Tin thế giới 5/2: Mỹ nêu điều kiện để hợp tác với Trung Quốc, triển khai lực lượng mới trên bán đảo Triều Tiên; Anh-Trung Quốc vướng bất đồng mới

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc, vấn đề Biển Đông, bán đảo Triều Tiên, quan hệ Anh-Trung Quốc, Nga-EU, Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ... là những sự kiện thế giới nổi bật 24h

Ngày 4/2, Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh lớn nhất của nước này, song Washington sẵn sàng phối hợp cùng Bắc Kinh khi điều đó nằm trong lợi ích của Mỹ.

Trong bài phát biểu đầu tiên về chính sách đối ngoại tại Bộ Ngoại giao Mỹ, Tổng thống Biden nêu rõ: "Chúng tôi...sẽ trực tiếp đảm nhận những thách thức đe dọa tới các giá trị dân chủ, an ninh và thịnh vượng của chúng ta từ đối thủ cạnh tranh lớn nhất - Trung Quốc.

Chúng tôi sẽ đương đầu với những hành vi lạm dụng kinh tế của Trung Quốc, chống lại hành động gây hấn của họ nhằm đẩy lùi cuộc tấn công của Trung Quốc nhằm vào nhân quyền, sở hữu trí tuệ và quản trị toàn cầu", ông Biden khẳng định.

Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng cũng lưu ý, Washington "sẵn sàng phối hợp với Bắc Kinh, khi điều đó nằm trong lợi ích của Mỹ". (Reuters)

Cùng ngày, trong bài phát biểu chính sách đối ngoại đầu tiên kể từ khi trở thành nhà lãnh đạo nước Mỹ, Tổng thống Joe Biden cam kết khôi phục lại các liên minh của Washington thông qua ngoại giao và lập lại vị thế lãnh đạo của Mỹ trên trường quốc tế.

"Nước Mỹ đã trở lại, ngoại giao đã trở lại", hãng tin CNBC dẫn lời ông Biden phát biểu tại Bộ Ngoại giao Mỹ. Ông nói chính quyền ông sẽ tiến tới "xác lập lại uy tín và sức mạnh chân lý" của nước Mỹ.

"Tôi muốn mọi người làm việc trong tòa nhà này và trong các đại sứ quán, lãnh sự quán của chúng ta trên khắp thế giới, biết rằng, tôi trân trọng chuyên môn của các bạn và tôi tôn trọng các bạn. Tôi sẵn sàng hỗ trợ các bạn", ông Biden nói với các quan chức và nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ.

Trong bài phát biểu kéo dài, tân Tổng thống đưa ra tầm nhìn của ông về giải quyết những vấn đề quan trọng trong chính sách đối ngoại của Mỹ, bao gồm thương chiến với Trung Quốc và căng thẳng với Nga. Ông kêu gọi các đồng minh và đối tác của Mỹ hợp lực và hứa sẽ sát cánh cùng họ trong những vấn đề chung của thế giới, như chống biến đổi khí hậu và chống đại dịch Covid-19.

"Khi chúng ta củng cố liên minh, chúng ta sẽ gia tăng sức mạnh cũng như khả năng chống lại những mối đe dọa trước khi chúng gõ cửa", ông Biden nói. "Nước Mỹ không thể vắng mặt lâu hơn nữa trên trường quốc tế". (CNBC)

Ngày 4/2, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã từ chối đề nghị của các nghị sĩ tại Hạ viện nước này về cung cấp lời khai tại phiên luận tội ông ở Thượng viện vào đầu tuần tới liên quan đến vụ bạo loạn xảy ra tại Đồi Capitol ngày 6/1 vừa qua.

Theo đó, đội ngũ luật sư của cựu Tổng thống Trump thông báo ông sẽ không có mặt tại phiên luận tội ở Thượng viện, dự kiến bắt đầu từ ngày 9/2 tới. Cố vấn của ông Trump, Jason Miller, cho biết, cựu Tổng thống sẽ không cung cấp lời khai vào tiến trình xét xử mà ông cho là "vi hiến". (Reuters)

Trung Quốc và Anh đã khẩu chiến trong nhiều tháng qua về cách Trung Quốc đối xử với vấn đề Hong Kong, Tân Cương và an toàn của công nghệ Huawei.

Ngày 4/2, nhà điều hành truyền thông Anh Ofcom rút giấy phép của CGTN - kênh tiếng Anh của Đài truyền hình quốc gia Trung Quốc CCTV, sau khi kết luận rằng, đảng cầm quyền Trung Quốc chịu trách nhiệm biên tập sau cùng đối với kênh này.

Vài phút sau, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra tuyên bố cáo buộc BBC đăng tải tin giả khi đưa tin về Covid-19 và yêu cầu hãng này xin lỗi. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng, BBC đã chính trị hóa đại dịch và xào xáo các giả thuyết về việc Trung Quốc che giấu thông tin.

Đáp trả, BBC khẳng định hãng này đưa tin ngay thẳng, không thành kiến.

Cũng trong ngày hôm qua, tờ Telegraph của Anh đưa tin, năm ngoái, London đã trục xuất ba gián điệp Trung Quốc, làm việc ở Anh bằng thị thực nhà báo. (BBC)

Quân đội Trung Quốc tuyên bố Mỹ đang cố ý gây căng thẳng, phá vỡ hòa bình và sự ổn định sau khi một tàu chiến Mỹ đi qua Eo biển Đài Loan, động thái đầu tiên dưới thời Chính quyền mới của Tổng thống Joe Biden.

