Tổng thống Mỹ Donald Trump: Mối lo “to” hơn luận tội

Tổng thống Trump có nhiều mối bận tâm hơn là kết quả của cuộc luận tội do đảng Dân chủ khởi xướng. Tại sao như vậy?

Ngày 7/1, Quốc hội Mỹ đã hoạt động trở lại và câu chuyện luận tội Tổng thống tiếp tục là tâm điểm của cơ quan lập pháp này. Theo đó, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đang cân nhắc lựa chọn người điều hành chiến dịch “săn phù thủy”, tìm kiếm bằng chứng thuyết phục trước khi trình lên Thượng viện. Sự chuẩn bị kỹ càng của Hạ viện là hợp lý, bởi Thượng viện do đảng Cộng hòa chiếm đa số cho biết sẽ phủ quyết các cáo buộc nhắm vào Tổng thống Donald Trump.

Theo Hiến pháp Mỹ, Thượng viện sẽ quyết định xem về kết quả luận tội Tổng thống. Thực tế cho thấy cáo buộc của Hạ viện khó khiến ông Trump hề hấn, bởi nhiều Thượng Nghị sỹ Cộng hòa kỳ cựu như Mitch McConnell, Lindsey Graham đều lên tiếng bảo vệ Tổng thống và khẳng định đảng Cộng hòa sẽ không thay đổi lập trường, dù nguyên Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton có điều trần hay không. Thậm chí, phe này hoàn toàn có thể kéo dài luận tội đến sát bầu cử, trước khi đưa ra kết luận có lợi, tạo lợi thế giúp ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng.

Chạy đua với thời gian

Khi số phận của cuộc luận tội gần như đã được định đoạt, ông Trump không có gì để lo lắng. Điều đó giải thích tại sao ngay sau khi biết được kết quả bỏ phiếu tại Hạ viện, Tổng thống khẳng định sẵn sàng điều trần tại Thượng viện sớm nhất có thể. Đội ngũ cố vấn pháp lý của ông chủ Nhà Trắng cũng cho biết đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho mọi tình huống xấu có thể xảy ra. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa rằng ông Trump đã chắc ghế trong hành trình tranh cử Tổng thống. Thậm chí, ông sẽ phải vượt qua hai rào cản lớn, nếu thực sự muốn chiến thắng vào tháng 11/2020 tới.

Bởi lẽ, ông Trump phải chạy đua với thời gian khi còn chưa đầy 10 tháng là tới ngày bầu cử và nhiều cam kết tranh cử của ông năm 2016 vẫn chưa thực hiện.

Thứ nhất, ông cam kết Mỹ sẽ có giao dịch công bằng hơn với Trung Quốc. Tuy nhiên, diễn biến vừa qua cho thấy cạnh tranh thương mại Mỹ - Trung ẩn chứa nhiều biến số và đạt được thỏa thuận “hợp tình hợp ý” cho hai bên là không dễ dàng.

Thứ hai, quan hệ Mỹ - Nga dưới thời Tổng thống Trump tưởng chừng có lúc ấm lên sau thượng đỉnh tại Helsinki tháng 7/2016, đã nhanh chóng đi vào ngõ cụt. Nỗ lực của ông nhằm cải thiện quan hệ với Moscow như mở rộng hợp tác, mời Nga quay trở lại Nhóm G7 đã gặp sự phản kháng mạnh mẽ từ lưỡng đảng. Nga - Ukraine có tiến triển song ở mức tiệm tiến nhờ vào nỗ lực của Tổng thống Ukraine Zelensky và người đồng cấp Nga Putin; đóng góp của Washington chỉ ở viện trợ cho Kiev.

Thứ ba, quan hệ Mỹ - EU đang ngày một xấu đi. Washington và Brussels tiếp tục bất đồng trong tìm kiếm thỏa thuận thương mại và chi phí đóng góp quân sự cho tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), buộc EU tìm kiếm hướng đi mới như xây dựng lực lượng quốc phòng riêng và tăng cường ký kết các FTA với đối tác mới nổi.

Thứ tư, ông Trump chưa thể giải quyết nhiều điểm nóng như cam kết. Quan hệ Mỹ - Triều đã tiến triển sau hai lần thượng đỉnh tại Singapore và Hà Nội, song tiến trình phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên bị đình trệ. Việc Washington nghiêng hẳn về Tel Aviv trong tranh chấp Jerusalem đã khiến Kế hoạch Hòa bình Trung Đông gặp sự phản đối khi chưa thành hình. Quan hệ Mỹ - Iran căng thẳng, có thể bùng nổ thành xung đột bất cứ lúc nào nếu hai bên thiếu kiềm chế.

Bê bối cản bước

Rào cản còn lại mà Tổng thống Trump phải vượt qua đến từ chính cá nhân ông. Những vụ bê bối liên quan đến xâm hại tình dục, tiền thuế có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh của ông chủ Nhà Trắng. Cuối tháng 3/2019, cựu luật sư cá nhân của ông Trump là Michael Cohen đã bị bắt và kết án ba năm tù giam vì hoạt động gian lận thuế và tiếp nhận khoản tiền bất hợp pháp phục vụ cho chiến dịch tranh cử năm 2016 của ông Trump.

Trước đó, giới truyền thông cũng tốn nhiều giấy mực về cuộc đấu khẩu, kiện tụng giữa ông và cựu người mẫu phim người lớn Stormy Daniels liên quan đến cáo buộc xâm hại tình dục. Tương tự, ngày 7/1, bà Summer Zervos, người từng tham gia chương trình “Nhân viên Tập sự”, đã đệ đơn kiện đương kim Tổng thống Mỹ lên Tòa án Tối cao New York, tố cáo ông từng có hành vi không đúng mực năm 2007 và hạ thấp nhân phẩm năm 2017.

Trước thềm bầu cử, rắc rối như vậy sẽ tác động tiêu cực tới hình ảnh của ông Trump, nhất là khi người Mỹ quan tâm đến hình ảnh và đời tư của lãnh đạo quốc gia hơn bất kỳ quốc gia nào. Khác với tranh đấu chính trị giữa lưỡng đảng, đây là bê bối cá nhân và đảng Cộng hòa khó có thể “chắn đạn” cho ông như mọi lần. Khi ấy, điều ông Trump có thể làm là chứng minh sự trong sạch, cố thực hiện cam kết tranh cử để vững bước trên con đường trở lại Nhà Trắng.