Tổng quan thị trường ô tô Việt Nam năm 2024 – Phục hồi dần từ mức nền thấp năm 2023

Theo VAMA, trong 3T-2024, doanh số bán ô tô tại Việt Nam giảm -21,5% YoY.

Chúng tôi cho rằng việc giảm CPBH&QLDN/doanh thu thuần nhờ nhu cầu tiêu thụ xe phục hồi dần, kết hợp với việc giảm lãi suất vay, biên lợi nhuận hoạt động của các đại lý ô tô sẽ có dư địa để cải thiện, hỗ trợ lợi nhuận của họ tăng trưởng 3 chữ số trong năm nay.

Về xu hướng triển khai xe điện ngày càng tăng trên toàn cầu, theo Bộ GTVT VN, tổng số lượng xe Điện và Xe hybrid đã đăng kiểm tại Việt Nam lần lượt đạt 28.000 và 3.557 chiếc vào năm 2023, tăng đáng kể so với mức chỉ 167 chiếc vào năm 2021. Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng còn quá sớm để dự đoán xe điện sẽ trở thành chất xúc tác then chốt cho các cổ phiếu ô tô (như HAX, CTF) vì cơ sở hạ tầng của Việt Nam còn thiếu về công suất sạc và số lượng trạm sạc.

Chúng tôi dự đoán thu nhập của các đại lý ô tô sẽ phục hồi từ mức thấp lịch sử

Theo VAMA, trong 3T-2024, doanh số bán ô tô tăng -21,5% YoY do (1) nhu cầu gần như đổ dồn vào H2-2023 – giai đoạn có hiệu lực của quyết định cắt giảm 50% lệ phí trước bạ ô tô (Hình 1), ( 2) tâm lý người tiêu dùng vẫn trì trệ (Hình 3). Đáng chú ý, trong bối cảnh sức mua yếu, các thương hiệu ô tô nỗ lực vượt khó bằng cách chiếm thêm thị phần, dẫn đến cạnh tranh khốc liệt hơn từ năm 2023 cho đến Q1-2024. Cụ thể, các doanh nghiệp sản xuất hàng đầu như Toyota, Huyndai sụt giảm thị phần trong khi các doanh nghiệp nhỏ hơn như Ford, Kia, Mazda, Mitsubishi, MG lại ghi nhận tăng trưởng (Hình 2). Do đó, doanh thu thuần Q1-2024 của các đại lý ô tô sẽ phân hóa dựa trên thương hiệu ô tô được họ phân phối.

Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng các thách thức chỉ trong ngắn hạn, lượng tiêu thụ ô tô sẽ phục hồi dần trong những tháng sắp tới của năm 2024, đạt mức tăng trưởng hai chữ số YoY và phù hợp với giai đoạn phục hồi dự kiến của cả nền kinh tế toàn cầu và trong nước. Chúng tôi cũng kỳ vọng rằng lãi suất vay giảm cũng sẽ kích thích các ngành tiêu dùng thâm dụng vốn như ô tô

Chúng tôi cho rằng việc giảm CPBH&QLDN/doanh thu thuần nhờ nhu cầu tiêu thụ xe phục hồi dần, kết hợp với việc giảm lãi suất vay, biên lợi nhuận hoạt động của các đại lý ô tô sẽ có dư địa để cải thiện, hỗ trợ lợi nhuận của họ tăng trưởng 3 chữ số trong năm nay

Xu hướng triển khai xe điện toàn cầu dần xuất hiện ở Việt Nam

Theo Bộ GTVT VN, tổng số lượng xe điện và xe hybrid được đăng kiểm tại Việt Nam lần lượt đạt 28.000 và 3.557 chiếc vào năm 2023, tăng đáng kể so với mức chỉ 167 chiếc vào năm 2021. Hơn nữa, sự tăng trưởng tích cực của Vinfast (Hình 6) và sự ra đời của nhiều mẫu Xe điện (EV) từ các thương hiệu khác (Hình 7) cho thấy sức hấp dẫn ngày càng tăng của xe điện đối với cả các thương hiệu ô tô và người tiêu dùng trong nước.

Tuy nhiên, VN chỉ thực hiện một số ít chính sách nhằm hỗ trợ người tiêu dùng xe điện thông qua việc giảm thuế tiêu thụ đặc biệt và phí trước bạ (Bảng 2). Những biện pháp này không hiệu quả so với các biện pháp khuyến khích toàn diện được ghi nhận ở các quốc gia khác như Trung Quốc và Thái Lan (Bảng 1, 3). Các quốc gia này cung cấp các khoản trợ cấp cho việc mua ô tô, chi phí sạc điện, lắp đặt ổ cắm sạc cá nhân cũng như miễn hoặc giảm thuế trước bạ, thuế phí cầu đường, thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp. Hơn nữa, họ đang tích cực đầu tư vào phát triển cơ sở hạ tầng trạm sạc xe điện (Hình 8). Do đó, chúng tôi tin rằng còn quá sớm để dự đoán xe điện sẽ trở thành chất xúc tác then chốt cho cổ phiếu ô tô (như HAX, CTF).