Thuế quan và đình công sẽ giáng đòn vào chuỗi cung ứng toàn cầu vào đầu năm 2025

Sự bất ổn trong số các hãng vận chuyển của Mỹ đang có nguy cơ leo thang vào năm 2025 với kỳ vọng về mức thuế quan mới của chính quyền ông Trump và khả năng xảy ra một cuộc đình công mới tại các cảng có thể bắt đầu vào giữa tháng 1.

Theo CNBC, các giám đốc điều hành chuỗi cung ứng và hậu cần cho biết, các hãng vận chuyển hiện đang cố gắng giải quyết những rắc rối có thể xảy ra trong chuỗi cung ứng toàn cầu và lượng hàng tồn kho cần đặt hàng trong bối cảnh người tiêu dùng vẫn mạnh mẽ trong bối cảnh kinh tế vĩ mô nhiều thách thức và Tết Nguyên đán bắt đầu sớm.

Lo ngại về thuế quan

Hãng vận chuyển Honor Lane Shipping cho biết, họ không cho rằng khối lượng hàng hóa sẽ tăng đột biến vào tháng 11 vì phải mất hai đến ba tuần để chu kỳ sản xuất điều chỉnh, nhưng điều này có thể bắt đầu từ nửa đầu tháng 12. Công ty cho biết thêm rằng, việc triển khai các mức thuế quan mới có thể bị trì hoãn và đẩy lùi việc đẩy mạnh mua hàng hóa sang nửa đầu năm 2025.

Theo cảnh báo từ hãng vận chuyển C.H. Robinson, mức thuế quan mới sớm nhất có thể có hiệu lực là vào cuối tháng 2 hoặc đầu tháng 3. “Với tình hình lao động cảng tiếp tục bất ổn và khả năng tăng thuế quan trong quý I/2025, các hãng vận chuyển nên dự đoán một đợt đẩy mạnh mua hàng hóa từ châu Á, điều này sẽ tác động đến cả thị trường vận tải quốc tế và một số thị trường vận tải trong nước”, báo cáo viết.

...và đình công tại Mỹ

Hiện tại, các hãng vận chuyển phải quyết định bờ biển của Mỹ nào để gửi hàng hóa do có khả năng xảy ra cuộc đình công của Hiệp hội công nhân bốc xếp quốc tế (ILA) tại các cảng từ New England đến Texas, có thể bắt đầu vào giữa tháng 1. Thời gian vận chuyển hàng hóa bằng đường biển từ Trung Quốc đến các cảng Bờ Đông và Bờ Vịnh là 40-55 ngày. Thời hạn đàm phán giữa Liên minh Hàng hải Mỹ (USMX) và ILA là ngày 15/1.

“Do thời hạn gia hạn ngắn và sự phản đối về vấn đề tự động hóa, rất có thể điều này sẽ lại diễn ra vào tháng 1… Câu hỏi đặt ra là USMX sẽ trì hoãn việc nhượng bộ các yêu cầu của ILA trong bao lâu vào lần này”, Corey Rhodes, Giám đốc điều hành của Everstream Analytics cho biết.

Mike Short, Chủ tịch C.H. Robinson cho biết, công ty đang nhận được nhiều yêu cầu về việc giao hàng trước, nhưng có thể không khả thi nếu các nhà cung cấp không thể tăng sản lượng.

"Đối với những người có thể và muốn giao hàng trước, lý do chia thành hai nhóm: cuộc đình công thứ hai đang chờ xử lý tại cảng Mỹ vào giữa tháng 1, Tết Nguyên đán bắt đầu vào ngày 29/1 và những thay đổi về thuế quan có thể xảy ra… Những người khác chỉ đơn giản là cố gắng tìm ra thời điểm có thể đưa hàng từ châu Á và đến Mỹ trước khi thuế quan mới có khả năng có hiệu lực", ông cho biết.

