Thương vụ trúng thầu cung cấp thuốc cho bệnh viện của VN Pharma: Hé lộ hàng loạt sai phạm về đấu thầu

Tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ dự thầu chưa làm tròn nhiệm vụ được giao trong việc chấm, xét, chọn thầu; việc ký, thực hiện hợp đồng còn sơ hở, tỷ lệ thực hiện hợp đồng mua thuốc thấp do xác định nhu cầu sử dụng chưa sát, không thống kê và báo cáo được các nhà thầu vi phạm… là một số sai phạm về đấu thầu vừa được Thanh tra Chính phủ (TTCP) chỉ ra từ vụ việc trúng các gói thầu cung cấp thuốc cho các bệnh viện của Công ty CP VN Pharma.

Những thiếu sót, vi phạm trong công tác đấu thầu cung cấp thuốc nếu không được phát hiện và ngăn chặn kịp thời có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhân dân - Ảnh Internet

Mới đây, TTCP đã thông báo kết luận thanh tra việc cấp giấy phép nhập khẩu, giấy đăng ký lưu hành đối với 10 loại thuốc của Công ty Helix, cấp giấy phép hoạt động cho Công ty Helix và việc trúng các gói thầu cung cấp thuốc cho các bệnh viện của Công ty CP VN Pharma.

Qua thanh tra, TTCP cho biết, thuốc chữa bệnh là một loại hàng hóa đặc biệt nhưng trong thời gian qua, ngành y tế còn để xảy ra những thiếu sót, vi phạm trong khâu cấp số đăng ký thuốc; cấp phép nhập khẩu thuốc; cấp phép hoạt động về thuốc, nguyên liệu làm thuốc cho doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam. Bên cạnh đó, ngành y tế cũng để xảy ra những thiếu sót, vi phạm trong công tác đấu thầu cung cấp thuốc cho các cơ sở khám, chữa bệnh, mà nếu không được phát hiện và ngăn chặn kịp thời sẽ có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhân dân.

Theo kết luận thanh tra của TTCP, Bộ Y tế ban hành Thông tư số 22/2009/TT-BYT ngày 24/11/2009 sử dụng các thuật ngữ “giấy phép lưu hành”, “rút số đăng ký thuốc” chưa đúng với thuật ngữ sử dụng trong Luật Dược năm 2005. Ngoài ra, trong công tác đấu thầu mua thuốc còn có nhiều thiếu sót, vi phạm như: việc xây dựng kế hoạch đấu thầu mua thuốc thiếu sót về thủ tục hành chính, thiếu tiêu chí theo quy định, kế hoạch thuốc xây dựng chưa sát với tình hình sử dụng thuốc; thời gian đánh giá hồ sơ dự thầu của tổ chuyên gia vượt quy định…

TTCP cho rằng, những sai phạm này có nguyên nhân chủ quan là do Bộ Y tế chậm sửa đổi, ban hành mới các quy định về đấu thầu mua thuốc cho phù hợp với tình hình thực tế; thực hiện chưa đầy đủ chức năng quản lý nhà nước về công tác đấu thầu mua thuốc. Bộ Y tế và UBND các địa phương được kiểm tra chưa thực hiện thường xuyên công tác thanh, kiểm tra kết quả thực hiện đấu thầu mua thuốc của các cơ sở y tế để làm cơ sở cho việc phê duyệt kế hoạch đấu thầu; phát hiện các sai sót, khuyết điểm từ đó có biện pháp chấn chỉnh, ngăn chặn, rút kinh nghiệm… Mặt khác, các cơ sở y tế chậm thống kê tình hình sử dụng thuốc trong kỳ báo cáo; công tác dự báo về cơ cấu bệnh tật, sự biến động thị trường dược… còn hạn chế. Các hội đồng, tổ chuyên gia tổ chức đấu thầu mua thuốc đại đa số là kiêm nhiệm, vừa thiếu về nhân lực lại vừa yếu về năng lực, về kiến thức đấu thầu và không được đào tạo bài bản, chủ yếu dựa vào kinh nghiệm qua các đợt đấu thầu.

Từ kết quả thanh tra, TTCP kiến nghị Bộ Y tế chỉ đạo Cục Quản lý dược và Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế) tổ chức kiểm điểm và có biện pháp xử lý đối với tập thể, cá nhân có liên quan để xảy ra những vi phạm trong việc cấp phép nhập khẩu, cấp số đăng ký đối với 10 thuốc, cấp phép hoạt động cho Công ty Helix năm 2014; vi phạm trong công tác đấu thầu mua thuốc tại các bệnh viện tuyến trung ương đã được thanh tra.

TTCP cũng kiến nghị Bộ Y tế chỉ đạo kiểm điểm và có biện pháp xử lý đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến việc cho phép nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita Caplet 500 mg của Công ty Austin Hong Kong vào Việt Nam ngày 11/4/2014, trong khi giấy phép hoạt động về thuốc và nguyên liệu làm thuốc của công ty này đã hết hạn từ ngày 6/10/2013.

TTCP kiến nghị UBND 6 địa phương gồm: An Giang, Bến Tre, Kiên Giang, Tiền Giang, Trà Vinh, TP.HCM và 4 bệnh viện: Chợ Rẫy, Y dược TP.HCM, Đa khoa Trung ương Cần Thơ, Trung ương Huế tổ chức kiểm điểm đối với những tồn tại, vi phạm trong công tác đấu thầu mua thuốc tại địa phương và các bệnh viện tuyến trung ương nói trên; đồng thời chỉ đạo kiểm điểm và có biện pháp xử lý phù hợp đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến những tồn tại, vi phạm tại địa phương, đơn vị mình. TTCP khẳng định, UBND các địa phương và ban giám đốc 4 bệnh viện được kiểm tra nói trên chịu trách nhiệm trực tiếp về những tồn tại, vi phạm trong đấu thầu mua thuốc tại địa phương, đơn vị mình phụ trách, quản lý.