TP.HCM: Thắt chặt kỷ cương trong giao dịch bất động sản

UBND TP.HCM kiến nghị bổ sung hình thức xử phạt hành chính đình chỉ hoạt động kinh doanh bất động sản 12 tháng đối với hành vi không công khai, công khai không đầy đủ hoặc không đúng các nội dung về tình trạng của bất động sản theo quy định như đang thế chấp, chưa có văn bản của Sở Xây dựng về nhà ở đủ điều kiện để bán, cho thuê mua…

Trong thời gian qua, khi thực hiện một số quy định pháp luật hiện hành về giao dịch bất động sản, đặc biệt là bất động sản hình thành trong tương lai đã cho thấy nhiều bất cập trong thực tế. Từ các vấn đề phát sinh thực tiễn tại địa phương, UBND TP.HCM đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo việc rà soát toàn diện các quy định pháp luật liên quan để sớm hoàn thiện hành lang pháp lý, phòng ngừa hiệu quả các vi phạm pháp luật và giải quyết triệt để những bất cập trong giao dịch bất động sản, bảo vệ lợi ích hợp pháp của Nhà nước, doanh nghiệp và cá nhân.

Theo UBND TP.HCM, hiện nay, giữa các văn bản quy phạm pháp luật quy định về việc công chứng hợp đồng, giao dịch bất động sản có nhiều điểm chưa thống nhất, nên trong quá trình thực hiện giao dịch liên quan, việc này phụ thuộc vào nhu cầu của các bên, có trường hợp hợp đồng mua bán, chuyển nhượng bất động sản được công chứng, có trường hợp không được công chứng. Do đó, gây nhiều khó khăn để tra cứu, xác minh các tài sản đã được giao dịch trước đó hay chưa trong trường hợp cùng một tài sản nhưng được bán, chuyển nhượng cho nhiều người... UBND thành phố cũng đề xuất, kiến nghị Chính phủ giao Bộ Tư pháp chỉnh sửa các quy định về giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai của chủ đầu tư với TCTD, cá nhân, tổ chức theo hướng phải công chứng để bảo đảm tính chặt chẽ, bảo vệ quyền lợi của khách hàng và phòng ngừa vi phạm của doanh nghiệp hoạt động kinh doanh bất động sản; Quy định bổ sung trách nhiệm của chủ đầu tư trước khi bán, cho thuê căn hộ chung cư…

Bên cạnh đó, với những vấn đề về thế chấp, chuyển nhượng nhà ở hình thành trong tương lai thì pháp luật hiện hành có quy định rõ trách nhiệm của chủ đầu tư nhằm để bảo đảm quyền lợi của người mua căn hộ. Tuy nhiên, nhiều trường hợp chủ đầu tư chưa thực hiện đúng trách nhiệm của mình, cố ý không giải chấp tài sản, không thông tin cho khách hàng biết về tình trạng pháp lý của tài sản, ký kết hợp đồng chuyển nhượng khi chưa có văn bản của Sở Xây dựng về nhà ở đủ điều kiện đưa vào kinh doanh; cùng với đó, chế tài xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe đối với chủ đầu tư (ví dụ như: đối với hành vi không công khai, công khai không đầy đủ hoặc không đúng các nội dung về dự án bất động sản, dự án đầu tư xây dựng nhà ở theo quy định thì chỉ bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng và không có hình thức xử phạt bổ sung)...

Chính vì vậy, UBND TP.HCM kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Xây dựng xem xét, đề xuất quy định chủ đầu tư phải thực hiện thông báo công khai thông tin về bất động sản hình thành trong tương lai tại UBND quận, huyện nơi dự án được triển khai.

Trên thực tế, có nhiều dự án mà tính pháp lý chưa rõ ràng, chưa đủ điều kiện giao dịch, kinh doanh nhưng chủ đầu tư vẫn đưa ra giao dịch, mua bán mà không được xử lý rốt ráo, dẫn đến có nhiều trường hợp dự án sau khi nhận tiền góp vốn của khách hàng đã không triển khai thực hiện được, dẫn đến việc khách hàng tranh chấp, khiếu kiện đông người, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn thành phố. Chính vì vậy, UBND TP.HCM kiến nghị Bộ Tư pháp phối hợp với Bộ Xây dựng xem xét, đề xuất Chính phủ quy định cụ thể về hoạt động giao dịch bất động sản thông qua hình thức "hợp đồng góp vốn đầu tư", "hợp đồng thỏa thuận điều kiện chuyển nhượng bất động sản", "hợp đồng nguyên tắc chuyển nhượng, hứa chuyển nhượng", "hợp đồng đặt cọc", "giữ chỗ" và các loại hợp đồng tương tự đối với nhà ở hình thành trong tương lai tại các dự án đầu tư xây dựng nhà ở.

Song song với đó, ông Võ Văn Hoan, Phó chủ tịch UBND TP.HCM cũng chỉ đạo các cơ quan chức năng của thành phố phải có những giải pháp hiệu quả để giải quyết những bất cập trong giao dịch bất động sản.

Cụ thể, ông Hoan yêu cầu Sở Tư pháp TP.HCM tiếp tục theo dõi, kịp thời hướng dẫn giải quyết (hoặc đề xuất giải quyết) tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc công chứng hợp đồng giao dịch bất động sản, trong đó có bất động sản hình thành trong tương lai; Nghiên cứu phương án bổ sung các biện pháp phối hợp giữa cơ quan đăng ký đất đai với cơ quan tòa án và cơ quan giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tổ chức hành nghề công chứng trong thông tin về thông báo thụ lý tranh chấp khiếu nại hoặc văn bản ngăn chặn.

UBND TP.HCM kiến nghị bổ sung hình thức xử phạt hành chính "đình chỉ hoạt động kinh doanh bất động sản 12 tháng" đối với hành vi không công khai, công khai không đầy đủ hoặc không đúng các nội dung về tình trạng của bất động sản theo quy định như đang thế chấp, chưa có văn bản của Sở Xây dựng về nhà ở đủ điều kiện để bán, cho thuê mua…