TP.HCM đưa ra nhiều lý do chậm khai thác tuyến Metro số 1

Toàn tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) đến nay đạt khối lượng 87,5%, dự kiến đến cuối năm đạt khoảng 91%. Theo kế hoạch, đến quý IV/2021, dự án sẽ đi vào hoàn thiện và khai thác thương mại năm 2022, tuy nhiên, có nhiều lý do ảnh hưởng trực tiếp.

Nhiều lý do khiến dự án lùi kế hoạch hoàn thành

Theo UBND TP.HCM, khối lượng tổng thể của toàn tuyến Metro số 1 đạt 87,5%, dự kiến đến cuối năm 2021 đạt khoảng 91%. Như kế hoạch đặt ra, Metro số 1 sẽ đi vào hoàn thiện trong quý IV/2021 và khai thác thương mại năm 2022. Tuy nhiên, có nhiều lý do khiến dự án gặp một số vướng mắc.

Trước tiên, những diễn biến khó lường của dịch COVID-19 đã ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ thi công dự án. Người lao động, nhân sự tham gia thi công tại công trường giảm mạnh, đặc biệt trong quý II và III/2021. Trong khi, các chuyên gia nước ngoài có tâm lý e ngại khi nhập cảnh vào Việt Nam làm việc do đợt bùng phát dịch COVID-19 lần thứ 4.

Các nhà thầu đã có nhiều ý kiến, ảnh hưởng liên quan đến dịch COVID-19 đã kéo theo nguồn nhân lực thiếu hụt và việc cung cấp vật tư thực hiện dự án gặp khó khăn. Từ đó, các nhà thầu đề nghị gia hạn thời gian hoàn thành và bổ sung các chi phí phát sinh.

Bên cạnh đó, việc không thể làm việc trực tiếp với các nhà tài trợ và đối tác nước ngoài đã phần nào ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc, kéo dài thời gian giải quyết các vấn đề của các dự án.

Từ các vấn đề trên, TP.HCM sơ bộ đánh giá việc hoàn thành công tác thi công dự án Metro số 1 vào cuối năm 2021, đưa vào vận hành trong năm 2022 là không khả thi.

Quá trình thực hiện, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành và UBND TP.HCM tập trung tháo gỡ các vướng mắc trong thủ tục nhập cảnh cho chuyên gia của dự án. Đồng thời, Chính phủ cũng có các biện pháp hỗ trợ liên quan đến việc thông thương hàng hóa, thiết bị, vật tư của dự án trong việc vận chuyển nhập cảng và thông quan nhằm thúc đẩy tiến độ dự án.

Để tiếp tục thực hiện dự án một cách có hiệu quả, UBND TP.HCM đề xuất Chính phủ kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM, đại biểu Quốc hội tiếp tục quan tâm, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các dự án.

Các gói thầu đều chậm tiến độ

Các gói thầu tuyến Metro số 1 đều đang hoạt động trong trạng thái “bình thường mới”, tuy nhiên hầu hết đều đang chậm tiến độ do những vướng mắc nêu trên.

Cụ thể, đối với gói thầu tư vấn, liên danh NJPT đang tiếp tục triển khai thực hiện và đáp ứng yêu cầu công việc đề ra. Khó khăn, vướng mắc là trong thời gian thực hiện hợp đồng tư vấn chung có kéo dài và phát sinh chi phí.

Đối với gói thầu CPla (đoạn ngầm từ ga Bến Thành đến ga Nhà hát Thành phố), khối lượng đạt khoảng 93,2%, dự kiến hoàn thành vào tháng 12/2021. Đến nay, gói thầu đã quá hạn hợp đồng, nhà thầu đã yêu cầu chủ đầu tư gia hạn thời gian thực hiện và bổ sung chi phí phát sinh.

Gói thầu CP1b (đoạn ngầm từ ga Nhà hát Thành phố đến Ba Son) đạt khối lượng khoảng 98,6%, dự kiến hoàn thành vào tháng 12/2021. Gói thầu cũng đã quá hạn hợp đồng nên nhà thầu yêu cầu chủ đầu tư gia hạn thời gian thực hiện và bổ sung chi phí phát sinh.

Gói thầu CP2 (đoạn đi trên cao và depot Long Bình) đạt khối lượng khoảng 93,8%, dự kiến cuối năm ước đạt 95%. Công tác giải phóng mặt bằng chậm 27 tháng so với kế hoạch. Gói thầu này cũng gặp một số sự cố về thi công cục bộ nên nhà thầu khiếu nại và yêu cầu chủ đầu tư gia hạn thời gian thực hiện cũng như các chi phí phát sinh.

Còn gói thầu CP3 (mua sắm thiết bị cơ điện, đầu máy toa xe, đường ray và bảo dưỡng) khối lượng đạt khoảng 73,7%, dự kiến đến cuối năm đạt 82%. Khó khăn hiện nay là hồ sơ thiết kế của nhà thầu phải chỉnh sửa nhiều lần làm trễ tiến độ khoảng 2 năm.

Đáng chú ý, 3 gói thầu nêu trên đều gặp khó khăn, vướng mắc là phải thực hiện điều chỉnh thiết kế.

Hiện, chủ đầu tư đang chuẩn bị công tác lựa chọn nhà thầu cho các gói thầu CP4 (hệ thống công nghệ thông tin cho văn phòng công ty vận hành và bảo dưỡng đường sắt đô thị), xây dựng văn phòng công ty O&M và tư vấn đánh giá chứng nhận an toàn hệ thống điện.