Tổng cục Hải quan lên tiếng việc mở tờ khai hải quan xuất khẩu gạo nửa đêm

Ngày 13/4, Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính) có thông tin báo chí về việc thực hiện xuất khẩu gạo theo Quyết định 1106/QĐ-BTC ngày 10/4/2020 của Bộ Công Thương. Bộ Tài chính cho biết, hệ thống xử lý tự động, không có sự can thiệp của công chức hải quan.

Cụ thể, Quyết định 1106/QĐ-BTC của Bộ Công Thương công bố hạn ngạch xuất khẩu (XK) gạo trong tháng 4/2020, Quyết định có hiệu lực kể từ 0 giờ ngày 11/4/2020, trong đó có quy định về nguyên tắc quản lý hạn ngạch như sau:

Thương nhân đăng ký tờ khai hải quan trước sẽ được trừ vào hạn ngạch XK trước. Số lượng khai trên tờ khai hải quan đã đăng ký sẽ được trừ lùi vào số lượng được phép XK trong tháng 4. Trường hợp tờ khai hải quan không còn giá trị làm thủ tục hoặc số lượng thực xuất ít hơn số lượng đã khai hải quan thì số dư sẽ được cộng trở lại số lượng được phép XK trong tháng 4.

Tờ khai hải quan có giá trị làm thủ tục hải quan cho tới khi tổng số lượng đăng ký XK của các tờ khai chạm mốc 400.000 tấn (tờ khai hải quan có số lượng vượt quá mốc 400.000 tấn sẽ không có giá trị làm thủ tục hải quan). Trường hợp tờ khai hải quan không còn giá trị làm thủ tục hoặc số lượng thực xuất ít hơn số lượng đã khai hải quan thì số dư sẽ được cộng trở lại số lượng được phép XK trong tháng 4.

Theo Tổng cục Hải quan, hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan (VNACCS/VCIS) do Chính phủ Nhật Bản viện trợ hoạt động theo nguyên tắc xử lý tự động. Để thực hiện Quyết định của Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan cần có thời gian để thiết lập các chỉ tiêu thông tin trên hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan.

Kể từ 24 giờ ngày 11/4/2020, hệ thống đã được thiết lập để hoạt động tự động theo nguyên tắc tự động tiếp nhận, tự động trừ lùi số lượng gạo XK trong hạn ngạch được phép XK theo nguyên tắc tờ khai đăng ký trước sẽ được trừ vào hạn ngạch XK trước, ngay sau khi người khai hải quan gửi thông tin tờ khai hải quan đến hệ thống, không có sự can thiệp của công chức hải quan. Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan tự động dừng tiếp nhận thông tin đăng ký tờ khai hải quan nếu số lượng đăng ký chạm mốc hạn ngạch được phép XK trong tháng 4 (là 400.000 tấn).

Qua theo dõi, thống kê của Tổng cục Hải quan trong thời gian từ 24 giờ ngày 11/4/2020 đến 19 giờ 34 phút ngày 12/4/2020 đã có 40 DN đăng ký tờ khai XK tại 13 Chi cục Hải quan; số lượng gạo đã đăng ký tờ khai XK là 399.999,73 tấn.

Cũng trong chiều 13/4, Tổng cục Hải quan cho biết, để kịp thời cung cấp thông tin về lượng gạo XK đã được đăng ký mở tờ khai hải quan, Tổng cục Hải quan đã bổ sung thông tin thống kê về tình hình đăng ký XK gạo trên trang chủ Cổng thông tin điện tử Tổng cục tại địa chỉ www.customs.gov.vn. Theo đó, các DN xuất nhập khẩu và người dân sẽ được cập nhật mỗi 60 phút về lượng gạo đã được mở tờ khai đăng ký XK trong tháng, lượng gạo đã thực xuất trong tháng và số lượng hạn ngạch XK còn lại trong tháng.

Trước đó, nhiều DN đã bức xúc, thậm chí có đơn cầu cứu Thủ tướng vì cho rằng việc mở tờ khai hải quan XK gạo "có vấn đề" vì diễn ra quá chóng vánh và lại thực hiện lúc đêm khuya, nhiều DN tại chưa kịp nắm thông tin thì đã 'mất cơ hội'.