Tổng thống Iran đối mặt với cuộc khủng hoảng lớn ngay trong ngày nhậm chức

Cuộc tấn công của Iran vào thủ đô của Li-băng diễn ra đúng lúc lãnh đạo cấp cao của các lực lượng quân sự thuộc “trục kháng chiến” đang có mặt ở Tehran để dự lễ nhậm chức của Tổng thống Masoud Pezeshkian.

Tân Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian trong lễ nhậm chức, ngày 30/7. (Ảnh: NYT)

Trước khi Israel tấn công một hezbollah-post1659492.tpo">chỉ huy cấp cao của Hezbollah, các lãnh đạo quân đội Iran dự định gặp lãnh đạo của lực lượng này để bàn về nguy cơ chiến tranh toàn diện giữa Israel và Hezbollah.

Trong tuyên bố đưa ra ngày 30/7, Đại sứ quán Iran ở Beirut lên án điều họ gọi là “cuộc tấn công tội phạm hèn nhát”, báo chí Iran đưa tin.

Trong một tuyên bố riêng, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani lên án mạnh mẽ vụ tấn công và cho biết đây là "hành vi vi phạm rõ ràng chủ quyền của Li-băng".

Ông cảnh báo Hezbollah và Li-băng có quyền trả đũa Israel, đồng thời tuyên bố Tehran sẽ buộc Israel và Mỹ phải chịu trách nhiệm nếu xảy ra cuộc chiến tranh khu vực rộng lớn hơn.

Mối đe dọa về cuộc chiến tranh quy mô khu vực trở thành cuộc khủng hoảng lớn đầu tiên mà ông Pezeshkian phải xử lý khi vừa bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống Iran.

Lâu nay, Iran duy trì chính sách vừa không tham gia trực tiếp vào xung đột vừa hỗ trợ một mạng lực lượng thân thiết chống lại Israel từ Li-băng, Yemen, Iraq và Syria.

Các buổi lễ nhậm chức thường là dịp để Iran thể hiện ý chí chính trị trong nước với các đoàn khách nước ngoài. Nhưng năm nay, tình hình bất ổn ở Trung Đông và vai trò chủ chốt của Iran trong việc định hình các sự kiện thông qua ảnh hưởng của nước này đối với một mạng lưới các lực lượng quân sự trở thành vấn đề nổi bật.

Ngày 30/7, ông Pezeshkian, người vốn là bác sĩ phẫu thuật tim và tự nhận mình là một nhà cải cách, đã đặt tay lên Kinh Quran để tuyên thệ nhậm chức.

Trong bài phát biểu, ông nhắc đến sự ủng hộ của Iran đối với sự nghiệp của người Palestine.

"Chúng tôi muốn một thế giới mà người Palestine không còn bị đối xử bất công và chiếm đóng. Và giấc mơ của chúng tôi là không một đứa trẻ Palestine nào bị chôn vùi khi nhà của chúng trở thành đống đổ nát nữa. Chúng tôi có thể giúp hiện thực hóa giấc mơ này", ông nói.

Ngồi ở hàng ghế đầu của lễ nhậm chức là quan chức cấp cao của các lực lượng quân sự khu vực, bao gồm Phó lãnh đạo Hezbollah Sheikh Naim Qassem, Lãnh đạo chính trị của Hamas Ismail Haniyeh, Lãnh đạo phong trào Jihad Hồi giáo Palestine Ziyad Al-Nakhalah, và phát ngôn viên Houthi Mohammed Abdulsalam.

Những quan chức cấp cao này có cuộc gặp riêng Đại giáo chủ Iran Ali Khamenei và Tổng thống Pezeshkian tại Tehran trước khi dự buổi lễ.

Một số nghị sĩ Iran hô khẩu hiệu chống Israel trong lễ nhậm chức tổng thống, ngày 30/7. (Ảnh: NYT)

Một video về buổi lễ nhậm chức cho thấy hai ông Pezeshkian và ông Haniyah ôm nhau trên bục và cùng giơ tay làm dấu hiệu chiến thắng.

Ngoài các nhà lãnh đạo quân sự, đại diện hơn 80 quốc gia cũng dự lễ nhậm chức.

Một ngày trước đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron có cuộc điện đàm với ông Pezeshkian và trao đổi về căng thẳng leo thang giữa Israel và Hezbollah, truyền thông Iran đưa tin.

Trong quá trình vận động tranh cử, ông Pezeshkian, 69 tuổi, hứa sẽ mang lại sự thay đổi về quản lý xã hội, như nới lỏng hạn chế về khăn trùm đầu đối với phụ nữ và kiểm soát internet, cải thiện nền kinh tế thông qua việc đàm phán với phương Tây để dỡ bỏ lệnh trừng phạt.

Tuy nhiên, ông cam kết sẽ tiếp tục các chính sách của nhà nước đối với Israel và hỗ trợ các nhóm quân sự.

Iran từ lâu đã coi mạng lưới các nhóm chiến binh mà họ tài trợ, cung cấp vũ khí và hỗ trợ là một tuyến phòng thủ và cảnh báo Israel sẽ đối mặt với cuộc trả đũa phối hợp nếu nước này tấn công ồ ạt vào Li-băng.

“Iran không muốn chiến tranh. Chúng tôi đã nói Hezbollah kiềm chế căng thẳng với Israel. Nhưng đồng thời, chúng tôi sẽ không ngồi yên và chứng kiến ​​đồng minh quan trọng nhất của mình bị tấn công nghiêm trọng”, Nasser Imani, một nhà phân tích thân thiết với Chính phủ Iran, nói với báo New York Times từ Tehran.