Trung Quốc mở cửa lĩnh vực tài chính 45 ngàn tỷ USD, rồi sao?

Trung Quốc sẽ bắt đầu tiến trình trình mở cửa ngành tài chính trị giá 45 ngàn tỷ USD trong năm 2020, ngay khi những căng thẳng kinh tế đe dọa đến những công ty toàn cầu.

Khởi đầu với thị trường bảo hiểm và hợp đồng tương lai, Trung Quốc sẽ bắt đầu thực hiện những thay đổi sâu rộng nhất trong nhiều thập kỷ để cho phép những công ty như Goldman Sachs, JPMorgan Chase và BlackRock mở rộng sự hiện diện và tranh giành thị phần ở Trung Quốc.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang muốn tìm cách giúp nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới tránh rơi vào đà giảm tốc mạnh nhất kể từ đầu thập niên 90, sau khi đợt kiểm soát chặt chẽ hoạt động cho vay rủi ro cao thu hẹp nguồn tài trợ cho các doanh nghiệp và cuộc chiến thương mại với Mỹ tác động tiêu cực đến xuất khẩu. Các công ty nước ngoài không chỉ mang lại nguồn vốn mới mà các nhà quyết sách hy vọng họ sẽ giúp các công ty trong nước cải thiện hoạt động và phản ứng nhanh hơn với thị trường.

Trung Quốc đang ở giai đoạn mà các nhà điều hành và Chính phủ cho rằng các doanh nghiệp nội địa có thể đối phó với mối đe dọa từ cạnh tranh với công ty nước ngoài, Paul Schulte, nhà sáng lập của Schulte Research và từng là trưởng bộ phận chiến lược châu Á tại Nomura Holdings, cho hay. Những công ty như Goldman và JPMorgan đang tìm kiếm cơ hội mở rộng, sáp nhập, thâu tóm và tăng trưởng trong chu kỳ kế tiếp, ông nói.

Các công ty tài chính nước ngoài có thể rót 7 ngàn tỷ Nhân dân tệ (tương đương 1 ngàn tỷ USD) đến 8 ngàn tỷ Nhân dân tệ vào thị trường Trung Quốc trong vài năm tới, Huang Qifan, Phó chủ tịch tại Trung tâm trao đổi kinh tế quốc tế Trung Quốc và là cựu thủ trưởng tại Trung Khánh, cho biết trong tháng này.

Đối với các công ty toàn cầu, cơ hội ở Trung Quốc là vô cùng lớn nếu không xảy ra giảm tốc kinh tế mạnh hoặc quay đầu suy thoái. Trước mắt là khoản lợi nhuận hàng năm ước tính 9 tỷ USD trong ngành ngân hàng thương mại và chứng khoán, theo dự báo của Bloomberg Intelligence.

Bảo hiểm

Khởi đầu năm mới, các nhà bảo hiểm nước ngoài có thể nộp đơn đăng ký thành lập đơn vị sở hữu 100% cung cấp bảo hiểm nhân thọ - một phân khúc chiếm 3/4 thị trường bảo hiểm Trung Quốc. Các liên doanh – trong số đó ICBC-AXA Assurance là lớn nhất – mang lại 8% tổng tiền phí bảo hiểm trong năm 2018, nhưng không tăng trưởng nhanh bằng các công ty nội địa, theo Fitch Ratings.

Các công ty nội địa chi phối thị trường bảo hiểm với mạng lưới phân phối rộng và hàng triệu đại lý, dẫn đầu là China Life Insurance và Ping An Insurance. Nằm trong những công ty đang tính mở rộng sự hiện diện là công ty bảo hiểm Allianz SEcủa Đức – vốn đã được chấp thuận trong năm 2018 để thành lập công ty bảo hiểm sở hữu 100% nước ngoài đầu tiên.

Các công ty khác bao gồm Cigna và Standard Life Aberdeen báo hiệu không định giành lấy quyền kiểm soát lieên doanh, trong đó Cigna cho biết việc hợp tác với China Merchants Bank là một công thức để chiến thắng trong thị trường.

