Trình Đề án cơ cấu lại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam trong quý I/2021

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp được yêu cầu khẩn trương hoàn thiện Đề án cơ cấu lại Tổng công ty Đường sắt trong 5 năm tới gắn với chiến lược phát triển ngành đường sắt.

Đây là chỉ đạo của Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình trong Thông báo số 11/TB – VPCP ngày 15/1/2021 tại cuộc tại cuộc họp về Đề án cơ cấu lại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam được tổ chức hôm 24/12/2020.

Theo đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ ý kiến tham gia tại cuộc họp, làm rõ cơ sở pháp lý, thẩm quyền phê duyệt để hoàn thiện Đề án cơ cấu lại Tổng công ty Đường sắt giai đoạn 2021 - 2025 gắn với chiến lược phát triển ngành đường sắt, trình Thủ tướng Chính phủ trong quý I năm 2021, trong đó liên quan đến cơ cấu lại doanh nghiệp cần tập trung thu gọn đầu mối các đơn vị trực thuộc, khắc phục tình trạng chồng chéo bộ máy; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ tiên tiến, hiện đại đối với đường sắt.

Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cũng sẽ phải rà soát việc hợp nhất Công ty cổ phần vận tải đường sắt Hà Nội và Công ty cổ phần vận tải đường sắt Sài Gòn theo hướng chuyên môn hoá, tiến tới tách riêng vận tải hàng hóa khỏi vận tải hành khách.

Các cơ quan liên quan còn được yêu cầu làm rõ việc thành lập đơn vị trực thuộc để khai thác quỹ đất nhà ga và ứng dụng khoa học công nghệ để nhằm khai thác tốt các quỹ đất đường sắt; vấn đề phát triển, xây dựng các kho bãi hàng hoá; nâng cấp, xây dựng các nhà ga hành khách thành trung tâm thương mại, văn phòng cho thuê theo đúng quy định tại Luật đường sắt sửa đổi năm 2017.

Một nội dung quan trọng khác mà Phó Thủ tướng chỉ đạo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam tại Thông báo số 11 là việc tập trung nâng cao năng lực cơ khí bảo đảm cơ khí đường sắt phải làm chủ công nghệ đóng mới toa xe, đầu máy, hạn chế phụ thuộc vào nước ngoài để góp phần giảm giá thành vận tải ; nghiên cứu việc nâng cấp các tuyến đường sắt liên vận với Trung Quốc để phát triển vận tải liên vận quốc tế.

Đối với vấn đề đổi mới cơ chế khai thác hạ tầng đường sắt quốc gia do Nhà nước đầu tư, Phó Thủ tướng thường trực yêu cầu thực hiện theo đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng tại công văn số 10506/VPCP-CN ngày 15/12/2020.

Cụ thể, giao Tổng công ty Đường sắt Việt Nam quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia do Nhà nước đầu tư theo phương thức không tính thành phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp đến hết năm 2025 hoặc đến hết năm 2030 theo quy định tại Điều 5 Nghị định số 46/2018/NĐ-CP ngày 14/3/2018 của Chính phủ. Trong thời gian này, tổ chức xác định những giá trị tài sản phù hợp như khu ga, một số tuyến đường sắt để tiến hành giao theo hình thức đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp theo đúng quy định pháp luật.

Trong thời gian hoàn thiện trình Đề án cơ cấu lại, đối với những vấn đề cần thiết, cấp bách, Phó Thủ tướng thường trực giao Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chủ động xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét theo quy định của pháp luật.

Trước đó, trong Đề án cơ cấu lại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam giai đoạn 2017 – 2020 trình cấp có thẩm quyền, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam tổ chức hợp nhất Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Hà Nội và Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Sài Gòn thành 1 công ty cổ phần vận tải đường sắt. Sau khi hợp nhất, doanh nghiệp hợp nhất thực hiện phân chia, bóc tách về tổ chức, lao động, vốn, tài sản để thành lập công ty con chuyên kinh doanh hàng hóa.

Bên cạnh đó, Đề án cũng đề xuất phương án giữ nguyên mô hình tổ chức và tỷ lệ vốn góp của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam ở mức trên 51% vốn điều lệ tại 15 công ty cổ phần bảo trì cầu, đường sắt.

Tiếp tục duy trì tỷ lệ vốn góp như hiện nay (trên 51%) và từng bước nâng tỷ lệ vốn góp lên 75% hoặc 100% tại 5 công ty cổ phần thông tin tín hiệu đường sắt.

Tiếp tục giữ cổ phần chi phối tại Công ty cổ phần Xe lửa Dĩ An và Công ty cổ phần Xe lửa Gia Lâm để phát triển công nghiệp cơ khí đường sắt. Trường hợp lựa chọn được nhà đầu tư chiến lược có tiềm lực, Tổng công ty sẽ xây dựng lộ trình giảm vốn của Tổng công ty tại 2 đơn vị này xuống còn 51%, trình Thủ tướng phê duyệt.