Tình báo kém khiến Nga “sa lầy” ở Ukraine?

Cuộc tấn công Ukraine của Nga đang diễn ra không thuận lợi, trong đó tình báo Nga cũng góp phần không nhỏ trong sự sa lầy đó.

AFP dẫn lời các nhà quan sát cho biết, tình báo Nga đã thất bại trong việc giúp Tổng thống Vladimir Putin chuẩn bị đối phó với tình hình thực tế của chiến dịch quân sự này.

Hiện truyền thông Phương Tây đã đăng một số thông tin về việc một số cá nhân trong Cơ quan An ninh Liên bang (FSB) đầy quyền lực của Nga đã ở trong diện giám sát đặc biệt, lãnh đạo của cơ quan này đã bị thẩm vấn và thậm chí có tin tức cho rằng ông này đang bị quản thúc tại gia. Điều này khiến một số nhà bình luận đặt câu hỏi liệu tất cả mọi việc tại trụ sở FSB ở Quảng trường Lubyanka tại Moskva - nơi từng là trụ sở của KGB thời Liên Xô - có đang diễn ra tốt đẹp hay không. Một nguồn tin tình báo Pháp ẩn danh cho biết: “FSB đã không nói rõ cho ông Putin về tình hình thực địa. Tình báo Nga đã tìm cách để Putin không nhận được quá nhiều tin xấu”.

Bị bắt giữ

Theo thông tin được trang tin tức tiếng Nga Meduza đưa tin, các chuyên gia tình báo của Nga Andrei Soldatov và Irina Borogan cho rằng hậu quả đầu tiên việc tình báo thất bại đã bắt đầu được cảm nhận thấy. Cục trưởng Cục 5 Sergei Beseda và cấp phó Anatoly Bolukh đều đã bị quản thúc tại gia để phục vụ điều tra. Cần biết rằng Cục 5 là một đơn vị lớn của FSB, chuyên phụ trách hoạt động tình báo nước ngoài, đặc biệt là các nước thuộc Liên Xô cũ, chẳng hạn như Belarus và Ukraine.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ cho biết: “Ông Putin có thể đang tiến hành một cuộc thanh lọc nội bộ, nhằm vào các sĩ quan tình báo. Có thể ông Putin làm vậy để giữ thể hiện sau khi không đánh giá bình luận của tình báo Nga trước khi tiến hành tấn công Ukraine, hoặc cũng có thể trả đũa cho các thông tin tình báo sai.

Khả năng phân tích kém

Tuy nhiên, FSB Dosye, một trang web điều tra chuyên về hoạt động của FSB, hôm 14/3 cho biết các thông tin về một cuộc thanh trừng quy mô lớn đã bị phóng đại. Đúng là ông Beseda đã bị thẩm vấn, nhưng không đến mức bị quản thúc như lời đồn và vẫn làm việc. Còn ông Bolukh cũng đã bị thẩm vấn nhưng ông đã không còn là người số hai tại Cục 5 từ vài năm trước.

Theo FSB Dosye và các nguồn tin khác, ông Beseda đã có mặt tại Ukraine vào năm 2014 nhằm nỗ lực hỗ trợ Tổng thống Ukraine lúc đó là Viktor Yanukovych đối mặt với một cuộc nổi dậy của những người thân phương Tây. Nhà lãnh đạo này cuối cùng đã bỏ trốn sang Nga.

Nhân vật cấp cao này của FSB là mục tiêu của các lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) vào tháng 7/2014 sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea và giao tranh ở miền Đông Ukraine với lực lượng ly khai thân Moskva bùng phát. Theo các lệnh trừng phạt, Sergei Orestovich Beseda, sinh năm 1954, "đứng đầu một cơ quan giám sát các hoạt động tình báo nước ngoài và các hoạt động quốc tế".

Truyền thông phương Tây dẫn lời các chuyên gia cho rằng sức kháng cự của Ukraine và việc người dân địa phương không chào đón Nga đã khiến Moskva bị bất ngờ. Một quan chức cấp cao giấu tên của Pháp cho biết: “Trước khi tiến hành một chiến dịch tấn công sang một nước khác, bạn cần phải bắt đầu bằng cách xem xét tình trạng dân cư và trong tình hình nào bạn sẽ tiến hành chiến dịch”. Quan chức này khẳng định: “Nga đã không phân tích được, hoặc phân tích rất tồi tệ về tình hình thực địa ở Ukraine".