Tiêu điểm ngân hàng tuần qua: Loạt ngân hàng hé lộ bức tranh lợi nhuận năm 2021

Lợi nhuận năm 2021 và triển vọng năm 2022 chính là tâm điểm đáng chú ý nhất trong lĩnh vực ngân hàng tuần qua.

Nhiều ngân hàng báo lãi 2021 vượt chỉ tiêu

Lợi nhuận năm 2021 của Agribank đạt hơn 14.000 tỷ đồng, đồng thời ngân hàng đảm bảo các tỷ lệ an toàn hoạt động theo quy định. Tương tự, VietinBank vừa công bố lợi nhuận trước thuế năm 2021 vượt kế hoạch Đại hội đồng cổ đông giao (16.800 tỷ đồng) và đặt mục tiêu tăng trưởng 10 - 20% trong năm 2022. Mục tiêu lợi nhuận BIDV đưa ra cho năm 2021 là 13.000 tỷ đồng trước thuế và khả năng vượt con số này. Bởi lợi nhuận trước thuế hợp nhất 3 quý dầu năm qua của BIDV đạt 10.733 tỷ đồng, tăng trưởng 52% so với cùng kỳ năm trước, hoàn thành 83% kế hoạch năm.

TPBank vừa công bố kết quả kinh doanh năm 2021 với lợi nhuận trước thuế đạt 6.038 tỷ đồng, vượt hơn 4% so với kế hoạch được ĐHCĐ đặt ra. Đến hết năm 2021,tổng tài sản TPBank đạt 295.000 tỷ đồng, tăng gần 42% so với đầu năm vượt trên 17% kế hoạch.

Với kết quả hiện đã đạt được đến cuối tháng 10/2021, MSB cho biết, mục tiêu mới là cán mốc lợi nhuận trước thuế trên 5.000 tỷ cho cả năm 2021, vượt chỉ tiêu đưa ra trước đó.

Trên thực tế không chỉ các nhà băng trên mà có không ít ngân hàng sớm cán đích lợi nhuận chỉ sau 3 quý đầu năm nên dự báo vượt xa chỉ tiêu đưa ra cho cả năm 2021 như: BVB (Viet Capital Bank), SSB (SeABank) lần lượt đạt 385 tỷ đồng; 2.530 tỷ đồng trước thuế tính đến hết quý III/2021.

Mặc dù báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2021 nhiều nhà băng cho thấy, lợi nhuận quý III có sụt giảm, do tác động của làn sóng Covid-19 thứ 4, song lũy kế 9 tháng đầu năm lợi nhuận của hầu hết nhà băng đều tăng.

Theo cuộc điều tra được NHNN tiến hành cho thấy, các ngân hàng nhận định lợi nhuận đã phục hồi và “cải thiện” rõ rệt trong quý IV/2021 so với quý trước, do đó đã nâng kỳ vọng về xu hướng cải thiện tích cực tình hình kinh doanh tổng thể trong năm 2021.

Có tới 78,8% tổ chức tín dụng ước tính lợi nhuận trước thuế năm 2021 tăng trưởng dương so với năm 2020. Tuy vậy, vẫn có 15,2% TCTD ước tính lợi nhuận tăng trưởng âm trong năm 2021 và 6% ước tính lợi nhuận không thay đổi.

Dự kiến cho năm 2022, 95% TCTD kỳ vọng lợi nhuận trước thuế của đơn vị tăng trưởng dương, 3% kỳ vọng không đổi và 2% TCTD lo ngại lợi nhuận “giảm”.

Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh quý 1/2022 của các tổ chức tín dụng cho thấy, hầu hết các ngân hàng thương mại đều lạc quan với tình hình kinh doanh quý tới.

Góp vốn, mua cổ phần ngân hàng trái luật sẽ bị phạt tới 250 triệu đồng

Chính phủ ban hành Nghị định 143/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 88/2019/NĐ-CP ngày 14/11/2019 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng.