Hợp đồng tương lai

Cũng vào những ngày đầu năm, các công ty nước ngoài sẽ được phép thành lập công ty sở hữu 100% nước ngoài để giao dịch hợp đồng tương lai trong thị trường vốn đã đông đúc – vốn có gần 150 công ty nội địa có tổng lợi nhuận 3.4 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 485 triệu USD) trong nửa đầu năm 2019.

Cho đến nay, mối quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài bị hạn chế phần nào bởi các ràng buộc ở Trung Quốc về việc thực hiện các vụ đặt cược không phòng ngừa và các hạn ngạch áp đặt lên các hợp đồng tương lai chỉ số cũng như hàng hóa. Nhưng mọi thứ có thể sớm thay đổi nếu các cơ quan chức trách tiến tới thay đổi hàng loạt trong lĩnh vực sản phẩm phái sinh.

Các công ty nước ngoài hiện đang có thị phần thấp trong thị trường hợp đồng tương lai của Trung Quốc. JPMorgan sở hữu 49% liên doanh, trong khi UBS Group AG kiểm soát công ty con chuyên về hoạt động hợp đồng tương lai thông qua công ty chứng khoán chi nhánh Trung Quốc.

Quản lý tài sản

Quản lý tài sản đang là lĩnh vực nóng sốt trong thời gian vừa qua. Nhà đầu tư nước ngoài có thể nộp đơn đăng ký cấp phép để thành lập công ty quản lý quỹ tương hỗ sở hữu 100% nước ngoài vào tháng 4/2020 hoặc mua lại các quỹ nội địa.

Hiện các gia đình đang nắm giữ khoảng 90 ngàn tỷ Nhân dân tệ dưới dạng tài sản có thể đầu tư. Thế nhưng, cạnh tranh trong lĩnh vực này rất gay gắt và có phần không lành mạnh.

Các quỹ đầu cơ vốn đã hoạt động tại Trung Quốc nhận thấy khó lòng thu hút lượng tài sản của những người giàu có tại địa phương. 3 năm sau khi mở cửa thị trường, BlackRock, Man Group Plc và 20 công ty khác được cấp phép để vận hành quỹ chứng khoán tư nhân cho các cá nhân giàu có chỉ quản lý 0.2% trong số 2.5 ngàn tỷ Nhân dân tệ tài sản của quỹ đầu cơ Trung Quốc.

Chưa hết, gần cuối năm 2020, một cơn địa chấn sẽ xảy ra sau khi các ngân hàng đầu tư toàn cầu được phép lập ngân hàng đầu tư của chính họ từ ngày 01/12/2020.

Mặc dù một số đã và đang hoạt động tại Trung Quốc trong hơn 1 thập kỷ, nhưng với vai trò là “người” tạo lập deal cho các ông lớn Trung Quốc trên toàn cầu, việc kiểm soát hoàn toàn hoạt động sẽ giúp các công ty Phố Wall dễ dàng chi phối kế hoạch mở rộng và tránh xa những vụ xung đột văn hóa với các đối tác nội địa.

Họ sẽ đối mặt với cuộc cạnh tranh gay gắt khi 131 công ty môi giới của Trung Quốc là những công ty có tính cạnh tranh cao với tổng tài sản bằng với Goldman Sachs. Dù vậy, những nỗ lực “rèn giũa” các ông lớn ngân hàng đầu tư trong nước của các nhà điều hành Trung Quốc có thể gia tăng tính cạnh tranh trên thị trường cổ phiếu và trái phiếu nước này.

Đối với Trung Quốc, việc mở cửa là cơ hội để cải cách thị trường tài chính và củng cố thêm sức mạnh cho các công ty nội địa và cũng là một cơ hội để giải quyết lời phàn nàn của Mỹ (xem Trung Quốc là quốc gia hưởng lợi 1 chiều về thương mại). Khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tiến gần hơn tới thỏa thuận thương mại giai đoạn 1, việc tháo gỡ dần các ràng buộc có thể được đẩy nhanh.