Tranh luận Tổng thống Mỹ 2020: Joe Biden mơ hồ trong đối sách với Trung Quốc

Trong cuộc tranh luận Tổng thống Mỹ 2020 đầu tiên, ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden sẽ phải trả lời những câu hỏi hóc búa về đối sách với Trung Quốc.

Cuộc tranh luận Tổng thống Mỹ 2020 đầu tiên sẽ diễn ra vào tối 29/9 theo giờ Mỹ và vào trưa 30/9 theo giờ Việt Nam. Giới quan sát đặc biệt quan tâm ứng cử viên Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden chuẩn bị đối mặt với những câu hỏi hóc búa về đối sách với Trung Quốc sẽ như thế nào nếu ông thắng cử vào tháng 11. Liệu ông Biden có tiếp tục cuộc chiến thương mại và các lệnh trừng phạt liên quan đến vấn đề nhân quyền nhắm vào Trung Quốc hay không?

Trong tuần qua, các cố vấn của Biden đã xem xét các vấn đề về đối sách với Trung Quốc để chuẩn bị các phương án đối đáp với phía Tổng thống Donald Trump.

Các cố vấn chiến dịch của Biden nói rằng họ sẽ ưu tiên phát triển các ngành thế mạnh trong nước như ngành sản xuất để cạnh tranh với Bắc Kinh. Song song với đó, chính sách đối ngoại hiệu quả là không thể thiếu.

Trong quá trình tranh cử, Biden cung cấp rất ít chi tiết về cách ông sẽ đối phó với sự đi lên của kinh tế Trung Quốc, trong khi cả hai đảng trong quốc hội Mỹ đều ủng hộ các hành động cứng rắn hơn chống lại Bắc Kinh trong mọi lĩnh vực: công nghệ, nhân quyền, thương mại... Thông tin về dự định của ứng cử viên đảng Dân chủ trong các vấn đề thương mại, thuế quan và công nghệ đều tương đối mơ hồ.

Về thương mại

Thỏa thuận do Tổng thống Trump đặt ra với Trung Quốc đầu năm nay 2020 đã không thành công. Trung Quốc cam kết mua thêm 200 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ của Mỹ trong 2 năm. Nhưng đến nay, nước này mới chỉ mua đủ một nửa chỉ tiêu hàng năm.

Ông Biden đã công kích Tổng thống Trump vì đã ưu tiên thỏa thuận này hơn việc buộc Bắc Kinh phải chịu trách nhiệm về sự lây lan của virus corona mới. Nhưng chiến dịch tranh cử của Biden lại chưa cho biết liệu ông có dự định loại bỏ thỏa thuận hay không.

Cố vấn của ông Biden, cựu Thứ trưởng ngoại giao Mỹ Antony Blinken, cũng chỉ trích chính quyền Trump xử lý kém hiệu quả với các khoản trợ cấp và vấn đề an ninh mạng. Ông cho biết ứng cử viên Biden, với vai trò Tổng thống, sẽ cải thiện các vấn đề này để không gây ảnh hưởng xấu tới vấn đề với Trung Quốc.

Về thuế quan

Cựu Phó Tổng thống Biden gọi chính sách về thuế của ông Trump là “thiển cận và phá hoại”.

"Tôi sẽ sử dụng thuế quan khi cần thiết, nhưng sự khác biệt giữa tôi và Trump là tôi có chiến lược sử dụng thuế để đạt được mục đích, chứ không phải chỉ để tỏ ra cứng rắn", ông Biden cho biết sẽ xem xét lại tất cả các chính sách về thương mại của Tổng thống Trump nếu thắng cử. Nhưng tới nay ông vẫn chưa có cam kết về hành động cụ thể nào.

Cuộc đua công nghệ với Trung Quốc

Biden cho biết ông sẽ đầu tư mạnh vào lĩnh vực nghiên cứu và phát triển (R&D) của Mỹ để đối đầu với tốc độ phát triển công nghệ của Trung Quốc. Ông cũng công nhận việc một số công ty Trung Quốc đang gây rủi ro cho an ninh quốc gia Mỹ. Tuy nhiên, cũng như vấn đề thuế quan, ứng cử viên đảng Dân chủ vẫn chưa có kế sách cụ thể nào trong cuộc đua công nghệ.

“Có rất nhiều điều không chắc chắn về các chiến thuật của Biden”, Shaun Roache, nhà kinh tế trưởng khu vực Châu Á - Thái Bình Dương tại S&P Global Ratings, nhận xét.

Cố vấn Blinken lưu ý phe Biden sẽ tập trung cảnh giác và xử lý các hoạt động gián điệp mạng từ Trung Quốc. Nhưng ông cũng nói thêm: “Cố gắng tách biệt hoàn toàn với Trung Quốc, như một số người đề xuất, là không thực tế và gây phản tác dụng”.