Trung Quốc Lockdown trở lại ảnh hưởng đến những ngành nghề nào?

Trong khi Việt Nam đang sống trong những ngày khá yên bình và gần như cụm từ Covid đã không còn xuất hiện nhiều trong những cuộc trò chuyện thì con virus này vẫn chưa “buông tha” anh bạn láng giềng Trung Quốc.

Đại dịch quay trở lại quốc gia này vào những ngày cuối cùng của năm 2021 và với việc theo đuổi chính sách Zero Covid, kể từ đầu tháng 3 đến nay Trung Quốc đã trải qua những đợt phong tỏa lớn và nhỏ khác nhau để kiểm soát dịch. Sau khi tạm lắng xuống một thời gian trong khoảng tháng 5 và tháng 6, dịch một lần nữa quay lại nhiều thành phố lớn buộc chính quyền của quốc gia tỷ dân phải quay lại phong tỏa một số địa phương từ tháng 7 đến nay.

Vị thế là một trong những đối tác thương mại quan trọng nhất của Việt Nam nhờ chung một đường biên giới. Cụ thể trong 12 tháng gần nhất, xuất khẩu sang Trung Quốc đạt hơn 53 tỷ USD, tương đương với 14,7% tổng kim ngạch và chỉ đứng sau Mỹ và khối EU (hình 2). Cũng trong thời gian này chúng ta nhập tới hơn 118 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, tức hơn gấp đôi giá trị chúng ta xuất sang. Con số này giúp Trung Quốc nghiễm nhiên là quốc gia xuất nhiều hàng nhất vào nước ta, chiếm 33,0% tổng kim ngạch (hình 3).

Mặc dù vậy, việc quyết tâm theo đuổi chính sách Zero Covid của Trung Quốc đang gây ra những ảnh hưởng không nhỏ đến đến hoạt động giao thương của chúng ta chúng ta và thể hiện qua những con số sau đây. Hình 4 cho thấy xuất nhập khẩu từ Trung Quốc đã giảm tốc khá nhanh từ cuối năm 2021 đến nay, đặc biệt là trong 3 tháng gần nhất. Trong tháng 7, xuất khẩu sang Trung Quốc thậm chí giảm 1,04% so với cùng kỳ. Nhập khẩu chỉ tăng 12,3% so với mức hơn 40% của cùng thời điểm năm ngoái.

Chắc chắn rằng chừng nào dịch bệnh tại quốc gia tỷ dân này chưa có sự cải thiện, thì sự sụt giảm về cả xuất lẫn nhập khẩu từ quốc gia tỷ dân này sẽ chưa có sự thay đổi. Đây cũng là idea để mình thực hiện bai viết này. Sự giảm tốc từ Trung Quốc có đem lại ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều ngành, nhưng ở chiều ngược lại cũng không ít ngành nghề có thể được lợi.

Trước hết là tiêu cực, phải nói cái xấu trước thì mới tránh gây ra sự hụt hẫng. Nhóm ngành đầu tiên bị ảnh hưởng tiêu cực là những ngành có kim ngạch xuất sang Trung Quốc lớn.

Hình 5 là những mặt hàng xuất khẩu nhiều nhất sang Trung Quốc, không bao gồm các mặt hàng điện thoại, máy tính, máy ảnh… Có thể thấy rõ những mặt hàng đang có sự giảm tốc nhiều nhất là Thủy sản, Rau quả, Sợi, Xi măng vè Thép. Đặc biệt là hai nhóm hàng liên quan đến Vật liệu xây dựng, số xuất khẩu sang Trung Quốc gần như trở về Zero. Điều này có nghĩa là nếu dịch bệnh ở Trung Quốc không kiểm soát được thì đây là những ngành sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng tiêu cực.

Nhóm ngành bị ảnh hưởng tiêu cực thứ hai là những ngành có đầu vào nhập khẩu lớn từ Trung Quốc

Hình 6 là tốc độ tăng trưởng nhập khẩu các mặt hàng từ Trung Quốc đã làm mượt theo trượt 12 tháng. Mặc dù vẫn đạt mức tăng trưởng dương so với cùng kỳ song có thể thấy được xu hướng nhâp khẩu giảm tốc của hầu hết các mặt hàng nhập từ Trung Quốc từ đầu năm đến nay và cá nhân mình cho rằng xu hướng này sẽ tiếp tục trong các tháng tới. Những ngành có đầu vào có thể bị ảnh hưởng bởi nguồn cung từ Trung Quốc suy giảm có thể kể đến như Nhựa,Hóa chất, Dệt may, Giấy… Nếu dịch bệnh tại Covid thời gian tới có diễn biến phức tạp hơn, mình cho rằng có thể gây ra tình trạng thiếu hụt nguồn cung đầu vào của một số ngành nghề này.

Cuối cùng là nhóm hưởng lợi tích cực, chính là những nhóm ngành cạnh tranh với các sản phẩm của Trung Quốc ở trong nước. Một số nhóm ngành tiêu biểu có thể kể đến như Phân bón, Thép, Dây điện và cáp điện, Săm lốp…