Nghị định quy định, sẽ phạt tiền từ 200 đến 250 triệu đồng với các hành vi: Mua, nắm giữ cổ phần của tổ chức tín dụng khác không đúng điều kiện và vượt giới hạn quy định của NHNN; Hai là góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng cổ phần của tổ chức tín dụng không đúng quy định tại Luật các tổ chức tín dụng.

Như vậy, so với Nghị định 88, Nghị định mới bổ sung thêm quy định xử phạt vi phạm về hoạt động góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng cổ phần.

Ngoài ra, Nghị định cũng bổ sung nhiều hành vi vi phạm trong lĩnh vực cho vay tiêu dùng và nhiều quy định xử phạt các hành vi trong lĩnh vực thanh toán.

Cụ thể, phạt tiền từ 100-150 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Thực hiện, tổ chức thực hiện hoặc tạo điều kiện thực hiện việc sử dụng thẻ trả trước vô danh trên môi trường internet, chương trình ứng dụng trên thiết bị di động hoặc rút tiền mặt; chuyển mạch thẻ, bù trừ giao dịch thẻ, quyết toán giao dịch thẻ không đúng theo quy định pháp luật về hoạt động thẻ ngân hàng; chuyển thiết bị chấp nhận thẻ, QR Code cho bên khác sử dụng; chấp nhận thanh toán thẻ mà không có hợp đồng thanh toán thẻ; sử dụng trái phép các thiết bị chấp nhận thẻ, QR Code; thực hiện, tổ chức thực hiện hoặc tạo điều kiện để người khác thực hiện các hành vi giao dịch thẻ gian lận, giả mạo; giao dịch thanh toán khống tại đơn vị chấp nhận thẻ (không phát sinh việc mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ); lấy cắp, thông đồng để lấy cắp thông tin thẻ mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

Nghị định cũng sửa đổi, bổ sung khoản 6 Điều 28. Cụ thể, phạt tiền từ 50-100 triệu đồng đối với một trong các hành vi: thuê, cho thuê, mua, bán thẻ hoặc thông tin thẻ, mở hộ thẻ (trừ trường hợp thẻ trả trước vô danh) với số lượng từ 10 thẻ trở lên mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự; phát hành thẻ, thanh toán thẻ không đúng quy định của pháp luật; không từ chối thanh toán thẻ trong trường hợp sử dụng thẻ để thực hiện các giao dịch thẻ bị cấm theo quy định của pháp luật, thẻ đã được chủ thẻ thông báo bị mất, thẻ hết hạn sử dụng, thẻ bị khóa, sử dụng thẻ không đúng phạm vi đã thỏa thuận tại hợp đồng hoặc thỏa thuận bằng văn bản về phát hành và sử dụng thẻ.

Nghị định có hiệu lực từ 1/1/2022.

Lợi nhuận ngành ngân hàng năm 2022 dự báo tăng 21%, cổ phiếu nào lên ngôi?

Theo thống kê của công ty chứng khoán SSI, năm 2021, cổ phiếu của ngành ngân hàng tăng bình quân 36,6%, cao hơn 2,8% so với chỉ số VNIndex. Các cổ phiếu có hiệu suất cao nhất bao gồm SSB, TPB, LPB, MSB và VPB, với mức tăng giá trên 90% so với đầu năm. Các cổ phiếu tăng khoảng 50%-90% bao gồm MBB, TCB, STB, OCB, VIB và SHB. Các ngân hàng thương mại nhà nước có mức tăng giá kém khả quan trong năm 2021.

Theo nhận định của các chuyên gia phân tích SSI, năm 2022, ngành ngân hàng đứng trước triển vọng khả quan. Tăng trưởng tín dụng dự kiến sẽ mạnh hơn năm 2021 xuất phát từ cả phía cung và cầu.

NIM kỳ vọng ổn định dù lãi suất huy động có nhích lên. Để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, các chuyên gia ước tính Ngân hàng Nhà nước sẽ duy trì quan điểm chính sách tiền tệ phù hợp trong năm 2022, với lãi suất có thể sẽ biến động trong biên độ hẹp nếu không có áp lực lạm phát bất ngờ (CPI năm 2022 là 4%).

