Tranh chấp thương mại gay gắt, Trung Quốc kiện Canada lên WTO

Bộ Thương mại Trung Quốc hôm 2/10 cho biết đã đệ đơn kiện Canada lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vì tăng thuế đối với xe điện và các sản phẩm thép, nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc.

Canada tăng thuế với các sản phẩm từ Trung Quốc

Tiếp theo Mỹ và Liên minh Châu Âu (EU), ngày 26/8, Canada ra thông báo áp mức thuế phụ thu 100% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/10.

Được biết, năm 2023 Canada đã nhập khẩu số xe điện trị giá 1,7 tỉ USD của Trung Quốc; ngoài ra mức thuế phụ thu 25% cũng sẽ chính thức được áp dụng đối với các sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc. Năm 2023, Canada nhập hơn 600.000 tấn thép từ Trung Quốc, tăng gần gấp đôi so với năm trước đó.

Khi Thủ tướng Canada Justin Trudeau công bố các biện pháp nêu trên vào cuối tháng 8, ông nói động thái của Canada là “nhằm chống lại chính sách dư thừa công suất có chủ ý và do nhà nước chỉ đạo của Trung Quốc”.

Ông Trudeau cho biết Canada sẽ tiếp tục hợp tác với Mỹ và các đồng minh khác để đảm bảo rằng khách hàng trên toàn thế giới không bị trừng phạt bất công bởi hành vi phi thị trường của Trung Quốc.

Canada hồi tháng trước đã phát tín hiệu rằng họ có thể sớm áp dụng mức thuế gia tăng đối với pin và linh kiện pin, chất bán dẫn, khoáng sản và kim loại quan trọng cũng như các sản phẩm năng lượng mặt trời của Trung Quốc.

Phó Thủ tướng Canada Chrystia Freeland hôm 10/9 đã tuyên bố tham vấn kéo dài 30 ngày về các biện pháp được đề xuất đối với các sản phẩm nêu trên của Trung Quốc. Trong một tuyên bố, Văn phòng Phó Thủ tướng Freeland cáo buộc Trung Quốc cạnh tranh không lành mạnh trong các lĩnh vực này, “đe dọa các công nhân và công ty Canada”.

Trung Quốc tiến hành trả đũa mạnh mẽ

Vào ngày 3/9, Bộ Thương mại Trung Quốc đã công bố một số biện pháp trả đũa, bao gồm tiến hành điều tra chống bán phá giá đối với hạt cải dầu và các sản phẩm hóa chất của Canada, rõ ràng là biện pháp nhằm trả đũa thuế quan.

Ngày 26/9, Bộ Thương mại Trung Quốc đưa ra thông báo quyết định mở cuộc điều tra chống phân biệt đối xử đối với các biện pháp liên quan mà Canada thực hiện. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc tiến hành "cuộc điều tra chống phân biệt đối xử" trên thế giới.

Người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 2/10 đã đưa ra tuyên bố nói Trung Quốc đã đáp trả chủ nghĩa đơn phương và các hoạt động bảo hộ thương mại của Canada, quyết định khởi kiện nước này tại WTO, đồng thời khởi động một cuộc điều tra chống phân biệt đối xử chống lại Canada theo quy định của pháp luật.

Người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc chỉ ra rằng, Trung Quốc đã lưu ý đến việc Canada công bố các tài liệu liên quan, thêm rằng: “Trong thời gian gần đây, Canada đã nhiều lần phớt lờ sự thật khách quan, phớt lờ các quy tắc kinh tế và thương mại quốc tế, phớt lờ sự phản đối và can ngăn của nhiều bên, khăng khăng theo chân quốc gia khác và áp dụng các biện pháp đàn áp đơn phương chống lại Trung Quốc. Cách tiếp cận của Canada đã vi phạm các nguyên tắc kinh tế thị trường và cạnh tranh công bằng, gây tổn hại nghiêm trọng đến hợp tác kinh tế và thương mại bình thường giữa các doanh nghiệp Trung Quốc và Canada, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quan hệ kinh tế và thương mại Trung Quốc-Canada, đồng thời phá vỡ và làm méo mó chuỗi cung ứng và công nghiệp toàn cầu”.

Người phát ngôn cho biết “Trung Quốc đã đệ đơn kiện chủ nghĩa đơn phương và các hành vi bảo hộ mậu dịch của Canada lên WTO, đồng thời tiến hành một cuộc điều tra chống phân biệt đối xử đối với các biện pháp hạn chế có liên quan của Canada theo quy định của pháp luật. Canada cần xem xét hợp tác kinh tế và thương mại song phương một cách hợp lý và khách quan, tôn trọng sự thật, tuân thủ các quy định của WTO và không đi sâu hơn vào con đường sai lầm. Trung Quốc sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để kiên quyết bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các doanh nghiệp Trung Quốc”.​

Ông Bạch Minh, thành viên và nhà nghiên cứu của Ủy ban Bằng cấp Học thuật của Viện Nghiên cứu Bộ Thương mại, nói với các phóng viên rằng những gì Canada đã làm về cơ bản là "phiên bản Canada" của thuế quan của Mỹ đối với xe điện và các sản phẩm thép và nhôm của Trung Quốc.

Ông nói: “Điều này cho thấy Canada mù quáng đi theo Mỹ trong những năm gần đây và đưa yếu tố chính trị xen vào quan hệ Trung Quốc-Canada và sự phát triển của thương mại tự do giữa hai nước. Các hoạt động hiện tại của Canada vi phạm các nguyên tắc của WTO và các biện pháp truy tố và điều tra mà Trung Quốc thực hiện là hợp lý và hợp pháp”.