Thuốc lá điện tử, hàng hot của dân buôn lậu năm nay

Tháng 12 hiện là đỉnh điểm hoạt động của dân buôn lậu thuốc lá để chuẩn bị cho vụ Tết. Vào mùa cao điểm buôn lậu năm này, không chỉ thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử lậu đang trở thành thứ hàng rất hút thị trường chợ đen.

Đánh hàng thuốc lá lậu, vài ngàn bao mới chịu bán

Vào mùa cao điểm buôn lậu ở biên giới Tây Nam, các chợ trời khu vực phía bên kia biên giới Campuchia, hoạt động mua bán diễn ra khá sôi động trong thời điểm những tháng cuối năm.

Trong vai khách vãng lai đi mua thuốc nhân dịp du lịch hỏi mua thuốc lá lẻ không mấy ai bận tâm trả lời. “Mua mấy chục bao thôi hả anh. Ở đây phải chừng vài ngàn bao thì mới bõ công bỏ mối cho. Anh hỏi chỗ khác đi, mấy người bên kia chắc vẫn bán lẻ đấy”, một người đàn ông đứng tuổi chỉ sang chòi đối diện.

Vào mùa buôn lậu thuốc, khu vực trông như chòi lá nhưng thực chất là kho hàng lớn lại xuất hiện. Để vận chuyển khối lượng thuốc lá điếu lậu, dân buôn lậu thường nhồi nhét các bao thuốc lá vào cốp và phần đầu các xe tay ga hiệu Lead, Atila, Honda … Việc các đối tượng dùng xe gắn máy và cất giấu thuốc lá trong đầu xe không còn là chiêu quá mới nhưng đang là những phương thức thịnh hành nhất cho hoạt động buôn lậu.

Ngoài vận chuyển bằng xe máy, dân chuyên đánh hàng thuốc lá lậu còn chuyên chở hàng này bằng xe khách từ các địa bàn trọng điểm về nạn thuốc lậu như tỉnh Long An, An Giang, Tây Ninh, Bình Phước… đổ về TP. HCM.

Theo phân tích của Viện Kinh tế kỹ thuật thuốc lá và Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an thì trong thuốc lá nhập lậu có hàm lượng Tar cao hơn nhiều so với mức cho phép và ngoài ra còn một số chất là độc tố bị cấm sử dụng trong thực phẩm. Nghiên cứu chỉ ra thuốc lá Jet có chứa hàm lượng Tar 19,6 mg/điếu và tương tự với thuốc lá Hero, hàm lượng Tar 18,9 mg/điếu - vượt xa hàm lượng Tar được phép tiêu thụ tại Việt Nam.

Mặc dù bị ngăn chặn quyết liệt và xử phạt nặng khi bị bắt nhưng buôn lậu thuốc lá vẫn không dừng lại, ngày càng phức tạp và tinh vi. Hoạt động buôn lậu thuốc lá đem lại siêu lợi nhuận, tới trên 400%, bởi thuốc lá lậu không phải chịu bất cứ khoản thuế, phí nào, trong khi thuốc lá nhập khẩu chính ngạch phải chịu thuế nhập khẩu 100 - 202,5%, thuế giá trị gia tăng 10%.

Bên cạnh đó, việc tiêu hủy thuốc lá lậu bị tịch thu chưa được thực hiện triệt để và còn có nhiều khó khăn vướng mắc; công tác tuyên truyền về những hệ lụy, tác hại do buôn lậu thuốc lá gây ra… khiến cho việc buôn lâụ vẫn gia tăng

Hàng nóng: Thuốc lá điện tử nhập lậu

Gần đây, thị trường chợ đen ghi nhận trào lưu sính thuốc lá điện tử vì thuốc lá điện tử được cho là ít gây hại tới sức khỏe người dùng và có thể giúp cai thuốc lá. Từ nhu cầu tăng cao trên thị trường, tình trạng buôn lậu thuốc lá điện tử ngày càng diễn biến phức tạp.

Không chỉ nhộn nhịp ở khu vực biên giới, ở khu vực nội địa như Đà Nẵng, ngày 18/11, bất ngờ kiểm tra 2 cơ sở kinh doanh, cơ quan Công an phát hiện có hơn 200 máy thuốc lá điện tử, 20 hộp phụ kiện thuốc lá điện tử, hơn 1600 chai tinh dầu ngoại. Chủ 2 cơ sở kinh doanh này cũng thừa nhận hành vi kinh doanh hàng hóa do nước ngoài sản xuất là thuốc lá điện tử, phụ kiện và tinh dầu thuốc lá điện tử không có giấy tờ, hóa đơn chứng minh nguồn gốc hợp pháp là vi phạm pháp luật.

Trong khi hoạt động buôn lậu, nhập lậu khiến các mặt hàng thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc, không đạt chuẩn, độc hại, dễ dàng đến tay người tiêu dùng, được bày bán tràn lan, thì trên thực tế, hệ thống pháp luật hiện nay chưa kịp hoàn thiện để kiểm soát thuốc lá điện tử nhập lậu.

Tại Mỹ, thị trường chợ đen ngày càng có nhiều sản phẩm nhập lậu cùng các chai tinh dầu có lượng THC cao, xuất xứ thiếu minh bạch được bày bán tràn lan. Tại một số thị trường khác, trước hiện tượng nhiều ca bệnh phổi nghiêm trọng xuất hiện ở người hút thuốc lá điện tử, các chuyên gia cho rằng những ca bệnh này có liên quan đặc biệt tới việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử hệ thống mở không đạt chuẩn, được nhập lậu cùng những loại tinh dầu không rõ nguồn gốc, chứa chất độc hại như THC.

Tại Việt Nam, trước các kiến nghị lên cơ quan chức năng đang hướng về một khung hành lang pháp lý phù hợp cho việc quản lý mặt hàng thuốc lá điện tử hợp pháp cũng như việc xử lý tiêu huỷ các sản phẩm thuốc lá điện tử nhập lậu, trôi nổi. Bởi vì, nếu cấm bán thuốc lá điện tử thì thị trường chợ đen càng có nguy cơ bùng nổ.

Việc xây dựng khung pháp lý phù hợp cho việc quản lý loại sản phẩm này Việt Nam nên tham khảo kinh nghiệm của các nước trên thế giới để có những chế tài, quy định rõ ràng và hiệu quả cho việc quản lý kinh doanh thuốc lá điện tử và đảm bảo các sản phẩm thuốc lá đạt được các quy chuẩn về chất lượng và an toàn.