Trung Quốc thu hẹp khoảng cách với Mỹ về thứ hạng quyền lực ở châu Á

Trung Quốc đang dần thu hẹp khoảng cách với Mỹ trên bảng xếp hạng quốc gia có sức ảnh hưởng lớn nhất đến khu vực châu Á-Thái Bình Dương, khi cách xử lý đại dịch Covid-19 của Mỹ làm giảm danh tiếng của nước này, một nghiên cứu cho thấy.

Dù Mỹ vẫn giữ vị trí đất nước có sức ảnh hưởng lớn nhất tại khu vực châu Á, nhưng khoảng cách với Trung Quốc đã thu hẹp xuống chỉ còn 5 điểm, giảm từ mức 10 điểm của 2 năm về trước, theo chỉ số Quyền lực Châu Á năm 2020 của Viện Lowy ở Sydney.

Chỉ số này xếp hạng 26 quốc gia và vũng lãnh thổ ở 8 nhóm nội dung, gồm: Năng lực kinh tế, năng lực quân sự, khả năng phục hồi, các nguồn lực tương lai, các quan hệ kinh tế, mạng lưới phòng thủ, ảnh hưởng ngoại giao và ảnh hưởng văn hóa.

Mỹ “mất điểm” vì cách xử lý đại dịch, xung đột thương mại với nhiều nước và việc Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi nhiều thỏa thuận và hiệp hội đa phương, theo Herve Lemahieu, người đứng đầu nghiên cứu này và Giám đốc của Chương trình Quyền lực và Ngoại giao Châu Á của Lowy.

“Đại dịch là yếu tố làm thay đổi cuộc chơi”, ông nói trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại. “Đại dịch gây tác động kép tới Mỹ. Một mặt, cách xử lý yếu kém trước cuộc khủng hoảng Covid-19 làm giảm bớt danh tiếng của nước Mỹ. Mặt khác, Mỹ sẽ mất nhiều năm để hồi phục hoàn toàn”.

Nền kinh tế Mỹ có thể phải đến năm 2024 mới phục hồi về mức trước đại dịch Covid-19, Viện Lowy cho biết. Trong khi đó, nền kinh tế Trung Quốc đã bắt đầu phục hồi trở lại và là nước lớn duy nhất được dự báo có tăng trưởng dương trong năm 2020. Điều này có thể giúp Trung Quốc có lợi thế trong thập kỷ kế tiếp.

Trung Quốc vẫn trụ vững ở vị trí thứ 2 trong 3 năm liên tiếp, mặc dù sức ảnh hưởng về ngoại giao đã “giảm đáng kể” sau nhiều cáo buộc che giấu thông tin về mức độ nghiêm trọng của dịch Covid-19. Ngoài ra, ông Lemahieu cũng cho rằng phương pháp ngoại giao chiến lang cũng khiến sức ảnh hưởng về ngoại giao của Trung Quốc suy giảm.

“Tôi nghĩ, nhiều khả năng Trung Quốc sẽ lên ngang thứ hạng với Mỹ và có thể vượt Mỹ khi càng đến cuối thập kỷ này”, ông Lemahieu cho biết.

“Châu Á sẽ phải học cách đối phó mà không có Mỹ nếu ông Trump thắng cử nhiệm kỳ thứ hai”, ông nói thêm. “Nếu Joe Biden thắng cử, tôi nghĩ châu Á sẽ sẵn lòng làm ăn với Mỹ hơn nhiều”.

Ấn Độ - đất nước quyền lực lớn thứ 4 trong bảng xếp hạng – đã đánh mất tiềm năng tăng trưởng kinh tế trong đại dịch. Lowy dự báo Ấn Độ sẽ chạm đến mức 40% sản lượng kinh tế của Trung Quốc vào năm 2030, thấp hơn ước tính 50% của năm trước.

“Điều này chắc chắn sẽ cản trở Ấn Độ trở thành đất nước có quyền lực lớn tại khu vực này”, ông Lemahieu cho biết. “Điều này cũng có nghĩa Ấn Độ sẽ bị phân tâm bởi diễn biến Covid-19 và bởi tỷ lệ nghèo đói”.

Hiện có đến 347.4 triệu người ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương có thể rơi xuống dưới ngưỡng nghèo 5.5 USD/ngày vì đại dịch Covid-19, theo Viện Phát triển Nghiên cứu Kinh tế Liên Hiệp Quốc.

Trong khi đó, Đài Loan, Australia và Việt Nam nằm trong số ít quốc gia thăng hạng về quyền lực trong năm nay. Đài Loan có điểm số ảnh hưởng ngoại giao cao hơn trogn năm nay, sau cú thụt lùi trong năm 2019.