Tổng thống Donald Trump đắc cử, chuyên gia quốc tế đánh giá thế nào về tương lai của thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ?

Theo Tiến sĩ Scott McDonald, Giảng viên ngành Quản lý chuỗi cung ứng và logistics tại Đại học RMIT Việt Nam, trong bối cảnh Tổng thống đắc cử Donald Trump cam kết áp dụng thuế quan lên hàng hóa nước ngoài nhập khẩu vào Hoa Kỳ, các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động lên kế hoạch ứng phó thay vì chờ đợi những tác động khó tránh khỏi.

Trong bài phân tích mới đây, Tiến sĩ Scott McDonald, Giảng viên ngành Quản lý chuỗi cung ứng và logistics tại Đại học RMIT Việt Nam cho biết, giữa dòng chảy thương mại toàn cầu không ngừng biến động, việc củng cố lợi thế cạnh tranh tại thị trường Hoa Kỳ thông qua đổi mới sáng tạo và thiết lập các mối quan hệ đối tác bền chặt là yếu tố sống còn đối với doanh nghiệp Việt Nam.

"Mặc dù vấn đề thuế quan đặt ra nhiều thách thức, nhưng đây cũng là cơ hội để thúc đẩy làn sóng đổi mới và nâng cao chất lượng trong các ngành công nghiệp Việt Nam. Sự chuyển mình này có thể làm nổi bật vai trò của Việt Nam như một đối tác thương mại quan trọng hơn đối với Hoa Kỳ trong tương lai", vị Tiến sĩ cho hay.

Theo đó, ông Scott McDonald chỉ ra rằng, có nhiều giải pháp chiến lược có thể làm thay đổi đáng kể vị thế xuất khẩu của Việt Nam trong thập kỷ tới, đặc biệt là chuyển đổi từ cạnh tranh về giá thành sang cạnh tranh bằng giá trị.

"Việc này sẽ giúp các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam sẽ thu được lợi ích lớn khi đầu tư vào công nghệ tiên tiến và phát triển nguồn nhân lực có tay nghề cao, giúp từng bước vươn lên các bậc cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu", ông Scott McDonald nhận định.

Cụ thể, Tiến sĩ Scott McDonald phân tích, nhiều lĩnh vực đã sớm nắm bắt xu thế ứng dụng công nghệ 4.0, bao gồm hệ thống kiểm soát chất lượng bằng trí tuệ nhân tạo và dây chuyền sản xuất tự động. Những khoản đầu tư này không chỉ cải thiện năng suất mà còn giúp giảm thiểu tác động của thuế quan thông qua tiết kiệm chi phí vận hành.

Bên cạnh đó, tối ưu hóa chuỗi cung ứng cũng là một giải pháp chiến lược then chốt. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã và đang xây dựng các mạng lưới logistics tiên tiến với hệ thống theo dõi thời gian thực, quản lý hàng tồn kho thông minh và phân tích dự báo. Những cải tiến này giúp giảm thiểu lãng phí, hạ thấp chi phí và nâng cao chất lượng dịch vụ cho khách hàng tại Hoa Kỳ.

Cùng với đó, việc xây dựng quan hệ đối tác lâu dài với các doanh nghiệp Hoa Kỳ ngày càng trở nên quan trọng. Xu hướng chuyển đổi từ mối quan hệ nhà cung cấp đơn thuần sang mối quan hệ đối tác toàn diện đang ngày càng rõ nét. Nhiều công ty Việt Nam không còn chỉ dừng lại ở vai trò nhà cung cấp mà đã thiết lập các quan hệ đối tác chiến lược với doanh nghiệp Hoa Kỳ, bao gồm phát triển sản phẩm chung, hợp tác nghiên cứu thị trường và các hợp đồng cung ứng dài hạn để ứng phó với những biến động thị trường.

"Nhiều công ty Việt Nam đã mở văn phòng tại Hoa Kỳ, xây dựng mạng lưới phân phối và phát triển quan hệ trực tiếp với khách hàng cuối cùng. Việc hiện diện ngay tại thị trường này giúp họ duy trì tính cạnh tranh bất chấp sự gia tăng của các rào cản thuế quan", Tiến sĩ Scott McDonald nói.

Ngoài ra, đổi mới và chuyên môn hóa đang trở thành những lợi thế cạnh tranh khác biệt. Thay vì chỉ cạnh tranh về giá, các nhà sản xuất Việt Nam đang hướng tới phát triển các sản phẩm độc đáo và khả năng chuyên biệt, khiến họ trở thành đối tác giá trị của các doanh nghiệp Hoa Kỳ. Điều này bao gồm đầu tư vào nghiên cứu phát triển, thiết kế sản phẩm tùy chỉnh và nâng cao hệ thống kiểm soát chất lượng.

"Chúng ta đang chứng kiến một số công ty Việt Nam chuyển mình từ nhà sản xuất gia công sang vai trò đối tác kinh doanh thực thụ, có khả năng cung cấp các giải pháp toàn diện cho khách hàng Hoa Kỳ", vị chuyên gia phân tích.

Tiến sĩ Scott McDonald, Giảng viên ngành Quản lý chuỗi cung ứng và logistics tại Đại học RMIT Việt Nam

Theo Tiến sĩ Scott McDonald, trong tương lai, ngành sản xuất của Việt Nam có thể chứng kiến các xu hướng sau. Đầu tiên là áp dụng công nghệ Digital Twins (bản sao kỹ thuật số) để tối ưu hóa chuỗi cung ứng Xây dựng quy trình sản xuất xanh đáp ứng nhu cầu của thị trường Hoa Kỳ. Bên cạnh đó, áp dụng hệ thống theo dõi dựa trên blockchain để tăng cường tính minh bạch Thành lập thêm các trung tâm phân phối tại Hoa Kỳ Phát triển các liên doanh với nhà cung cấp công nghệ Hoa Kỳ.

Các doanh nghiệp Việt Nam cũng đang tăng cường năng lực tuân thủ thương mại. Đầu tư vào chuyên môn và hệ thống nhằm đảm bảo quá trình thông quan trôi chảy không chỉ giúp duy trì vị thế là đối tác tin cậy của các cơ quan Hoa Kỳ mà còn xây dựng lòng tin với đối tác và giảm thiểu các rào cản trong giao dịch.

Khi chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng phức tạp, cách tiếp cận chiến lược của Việt Nam trong việc duy trì quan hệ thương mại mạnh mẽ với Hoa Kỳ khẳng định sự trưởng thành của đất nước trên bản đồ thương mại quốc tế. Thông qua áp dụng công nghệ, xây dựng quan hệ và cải tiến không ngừng, các doanh nghiệp Việt Nam cần hành động ngay từ bây giờ để đảm bảo vị thế của mình trong tương lai thương mại toàn cầu.

"Trong bổi cảnh bộ máy tiếp quản Nhà Trắng sẽ có sự thay đổi, tương lai của thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ phụ thuộc rất lớn vào khả năng thích ứng và đổi mới của doanh nghiệp Việt Nam", vị chuyên gia kết luận.