Tiết kiệm 6 năm có 300 triệu, 'mua được 5 m2 căn hộ'

So sánh với giá một căn hộ, bạn tôi nói 'chắc chỉ mua được căn hộ rộng 5 m2".

Người bạn tôi tâm sự dạo này mất ngủ vì hai vợ chồng cưới nhau đã lâu chưa mua được nhà. Rồi anh gửi cho tôi đường link một video nói về những căn nhà siêu nhỏ, chỉ rộng vài mét vuông ở Sài Gòn.

"Số tiền đang có chắc chỉ mua được căn hộ rộng 5 m2", bạn tôi nói. Số là, hai vợ chồng bạn thu nhập mỗi năm cũng tạm ổn, không thiếu trước hụt sau. Nhưng tiền lo cho con và tứ thân phụ mẫu hai bên - tạm gọi là trách nhiệm với hai gia đình lớn gặm mòn đi thu nhập cả hai. Bố mẹ hai bên già rồi, lại ít con nên phải lo, mỗi người góp một tí.

Vậy nên mỗi năm, lương thưởng sau khi trừ chi tiêu các kiểu, gia đình bạn tôi để được trung bình tầm 50 triệu đồng, nên trong sáu năm qua mới để riêng được 300 triệu đồng. Bạn tôi nói, vái trời cho năm - mười năm tới cuộc sống yên ổn làm ăn, không biến cố gì, nếu không sợ tiền tiết kiệm cũng bay sạch.

Lối so sánh thu nhập mua được nhà rộng 5 m2 của bạn làm tôi nhớ đến truyện ngắn của Azit Nexin nhà văn trào phúng người Thổ Nhĩ Kỳ lừng danh: "Hãy cắt bán cho tôi khoảnh đất 78 xăng-ti-mét vuông!".

Nhân vật trong câu truyện đó cũng mất ăn mất ngủ vì chưa mua được nhà. Anh thấy tờ rao bán một mảnh đất, khi tính toán, anh ta đã tăng nhiều lần thời gian làm việc (làm tận 20 giờ mỗi ngày) và gấp bốn lần tiền lương vẫn phải mất 167 năm mới mua được mảnh đất đó.

Cách tính và lối suy nghĩ của hai người đều có lý nhưng không giống nhau hoàn toàn. Bạn tôi cũng giống như nhiều người hiện nay, nếu muốn mua được căn hộ, phải tích lũy đủ tiền trả trước, và phải có thu nhập ổn định, trong thời gian dài thì mới dám mua nhà.

Nếu biến cố xảy ra (ai chắc rằng trong thời gian đằng đẵng trả nợ sẽ không bị giảm thu nhập, bị mất việc, đau bệnh...) thì làm sao gồng gánh nổi? Chưa kể, với một hộ gia đình mỗi năm dư tầm 50 triệu thì mỗi tháng trả tiền gốc và lãi vay gần 20 triệu (tôi tạm tính vay một tỷ đồng) là chuyện bất khả thi.

Đó là chưa nói đến, nhân vật trong truyện của Azit Nexin định mua đất, còn bạn tôi và nhiều gia đình trẻ hiện nay nhắm tới căn hộ. Nhưng khổ nỗi, vì lý do giá đất, vật liệu xây dựng, nhân công... tăng giá nên căn hộ giá rẻ biến mất khỏi giỏ hàng. Để lại đó những căn hộ từ hơn 40 triệu đến hơn 50 triệu đồng một mét vuông, làm lòng những người chưa có nhà đầy ngổn ngang.

Tôi biết rằng, với hiện tại, vợ chồng bạn tôi mua được nhà là rất khó. Thế nên tôi khuyên cứ ở trọ, để dành thêm tiền và mua một mảnh đất ở quê làm của trước đã. Và hơn hết là tìm cách tăng thu nhập. Bây giờ vướng bận vào chuyện nhà cửa thì tâm trí đâu làm ăn.

Nhưng về mặt vĩ mô, rõ ràng việc không có nhà giá rẻ đang là một thiệt thòi cho những người thu nhập thấp. Chuyện nhà ở xã hội, tôi cho rằng sẽ không thể làm được cứ nếu trông cậy vào chủ đầu tư tư nhân vì có quá nhiều yếu tố chi phối. Cơ quan chức năng phải là người gánh vác trách nhiệm này.