Thương mại với Mỹ "nóng" lên vì thép

Vừa qua, Mỹ đã thông báo áp mức thuế mới đối với một số sản phẩm thép nhập khẩu từ Mexico và Trung Quốc.

Cụ thể, Hải quan Mỹ sẽ bắt đầu thu thuế từ thép nhập khẩu Trung Quốc và cả Mexico dựa trên mức trợ cấp dành cho các nhà sản xuất. Tuy nhiên, do trợ cấp ở Canada không đáng kể nên Washington không áp đặt thuế đối với các sản phẩm thép nhập khẩu từ nước này.

Theo số liệu của Bộ Thương mại Mỹ, các nhà xuất khẩu thép xây dựng của Mexico và Trung Quốc đã được hưởng các khoản trợ cấp từ 30,3% đến 177,43%. Tháng 3 vừa qua, việc nhập khẩu thép kết cấu từ Trung Quốc, Mexico và Canada đang gây tổn hại cho các nhà sản xuất ở Mỹ.

Mỹ đưa ra động thái trên sau khi các nhà sản xuất thép nước này khiếu nại việc trợ cấp ở các nước trên và chỉ 2 tháng sau khi Tổng thống Trump nhất trí dỡ bỏ thuế đối với các sản phẩm nhôm và thép nhập khẩu từ Mexico và Canada sau khi 3 nước nhất trí xem xét lại thỏa thuận thương mại tự do Bắc Mỹ.

Các chuyên gianhận định,nếu các chính sách của Tổng thống đúngtheo kế hoạch, ngành thép Mỹ sẽ vượt trội so với các ngành khác. Tuy nhiên, Mỹ nên nhớ lại bài học kể từ khi Tổng thống Trump công bố thuế thép vào ngày 1/3/2018, giá cổ phiếu của các nhà sản xuất thép đã giảm mạnh 22%,trong khi tỷ lệ việc làm tại các nhà máy và xưởng giảm.

Theo điều tra của Viện Sắt thép Mỹ, tính đến tháng 11/2018, ngay cả khi mở và khởi động lại một số nhà máy sản xuất thép vào năm ngoái, việc làm trong ngành thép vẫn thấp hơn 4% so với bốn năm trước

Thuế quan của chính quyền Mỹ đối với thép nước ngoài đã đẩy nhanh sự suy giảm sản xuất của một số nhà máy ở Mỹ.Cụ thể, cả hai doanh nghiệp sản xuất thép Mỹ đều bắt đầu sản xuất nhiều thép hơn khi thuế quan được ban hành. Nhưng nhu cầu về thép không tăng, vì vậy các loạimới đã tràn ngập thị trường và khiến giá giảm mạnh 25%.

Cổ phiếu của US Steel (X) đã giảm 70% kể từ khi chính quyền Trump công bố mức thuế. Nucor (NUE), nhà sản xuất thép lớn nhất nước này, giảm 25% so với cùng kỳ. Chính quyền Trump có thể đã dự định việc áp thuế sẽ bảo vệ các doanh nghiệp Mỹ, nhưng thực tế điều đóđang làm tổn thương họ.

Không chỉ làm tổn hại đến các doanh nghiệp ngành thép, các ngành công nghiệp dựa vào kim loại như các nhà sản xuất ô tô...cũng phải vật lộn với việc các chi phí tăng do thuế quan.Caterpillar, nhà sản xuất thiết bị vật tư nông nghiệp cho biết họ đang phải đối mặt với 200 triệu USD chi phí phát sinh do thuế thép. Nhiều doanh nghiệp đã phải chuyển hướng chọn vật liệu thay thế hoặcgiảm đầu tư đểgây áp lực lên giá thép.

Nền kinh tế của Mỹ chủ yếu được tạo thành từ các dịch vụ công nghiệp trong nhiều thập kỷ. Trong thế kỷ 21, các công ty của Mỹ cầnnhậprất nhiều thứ được sản xuất ởnước ngoài.Đó là lý do tại sao thuế quan làm tăng chi phí cho các công ty Mỹ, từ đó tăng giá cho người tiêu dùng Mỹ.

Các chuyên gia thương mại và các nhà phân tích thép lo ngại, thuế quan mới của Mỹ áp lên các sản phẩm thép của Trung Quốc và Mexico sẽ tiếp tục làm các nhà máy tại Mỹ gia tăng công suất và khiến giá thép giảm hơn nữa, dẫn đến việc khi các thuế quan bị hủy bỏ, các nhà máy thép sẽ lại rơi vào tình trạng bỏ không.

Chad Bown, chuyên gia cao cấp tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson nhận định, những bằng chứng có giá trị trong một năm qua cho thấy việc áp thuế quan đang gây tổn hại và không giúp ích gì cho các mục tiêu của chính quyền Mỹ.

"Trong quá khứ,ngành công nghiệp thép củaMỹđã nhận được sự bảo hộ dưới các hình thức khác nhau. Vấn đề là trong thời gian họ nhận được sự bảo hộ, các doanh nghiệp đều không có xu hướng tập trung vào việc trở nên hiệu quả và cạnh tranh hơn", ông đánh giá.

Tuy nhiên, nếu Tổng thống Trump chính thức khởi động xây dựng bức tường biên giới, số lượng thép mà Mỹ sử dụng có thể tăng lên rất nhanh và các doanh nghiệp thép Mỹ có thể được hưởng lợi từ sự kiện này.