Ví dụ, tập đoàn NAURA chỉ có thể sản xuất chip 28 nanomet trở lên. Tập đoàn chip Thượng hải (SMEE) có thể sản xuất chip 90 nanomet.

Trong khi đó, công nghệ tiên tiến nhất hiện nay là chip 3 nm và chỉ có hai công ty dẫn đầu ngành công nghiệp chip thế giới là Samsung và TSCM đạt được.

Một nm - nhỏ hơn cả vi khuẩn - biểu thị khoảng cách giữa các bóng bán dẫn trên chip. Khoảng cách nhỏ hơn có nghĩa là có thể đặt nhiều bóng bán dẫn hơn trên một tấm bán dẫn silicon, giúp tăng hiệu suất đồng thời giảm chi phí cho một con chip điện tử.