Trong một tuyên bố đưa ra tối 4/2, Chiến khu miền Đông của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) cho biết đã bám sát và theo dõi tàu chiến Mỹ. Tuyên bố nêu rõ: "Động thái của Mỹ là sự lặp lại thủ đoạn cũ thao túng tình hình Eo biển Đài Loan, cố ý gây căng thẳng và phá vỡ hòa bình, ổn định khu vực. Chúng tôi kiên quyết phản đối điều này. Dù cho tình hình Eo biển Đài Loan thay đổi thế nào, các binh sĩ Chiến khu (miền Đông) sẽ trung kiên thực thi nhiệm vụ của mình, quyết tâm bảo vệ an ninh, chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ".

Trung Quốc, vốn khẳng định chủ quyền đối với hòn đảo tự trị Đài Loan, đã nổi giận trước sự ủng hộ ngày một gia tăng của Mỹ đối với Đài Bắc, bao gồm việc bán vũ khí và điều tàu chiến đi qua Eo biển Đài Loan, khiến cho quan hệ Bắc Kinh-Washington thêm tồi tệ. Hải quân Mỹ cho biết, tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS John S. McCain đã "thực hiện hoạt động đi lại thường lệ qua Eo biển Đài Loan vào ngày 4/2 phù hợp với luật pháp quốc tế". (Reuters)

Giới chức quân đội Mỹ cho biết, 8 thành viên của Lực lượng Không gian nước này (USSF) đang hoạt động tại một căn cứ không quân Mỹ ở Hàn Quốc.

Phát biểu tại một cuộc hội thảo trực tuyến, Trung sỹ trưởng Philip Hudson - Chỉ huy tác chiến Phi đội 7 Không quân Mỹ hôm 2/2 xác nhận “hiện giờ, chúng tôi có 8 binh sĩ trên Bán đảo (Triều Tiên)”.

Trước đó, quân đội Mỹ cho hay, một buổi lễ tuyển quân đã được tổ chức ở Căn cứ Không quân Kunsan, nằm ở thành phố miền Tây Gunsan hôm 1/2 để đánh dấu công tác bàn giao 3 binh nhất từ Đội Thông tin số 8 vào hàng ngũ của USSF.

Theo quân đội Mỹ, 8 binh sỹ trên “có trách nhiệm thu thập các hệ thống không gian quân sự, hoàn thiện học thuyết quân sự dành cho sức mạnh không gian và tổ chức các lực lượng không gian để giới thiệu cho những trung tâm chỉ huy tác chiến”. (Yonhap)

Ngày 5/2, Hải quân Mỹ thông báo tàu USS John S. McCain đã thực hiện hoạt động bảo đảm tự do hàng hải ở gần quần đảo Hoàng Sa trên Biển Đông. Đây là cuộc tuần tra bảo vệ tự do hàng hải và hàng không (FONOP) đầu tiên được Hải quân Mỹ thực hiện dưới thời của Chính quyền Tổng thống Joe Biden.

Thông báo của Hải quân Mỹ cho biết thêm, tàu USS John S. McCain "đã khẳng định các quyền và tự do hàng hải ở vùng biển gần quần đảo Hoàng Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế”. (Reuters)

Ngày 5/2, trong chuyến thăm Moscow, Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và Đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell đánh giá quan hệ giữa khối này và Nga đang chịu áp lực do vụ bắt và giam giữ nhân vật chỉ trích điện Kremlin, ông Alexei Navalny.

Phát biểu khi bắt đầu cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, Đại diện cấp cao của EU cho rằng: "Quan hệ của chúng ta quả thực trong thời điểm khó khăn… chắc chắn mối quan hệ này đang bị căng thẳng và vụ việc của Navalny là điểm thấp”. (AFP)

Theo một cuộc thăm dò của Trung tâm Levada, mức độ tín nhiệm đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin đã giảm xuống còn 29%.

Thăm dò trong khoảng thời gian từ tháng 8-10/2020 cho thấy tỷ lệ tín nhiệm Tổng thống Putin là 34%. Trung tâm Levada lưu ý rằng, tỷ lệ tín nhiệm Tổng thống Putin thấp nhất và vào tháng 7/2020, khi đó chỉ 23% số người được hỏi nói họ tin tưởng ông Putin. (Moscow Times)

Bộ trưởng Nội vụ Thổ Nhĩ Kỳ Suleyman Soylu cáo buộc chính Mỹ là bên đứng sau âm mưu đảo chính bất thành hồi tháng 7/2016 nhằm lật đổ chính quyền của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan.

Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu đổ lỗi cho giáo sĩ Hồi giáo Fethullah Gulen, một cựu đồng minh của Tổng thống Erdogan và hiện đang sinh sống tại bang Pennsylvania của Mỹ, đã trực tiếp chỉ đạo mạng lưới những kẻ ủng hộ ông ta ở trong nước, được Ankara gọi là FETO, tiến hành cuộc đảo chính ngày 15/7/2016.

"Rõ ràng là Mỹ đứng sau vụ việc ngày 15/7. Chính FETO đã thực hiện nó (cuộc đảo chính) theo lệnh của họ (Mỹ)", ông Soylu cáo buộc, đồng thời nói rằng, "châu Âu cũng rất nhiệt tình với âm mưu này".

Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đáp trả cáo buộc, khẳng định nước này không dính dáng đến cuộc đảo chính năm 2016 và thậm chí đã lên án sự việc trên. "Những khẳng định trái ngược gần đây của các quan chức cấp cao của Thổ Nhĩ Kỳ là hoàn toàn sai sự thật", Bộ Ngoại giao Mỹ chỉ trích. (Reuters)