'Tổng liên đoàn lao động xây nhà, ai sẽ giám sát?'

Đây là câu hỏi được ĐBQH Hoàng Văn Cường, Phó hiệu trưởng trường Đại học kinh tế Quốc dân đặt ra khi bàn về vấn đề Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam muốn tham gia làm chủ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho người lao động

Khi xây nhà không tốt, ai đứng ra phản biện?

Liên quan những ý kiến trái chiều về vấn đề này, đại biểu Hoàng Văn Cường biết: Hiện có hai luồng ý kiến, Tổng liên đoàn tham gia vào xây dựng nhà ở xã hội đó là có thể gia tăng thêm nguồn cung nhà ở cho người lao động. Nhưng cũng có ý kiến rằng cần tính đến là Tổng Liên đoàn đại diện cho người lao động, lại tự mình là người đứng ra cung cấp nhà ở cho người lao động, nếu giả sử sản phẩm không tốt, ai sẽ là người đứng ra phản biện.

Theo ông Cường, như vậy, vô hình chung vừa cung cấp, lại vừa giám sát thì không đảm bảo khách quan. Trong khi nếu giao cho cơ quan độc lập, rõ ràng Tổng Liên đoàn có vai trò giám sát, đại diện cho người lao động nói lên tiếng nói của mình nên tính toán, cân nhắc, không nên vì các bên cung cấp không tốt, không đủ mà Tổng Liên đoàn đứng ra làm thay.

Liên quan đến tạo quỹ đất để phát triển nhà xã hội, ông Cường cho rằng, "Đã là nhà ở xã hội, chính sách phải là nhà nước, phải có nguồn vốn lớn của Nhà nước để huy động. Đương nhiên, Nhà nước có thể dùng các công cụ chính sách để huy động như đơn vị kinh doanh nhà ở. Ví dụ chúng ta có quy định, dự án nhà ở thương mại phải dành 20% quỹ đất để phát triển nhà ở xã hôi. Chúng ta không cần thiết phải ra áp dụng khiên cưỡng mà nên thay thế bằng đóng góp tiền 20% này vào Quỹ phát triển nhà ở xã hội để khoản tiền đó, để xây dựng nhà ở xã hội độc lập".

Không thể và không nên hợp thức hoá nhà chung cư mini

Cũng liên quan đến vấn đề nhà ở cho người thu nhập thấp, bàn về khuôn khổ pháp lý cho hình thức chung cư mini, ĐB Hoàng Văn Cường cho rằng, trong các luật hiện nay, không có luật nào quy định về chung cư mini.

Với các vấn đề đang đặt ra, đại biểu Cường cho rằng, với các nhà chung cư mini đã xây dựng rồi, cần sửa chữa, cảo tạo theo tiêu chuẩn của chung cư.

"Nhà chung cư mini đã được xây dựng, bán trao tay cần rà soát phải xem xét có cấp phép, thiết kế chưa? Chúng ta đã có quy chuẩn nhà ở rồi, cần áp dụng chính sách ở đây. Nếu chung cư mini nào sau rà soát, không đảm bảo quy chuẩn, thì bản thân nhà đầu tư đó phải sửa chữa để có nơi thoát hiểm, nơi vui chơi, sinh hoạt công cộng. Đây không phải chấp nhận sửa sai mà phải xác định chung cư mini đã diễn ra rồi phải khắc phục để đảm bảo đời sống người dân, điều kiện tối thiểu cho đời sống", ông Cường nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông Cường nhấn mạnh, không thể và không nên hợp thức hoá nhà chung cư mini và cho đây là giải pháp nhà ở cho người thu nhập thấp.

Giải pháp không phải là phát triển chung cư mini mà phải có kế sách để người thu nhập thấp có nhiều tiền lên, xây dựng nhà ở giá rẻ hơn vay mua, thuê mua cho người dân. Không nên làm nhà thật nhỏ, thấp, bé và mất an toàn để cho người thu nhập thấp vì như vậy, chúng ta đặt đời sống của họ dưới mức tối thiểu

Về giải pháp dài hạn, PGS Hoàng Văn Cường cho rằng, tại Dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi lần này, Điều 57, đưa quy định cá nhân xây dựng nhà ở 2 tầng trở lên mà mục tiêu bán, bán trả góp hay thuê mua buộc phải lập dự án xây dựng nhà chung cư. Khi lập dự án nhà chung cư, từ đó cơ quan Nhà nước phải phê duyệt quy chuẩn về kết cấu, phòng chống cháy nổ và cả kể việc môi trường sinh thái và không gian công cộng của người dân về đó khi đó mới được xây dựng.

Nếu xây dựng 2 tầng trở lên, nhưng dành một số rất nhỏ (dưới 20 phòng cho thuê, không bán), người dân mới được tự xây dựng, nhưng vẫn phải có thiết kế, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, từ đó mới quản lý chặt chẽ.