TPHCM: Ai chịu trách nhiệm về hàng chục ngàn sổ hồng phủ màu 'xám'?

Hàng chục ngàn căn hộ, nhà phố trên địa bàn TPHCM đã được đưa vào sử dụng trong nhiều năm, nhưng người mua nhà vẫn chưa biết bao giờ mới được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất (sổ hồng). Người mua nhà tại các dự án bức xúc ví von, sổ hồng hiện nay đang bị phủ lên màu "xám".

Trăm ngàn lý do

Ông Huỳnh Thanh Khiết, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM, cho biết một trong những nguyên nhân khiến công tác cấp sổ hồng tại các dự án nhà ở trên địa bàn TP thời gian qua bị chậm, do quy định buộc chủ đầu tư phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính bổ sung theo Nghị định 148 của Chính phủ.

“Trước kia chủ đầu tư hoàn thành nghĩa vụ tài chính đến đâu cấp sổ đến đó, nhưng Nghị định 148 buộc chủ đầu tư phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính bổ sung mới tiến hành xem xét cấp sổ hồng cho người mua nhà. Đây là quy định vô lý, bởi trong quá trình triển khai, dự án có thể được điều chỉnh quy hoạch tăng thêm diện tích sàn xây dựng so với giấy chứng nhận trước đó… Trong khi đó, phần nghĩa vụ tài chính phát sinh chiếm tỷ lệ rất nhỏ so với tổng số tiền phải thực hiện, vậy mà có khi kéo dài nhiều năm, nên quyền lợi người mua nhà cũng bị treo theo”- ông Khiết chia sẻ.

Ngoài nguyên nhân nói trên, còn có những lý do vô lý không kém. Theo phản ảnh của một chủ doanh nghiệp, doanh nghiệp này đã hoàn thành đưa vào sử dụng dự án nhà ở sau khi hàng trăm quy định của dự án đã được thực hiện, và đã nộp vào kho bạc hơn 800 tỷ đồng tiền sử dụng đất.

Tuy nhiên, để Sở TN-MT cấp sổ hồng cho người mua nhà, dự án phải có sự xác nhận đã “hoàn thành nghĩa vụ tài chính” của Sở Tài chính. Doanh nghiệp đã 4 lần đề nghị Sở Tài chính xác nhận nhưng mọi việc đều rơi vào im lặng. Chưa hết, nhiều doanh nghiệp khi thực hiện nghĩa vụ tài chính, cơ quan thuế chỉ ghi chung chung “thực hiện nghĩa vụ tài chính”, không xác nhận “hoàn thành nghĩa vụ tài chính”, vậy là sổ hồng cũng bị “treo”.

Trong quá trình giải quyết hồ sơ, Sở TN-MT nhận được nhiều văn bản của các cơ quan nhà nước như thanh tra, kiểm toán, công an… liên quan đến nhiều dự án phát triển nhà ở trên địa bàn TP, đề nghị cung cấp hồ sơ tài liệu để phục vụ công tác; tạm dừng giải quyết các thủ tục hành chính về đất đai do rà soát quá trình giao đất, chuyển nhượng, góp vốn thực hiện dự án, chuyển mục đích sử dụng đất, rà soát lại phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp, xác định lại nghĩa vụ tài chính... Qua thống kê có 18 dự án với tổng 9.413 căn.

Phải quy trách nhiệm từng sở ngành

Về những vướng mắc trong công tác cấp sổ hồng, Giám đốc Sở TN-MT Nguyễn Toàn Thắng đã đề xuất nhiều giải pháp. Theo đó, với các dự án bị chủ đầu tư “cầm” sổ đỏ tại ngân hàng, Sở TN-MT sẽ hướng dẫn các sở ngành liên quan, ngân hàng và chủ đầu tư xóa thế chấp quyền sử dụng đất.

Trường hợp chủ đầu tư không thực hiện xóa thế chấp, Sở TN-MT sẽ có văn bản thông báo đến cư dân, đề nghị cư dân nộp đơn khởi kiện chủ đầu tư tại tòa án để được xem xét giải quyết theo quy định.

Đối với dự án đã nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng đưa vào sử dụng, có vi phạm xây dựng một phần, đề xuất cấp sổ hồng đối với phần đúng phép, phần sai phép xử lý theo quy định trước khi cấp sổ. Đối với công trình xây dựng chưa nghiệm thu, đề nghị nghiệm thu công trình đưa vào sử dụng đúng quy định trước khi cấp sổ hồng.

Về vấn đề “nghĩa vụ tài chính phát sinh”, qua thống kê có 39 dự án với tổng số 26.959 căn đang gặp vướng mắc, ông Thắng cho biết Sở TN-MT đã trình UBND TPHCM đề án “tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác xác định giá đất cụ thể trên địa bàn TPHCM". Trong đó, có đề xuất các giải pháp để thực hiện 10 nội dung vướng mắc bất cập nêu trên.

Theo Sở TN-MT, trường hợp dự án cơ quan điều tra, thanh tra đề nghị cung cấp hồ sơ, Sở kiến nghị có văn bản xin ý kiến về việc cấp sổ hồng cho người mua nhà trong dự án nêu trên có ảnh hưởng đến kết quả điều tra, giải quyết vụ án hay không.

Trường hợp có ý kiến tạm dừng, đề nghị thông báo cho Sở biết để thực hiện theo quy định. Các trường hợp dự án đã có ý kiến tạm dừng do đang xét xử của tòa án, có văn bản phong tỏa của cơ quan điều tra, quyết định tạm dừng của cơ quan thi hành án, Sở tạm ngưng việc cấp sổ hồng…

Tại buổi giám sát công tác cấp sổ hồng mới đây, Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Lệ, cho rằng sự phối hợp giữa các sở ngành trong cấp sổ hồng chưa chặt chẽ, cần phải khắc phục trong thời gian tới, đặc biệt là ứng dụng công nghệ thông tin để xử lý công việc. Bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người mua nhà cũng như tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, đẩy nhanh công tác cấp sổ hồng để tăng nguồn thu ngân sách cho TP, đảm bảo quy định pháp luật, tránh thất thu ngân sách.

“Theo báo cáo, hiện TP có hàng chục ngàn căn hộ, loại hình bất động sản mới được người dân mua nhưng không được cấp sổ hồng do chưa có quy định. Chưa có quy định về việc cấp sổ tại sao khi triển khai dự án lại được cấp phép?”- bà Lệ đặt vấn đề.

Theo Chủ tịch HĐND TP, việc chậm trễ trong việc cấp sổ cho người mua nhà cần phải chỉ ra trách nhiệm cụ thể của từng sở ngành, không lòng vòng nữa. Những vướng mắc khó khăn trong công tác này cần có lộ trình giải quyết, không nói chung chung.