Trong khi NIM được kỳ vọng ổn định thì các dịch vụ tính phí được dự báo sẽ tăng mạnh từ cả dịch vụ thanh toán và hoạt động bancassurance. Thu nhập từ dịch vụ thanh toán được dự báo sẽ phục hồi cùng với việc nối lại thanh toán quốc tế và tài trợ thương mại. Trong khi đó, thị trường bancassurance dự báo sẽ tiếp tục sôi động.

Năm 2021, MSB đã ký kết thành công hợp đồng độc quyền với Prudential và STB đã đàm phán lại hợp đồng độc quyền với Daiichi Life. Sang năm 2022, ước tính CTG sẽ hoàn tất hợp đồng với Manulife, trong khi TCB và VPB tiếp tục đàm phán lại hợp đồng với Manulife và AIA. HDB và LPB sẽ có thể ký một hợp đồng bancassurance độc quyền mới. Do đó, các ngân hàng vẫn có nhiều động lực trong việc đẩy mạnh bán các hợp đồng bancassurance để đáp ứng các KPI mới hoặc sử dụng doanh thu bán hàng như là lợi thế trong việc thương lượng phí trả trước. Theo ước tính của SSI, hoa hồng bancassurance trên tổng thu nhập từ phí sẽ tăng trong năm tới (từ mức trung bình hiện tại là 15%).

Chất lượng tín dụng có lẽ là nỗi lo lớn nhất năm 2022 của các ngân hàng. Theo các chuyên gia phân tích, năm 2022 sẽ là năm rủi ro cho ngân hàng yếu kém nhưng lại là cơ hội cho ngân hàng tốt.

Về giá cổ phiếu ngân hàng, mặc dù định giá đã quay về mức hợp lý hợp lý hơn sau mức đỉnh hồi tháng 7/2021 (PB dự phóng 1,8x), PB 2022 các ngân hàng trong phạm vi nghiên cứu của SSI hiện ở mức 1,6x, vẫn cao hơn so với mức trung bình lịch sử.

SSI cho rằng, việc điều chỉnh giảm phản ánh rủi ro nợ xấu chưa rõ ràng và triển vọng kém khả quan hơn của nửa cuối năm so với nửa đầu năm 2021. Trong khi đó, phần bù cao hơn so với trung bình lịch sử là trả cho năng lực tài chính, khả năng phục hồi và ROE tốt hơn so với chu kỳ tín dụng trước đây.

ROE 2022 đối với các ngân hàng trong phạm vi nghiên cứu ước tính đạt 19% so với 10,5% -18% trong giai đoạn 2015-2020. Định giá hiện tại chưa phản ánh hết tăng trưởng khiêm tốn trong 6 tháng đầu năm 2022. Theo quan điểm của SSI, điều này có thể tạo cơ hội cho nhà đầu tư mua cổ phiếu ngân hàng tốt ở mức giá hấp dẫn trong thời gian này.

Kết quả ngành ước tính mạnh hơn vào nửa cuối năm theo đà phục hồi kinh tế và so với mức thấp trong nửa cuối năm 2021. Chính vì vậy, SSI điều chỉnh đánh giá ngành từ Trung lập lên Khả quan, đặc biệt cho nửa cuối năm 2022.

“Chúng tôi nhận thấy cơ hội đầu tư tại VCB với yếu tố cơ bản mạnh, định giá đang ở mức thấp hơn trung bình 4 năm (PB dự phóng là 2,56x so với 3,07x), và kế hoạch tăng vốn có thể sẽ được khởi động lại trong 2022. Chúng tôi cũng ưa thích CTG nhờ tích cực xử lý nợ xấu trong 2021, trong khi thu nhập bất thường có thể hỗ trợ tăng trưởng lợi nhuận và các chỉ tiêu an toàn vốn trong năm 2022. STB cũng là một cơ hội hấp dẫn nếu việc bán cổ phiếu STB cầm cố tại VAMC hoàn tất. Nếu thương vụ thành công, STB có thể hoàn thành kế hoạch tái cấu trúc sớm hơn dự kiến và có sự phục hồi lợi nhuận ấn tượng từ 2023. Với những động lực rõ ràng này, chúng tôi ước tính các ngân hàng này có thể có diễn biến khả quan ngay trong nửa đầu 2022”, báo cáo của SSI đề cập.

