Trung Quốc có thêm 'bom nợ' mới

Sau Evergrande, Fantasia là nhà phát triển bất động sản mới, có thể vợ nỡ khi không thể thanh toán 315 triệu USD nợ đến hạn tuần này.

Fantasia Holdings, nhà phát triển căn hộ cao cấp có trụ sở tại Thâm Quyến đã bỏ lỡ khoản thanh toán 205,7 triệu USD trái phiếu USD kỳ hạn 10 năm vào thứ Hai (4/10). Công ty này cho biết đang đánh giá "tác động tiềm tàng với điều kiện tài chính và tình hình tiền mặt của tập đoàn".

Không chỉ vậy, đơn vị quản lý của Country Garden - nhà phát triển lớn thứ hai Trung Quốc về doanh số sau Evergrande - cho biết Fantasia đã không trả được khoản vay khoảng 700 triệu nhân dân tệ (109 triệu USD) cho họ. Country Garden cho hay, Fantasia đã thông báo họ có thể "không trả được nợ bên ngoài".

Fitch Ratings, S&P Global Ratings và Moody's Investors Services đều cắt giảm xếp hạng cho Fantasia vào cuối ngày thứ Ba (5/10) để chỉ ra rằng, công ty "có khả năng hoặc rất gần với sự vỡ nợ".

Celine Yang, nhà phân tích cấp cao tại Moody's, cho biết việc hạ cấp tín nhiệm Fantasia được đưa ra sau khi công ty này không thể thanh toán khoản nợ đến hạn, đồng thời phản ánh dự báo về triển vọng phục hồi yếu đối với các trái chủ của Fantasia sau khi vỡ nợ.

Cổ phiếu của Fantasia đã bị đình chỉ giao dịch hôm thứ Ba (5/10). Trong khi đó, cổ phiếu của Country Garden Services đã giảm 3,2%, Country Garden Holdings giảm 2,8% trên sàn Hong Kong.

Việc Fantasia mất khả năng thanh toán trái phiếu đến hạn chỉ diễn ra hai tuần sau khi công ty tuyên bố họ không có vấn đề gì về thanh khoản và đã "chuẩn bị sẵn tiền" để thanh toán. Hồi tháng 6, họ còn nhận được 142 triệu USD khoản vay từ Ngân hàng Chiyu vào tháng 6.

"Fantasia bỏ lỡ đợt thanh toán làm nổi rõ căng thẳng thanh khoản của họ, mặc dù đã báo cáo có đủ tiền mặt trong tay," S&P đánh giá. Theo tài liệu của đơn vị này, tính đến ngày 30/6, Fantasia cho biết họ có 27,1 tỷ nhân dân tệ tiền mặt, bao gồm 10 tỷ nhân dân tệ ở cấp công ty mẹ.

Theo S&P, có khả năng là tiền mặt đã được Fantasia sử dụng cho các khoản trả nợ khác hoặc không thể tiếp cận được. "Đồng thời, việc thanh lý tài sản diễn ra chậm hơn chúng tôi dự kiến, không mang lại nguồn thanh khoản kịp thời", đơn vị này đánh giá.

Fantasia được thành lập vào năm 1996 bởi Zeng Jie, cháu gái của cựu Phó chủ tịch Trung Quốc Tăng Khánh Hồng. Công ty báo cáo lợi nhuận 302,9 triệu nhân dân tệ trong nửa đầu năm nay, tăng 9,5% so với cùng kỳ 2020. Tính đến ngày 30/6, công ty có các khoản nợ ngắn hạn - những khoản phải trả trong vòng một năm - gần 50 tỷ nhân dân tệ, bao gồm 8,5 tỷ nhân dân tệ tiền vay đến hạn và gần 11 tỷ nhân dân tệ kỳ phiếu và trái phiếu đến hạn.

Tin tức về Fantasia làm dấy lên lo ngại về nợ nần đang chồng chất trong lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc, vốn chiếm 29% dư nợ cho vay bằng đồng nội tệ của các ngân hàng nước này vào quý II/2021. Bất động sản và các ngành liên quan rất quan trọng đối với nền kinh tế Trung Quốc, chiếm khoảng 30% GDP. "Khu vực bất động sản của Trung Quốc đang đáng lo ngại", Larry Hu và Xinyu Ji, hai nhà kinh tế Trung Quốc của Macquarie Group, bình luận trong báo cáo mới đây.

Việc Fantasia vỡ nợ cho thấy những rắc rối của Evergrande "có thể kéo tuột tâm lý người mua nhà, các nhà phát triển và ngân hàng, khiến nhiều nhà phát triển rơi vào tình trạng khan hiếm thanh khoản", họ nói.

Triển vọng thị trường bất động sản Trung Quốc không mấy khả quan. Doanh số bất động sản tại 30 thành phố hàng đầu của Trung Quốc đã giảm 31% trong tháng 9 so với một năm trước, theo ước tính của Macquarie.

Cuộc khủng hoảng nợ của Evergrande đã gây bất ổn cho các nhà đầu tư toàn cầu trong những tuần gần đây, làm dấy lên lo ngại về hiệu ứng domino tiềm tàng đối với nền kinh tế và thị trường tài chính rộng lớn của Trung Quốc.

Các vấn đề của Evergrande đã kéo dài hơn một năm, sau khi Bắc Kinh bắt đầu kiểm soát lĩnh vực bất động sản vào tháng 8/2020 để hạn chế việc vay nợ quá mức. Đầu năm nay, Chính phủ Trung Quốc tuyên bố ưu tiên mục tiêu "thịnh vượng chung" và kiểm soát việc giá nhà tăng cao, điều mà giới chức cho là nguyên nhân làm trầm trọng thêm bất bình đẳng thu nhập, đe dọa sự ổn định kinh tế và xã hội.

Cuộc khủng hoảng của Evergrande đã leo thang trong những tháng gần đây. Công ty đã cảnh báo các nhà đầu tư về cuộc khủng hoảng dòng tiền vào tháng 9, nói rằng họ có thể vỡ nợ nếu không thể huy động tiền nhanh chóng. Trong vài tuần qua, công ty đã bỏ lỡ ít nhất hai lần thanh toán lãi suất trái phiếu.

Louis Kuijs, người đứng đầu bộ phận kinh tế châu Á tại Oxford Economics, cho rằng dù các vấn đề của Evergrande không có khả năng gây ra "khoảnh khắc Lehman sụp đổ", nhưng chúng sẽ làm trầm trọng thêm suy thoái của lĩnh vực bất động sản Trung Quốc. "Sự suy giảm của nó sẽ ảnh hưởng đáng kể đến tăng trưởng kinh tế nói chung", ông nói.

Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách của Trung Quốc dường như vẫn giữ vững lập trường. Tuần trước, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc và cơ quan quản lý ngân hàng nói rằng họ sẽ bảo vệ người mua nhà. Tuyên bố của họ không đề cập đến các nhà phát triển bất động sản.