24HMONEY đã kiểm duyệtToan tính mới của đồng minh: Dựng trục thương mại không Mỹ
Liên minh châu Âu đang chủ động xây dựng mạng lưới thương mại toàn cầu mới, ít phụ thuộc vào Mỹ, sau khi chính quyền Trump tuyên bố áp thuế 30% với hàng hóa châu Âu. Trong khi Mỹ chọn cách gia tăng áp lực, EU và nhiều đồng minh truyền thống đang xích lại gần nhau để định hình lại trật tự thương mại thế giới.
Giữa làn sóng chủ nghĩa bảo hộ lan rộng từ Washington, EU và nhiều quốc gia đang âm thầm vẽ lại bàn cờ thương mại toàn cầu — một hệ thống mới, tự chủ hơn, thoát khỏi cái bóng thuế quan của nước Mỹ.
Trong cơn lốc hỗn loạn do chính sách thuế quan xoay chiều từ Washington, một trật tự thương mại toàn cầu mới đang manh nha hình thành – với châu Âu ở vị trí trung tâm, và Mỹ ngày càng bị đẩy ra bên lề bởi chính các đồng minh truyền thống.
Cuối tuần qua, chính quyền Tổng thống Donald Trump bất ngờ tuyên bố áp thuế 30% đối với hàng hóa châu Âu từ ngày 1/8, bất chấp nhiều tháng đàm phán với EU. Trước đó chỉ vài ngày, ông Trump từng “úp mở” về một “bức thư không mấy dễ chịu” gửi tới Brussels – báo hiệu cho một động thái trả đũa diện rộng. Đến ngày 12/7, mức thuế chính thức được công bố, không chỉ áp lên EU mà còn nhắm vào hàng loạt đối tác khác như Mexico (30%), Canada (35%), Thái Lan, Bangladesh (cùng 35%) và Brazil (50%).
Dù ông Trump vẫn để ngỏ khả năng đàm phán trước thời hạn 1/8, nhưng với giới quan sát, đây là một “vũ khí” được tung ra đúng thời điểm để tạo cú sốc – cả về tâm lý lẫn cấu trúc thương mại toàn cầu. “Một nước cờ làm thay đổi luật chơi”, như lời nhận định của Mujtaba Rahman, Giám đốc khu vực châu Âu thuộc Eurasia Group.
Căng thẳng leo thang – Liên minh châu Âu toan tính gì?
Phản ứng từ EU không chỉ dừng lại ở một danh sách trả đũa thuế quan trị giá 21 tỷ euro, đã được chuẩn bị sẵn từ trước. Chủ tịch Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyen, phát tín hiệu rõ ràng rằng EU sẵn sàng kích hoạt các biện pháp đáp trả vào đầu tháng 8 nếu Mỹ không lùi bước. Nhưng sâu xa hơn, châu Âu đang theo đuổi một chiến lược mang tính cấu trúc: tách dần khỏi sự phụ thuộc vào Mỹ và tìm kiếm một hệ sinh thái thương mại mới – ổn định hơn, đáng tin cậy hơn.
Từ tháng 2 – thời điểm ông Trump bắt đầu chiến dịch tái định hình hệ thống thương mại toàn cầu, EU đã chủ động “xoay trục”: khép lại bất đồng hậu Brexit với Anh, siết chặt liên kết với Canada, xúc tiến hợp tác với Nam Phi, Ấn Độ, các nước Nam Mỹ và châu Á. Trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Indonesia ngày 13/7, bà von der Leyen gửi đi một thông điệp sắc sảo nhưng đầy ẩn ý: “Trong thời kỳ bất ổn, có người chọn cách khép cửa, còn châu Âu dang rộng vòng tay. Đây là nơi các bạn có thể đặt niềm tin”.
Trật tự hai cực đang hình thành?
Nếu Washington chọn lối tiếp cận “đơn phương và răn đe”, thì Brussels lại đang xây dựng một mô hình hợp tác dựa trên niềm tin và lợi ích lâu dài. Hai con đường ấy đang đẩy thế giới vào một cuộc phân cực thương mại mới: một bên là Mỹ – khó đoán, áp đặt và đầy tính ngắt quãng; bên còn lại là EU – bền bỉ, xây dựng liên minh và hướng tới ổn định.
Không chỉ EU, nhiều đối tác thương mại của Mỹ cũng đang “xoay trục” trong âm thầm: Canada thắt chặt hiện diện tại Đông Nam Á, Mexico tìm kiếm mạng lưới thương mại ngoài Mỹ, Brazil tăng tốc hợp tác quốc tế. Ngay cả nhóm CPTPP – hiệp định thương mại gồm 11 quốc gia không có Mỹ hay Trung Quốc – cũng đang được EU xem xét như một đối tác chiến lược mới.
Trong bối cảnh đó, câu hỏi được đặt ra là: liệu các đồng minh của Mỹ có đủ quyết tâm để đi xa hơn, vượt qua ngưỡng “giảm phụ thuộc” và chuyển sang giai đoạn “chủ động phản công” trước chính sách thương mại mang tính đối kháng của Washington?
Chuyên gia Jacob Funk Kirkegaard từ viện nghiên cứu Bruegel (Brussels) không loại trừ khả năng này: “Sự phối hợp là lựa chọn hợp lý nhất lúc này. Và nếu các nền kinh tế lớn liên kết để phản công chính sách thuế quan của Mỹ, đòn bẩy thương mại toàn cầu sẽ đổi chiều”.
Nhà đầu tư lưu ý
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Bấm vào đây để liên hệ 24HMoney ngay
Từ khóa hot
Bàn tán về thị trường