Tình trạng tắc nghẽn sau cuộc đình công kéo dài ba ngày của ILA vào tháng 10 mất nhiều tuần để giải quyết. Theo Everstream Analytics, có 54 tàu container đang chờ bên ngoài cảng vào ngày 4/10 khi cuộc đình công kết thúc, so với 5 tàu ​​trước khi cuộc đình công bắt đầu.

"Gần ba tuần sau cuộc đình công, chúng tôi thấy rằng tình trạng tồn đọng đang được giải quyết chậm hơn dự kiến ​​và không đồng đều trên tất cả các cảng bị ảnh hưởng…Trong khi một số cảng chứng kiến ​​tình trạng tắc nghẽn đáng kể sau cuộc đình công kéo dài ba ngày đã giải quyết được tình trạng tồn đọng như New York và Houston, thì những cảng khác vẫn đang gặp phải tình trạng tắc nghẽn, đặc biệt là Savannah”, ông Corey Rhodes cho biết.

Trong khi Trung Quốc nhận được nhiều sự chú ý nhất trong các cuộc thảo luận về chiến tranh thương mại, chuỗi cung ứng toàn cầu, thì sự phụ thuộc của các công ty vận chuyển Mỹ vào các quốc gia khác đã mở rộng rất nhiều trong 20 năm qua, với tổng giá trị hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ tăng 153%.

"Tổng thống đắc cử Donald Trump đã chỉ ra rằng chương trình nghị sự chính sách liên quan đến chuỗi cung ứng của ông sẽ tập trung vào việc giảm rủi ro từ Trung Quốc và các trung tâm sản xuất nước ngoài khác, cùng với việc hủy bỏ hoặc loại bỏ các nhiệm vụ về năng lượng tái tạo…Cách tiếp cận này sẽ dẫn đến mức thuế quan cao hơn đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu và có khả năng là mức thuế quan cao hơn đáng kể từ Trung Quốc", ông Corey Rhodes cho biết.

Tổng thống đắc cử Trump dự kiến ​​sẽ tăng thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc trong khoảng từ 60% - 100% và thuế quan 10%-20% đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu từ các quốc gia khác. Các nhà lãnh đạo bán lẻ Mỹ đang bắt đầu ra tín hiệu rằng các mức thuế sẽ làm tăng giá cho người tiêu dùng và làm chậm chi tiêu.

Trong một báo cáo gần đây, Công ty tư vấn Alix Partners cho biết, cả giá cước vận chuyển quốc tế và tại Mỹ sẽ tăng đột biến do khối lượng tăng. Trước đó, giá cước vận chuyển container đường biển đã tăng hơn 70% vào năm 2018 sau khi chính quyền Trump tăng thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu của ông.

“Nhưng xu hướng giá đó chỉ có thể là ngắn hạn và triển vọng dài hạn kém lạc quan hơn…Mức thuế cao của chính quyền Trump làm nản lòng hàng nhập khẩu, làm chậm khối lượng vận chuyển và sau đó là giá cước vận chuyển", báo cáo cho biết.

S&P Global Market Intelligence cho biết, các chính sách kinh tế và quốc tế của Trump có thể mang lại một đợt tái cấu trúc khác cho chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo báo cáo của S&P Global, thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc là 287 tỷ USD trong giai đoạn 12 tháng tính đến ngày 30/9/2024, giảm 18,7% kể từ năm 2021 nhưng vẫn là thâm hụt lớn nhất với bất kỳ quốc gia nào.

Trong khi đó, đã có sự gia tăng trong hoạt động sản xuất của Trung Quốc chuyển đến Mexico theo các điều khoản của Hiệp định thương mại USMCA, đây là một cánh cửa hợp pháp để vào Mỹ không phải trả thuế quan mà ông Trump dự kiến ​​sẽ xem xét lại trong nhiệm kỳ thứ hai. Nhiều công ty cũng đã thành lập cơ sở tại các quốc gia như Hàn Quốc, Việt Nam và Malaysia, nhưng những quốc gia cũng có thể phải đối mặt với các hành động áp thuế quan.