Ngân hàng kỳ vọng lợi nhuận tăng, nợ xấu giảm năm 2022

Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh quý 1/2022 của các tổ chức tín dụng cho thấy, hầu hết các ngân hàng thương mại đều lạc quan với tình hình kinh doanh quý tới.

Theo cuộc điều tra được NHNN tiến hành cho thấy, các ngân hàng nhận định lợi nhuận đã phục hồi và “cải thiện” rõ rệt trong quý IV/2021 so với quý trước, do đó đã nâng kỳ vọng về xu hướng cải thiện tích cực tình hình kinh doanh tổng thể trong năm 2021. Có tới 78,8% tổ chức tín dụng (TCTD) ước tính lợi nhuận trước thuế năm 2021 tăng trưởng dương so với năm 2020.

Tuy vậy, vẫn có 15,2% TCTD ước tính lợi nhuận tăng trưởng âm trong năm 2021 và 6% ước tính lợi nhuận không thay đổi.

Dự kiến cho năm 2022, 95% TCTD kỳ vọng lợi nhuận trước thuế của đơn vị tăng trưởng dương, 3% kỳ vọng không đổi và 2% TCTD lo ngại lợi nhuận “giảm”.

Theo các tổ chức tín dụng, quả hoạt động kinh doanh trong quý IV/2021 có tăng trưởng tốt hơn nhiều so với quý trước. Trong quý I/2022, 49,5% TCTD kỳ vọng kết quả hoạt động kinh doanh tăng trưởng so với quý IV/2021, trong đó chủ yếu là “tăng nhẹ” (46,5% TCTD lựa chọn), 42,6% TCTD kỳ vọng “không đổi” và 7,9% TCTD lo ngại kết quả hoạt động kinh doanh suy giảm nhẹ.

Trong quý IV/2021, hầu hết các TCTD đánh giá cả nhân tố nội tại và khách quan có tác động tích cực giúp cải thiện tình hình kinh doanh của hệ thống ngân hàng hơn so với quý III/2021.

Theo các tổ chức tín dụng, chính sách tín dụng, lãi suất và tỷ giá của NHNN” vẫn là nhân tố quan trọng nhất giúp “cải thiện” tình hình kinh doanh của tổ chức tín dụng. Trong khi đó, các yếu tố cản đường tăng trưởng chủ yếu là: cầu thấp; các điều kiện kinh doanh và tài chính của khách hàng. Tuy vậy, các yếu tố này được kỳ vọng cải thiện năm 2022.

Về thanh khoản, theo nhận định của các tổ chức tín dụng, thanh khoản của hệ thống ngân hàng trong quý IV/2021 duy trì ở trạng thái tốt nhưng không dồi dào bằng Quý III/2021 đối với cả VNĐ và ngoại tệ.

Thanh khoản toàn hệ thống được kỳ vọng tiếp tục duy trì ở trạng thái tốt, cải thiện nhiều hơn trong Quý I/2022 so với Quý IV/2021. Tuy nhiên, các TCTD cho rằng, thanh khoản năm 2022 sẽ “cải thiện” thấp hơn năm 2021, chủ yếu do cầu tín dụng phục hồi.

Trái với nỗi lo nợ xấu, kết quả điều tra cho thấy, đa phần tổ chức tín dụng nhận định nợ xấu toàn hệ thống sẽ tăng nhẹ trong quý IV/2021 nhưng kỳ vọng sẽ “giảm nhẹ” trở lại trong Quý I/2022.