Thủ tướng Malaysia cảnh báo người dân tích trữ gạo trong bối cảnh giá tăng cao

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đã đưa ra cảnh báo nghiêm khắc và đe dọa sẽ có hành động pháp lý chống lại bất kỳ ai bị phát hiện tích trữ gạo trong bối cảnh nước này đang phải vật lộn với giá lương thực tăng cao.

“Tôi biết, một số người đang lợi dụng tình hình giá gạo cao để đầu cơ, tích trữ. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và An ninh lương thực Mohamad Sabu nhắc lại chỉ thị rõ ràng của tôi với các cơ quan chức năng: Nếu có ai dám lợi dụng giá gạo cao vào thời điểm khó khăn hiện tại, hãy cẩn thận. Chúng tôi sẽ tìm ra những người vi phạm và sẽ đưa ra toà", Anwar nói hôm 2/10 trong quá trình vận động cho một cuộc bầu cử phụ ở bang Pahang.

Phát biểu của thủ tướng được đưa ra trong bối cảnh cơn hoảng loạn mua gạo lan rộng khắp cả nước.

Người Malaysia đã hoảng hốt khi thấy các kệ hàng trống rỗng tại các siêu thị và cửa hàng tạp hóa nhỏ hơn sau khi các bao gạo trắng nội địa bị bán hết do giá gạo nhập khẩu tăng, do giá gạo toàn cầu tăng. Padiberas Nasional (Bernas), một tập đoàn địa phương kiểm soát việc phân phối gạo, tháng trước đã công bố giá gạo nhập khẩu tăng 36%, khiến người dân tìm kiếm gạo địa phương rẻ hơn.

Đạo luật Kiểm soát Nguồn cung cấp của Malaysia quy định rằng bất kỳ người nào che giấu hoặc tiêu hủy bất kỳ mặt hàng bị kiểm soát nào nhằm ngăn cản nó đưa ra thị trường sẽ bị coi là phạm tội. Điều đó có nghĩa là, theo một luật sư, chủ siêu thị hoặc nhà máy xay xát gạo bị phát hiện tích trữ gạo có thể bị kết án.

Thủ tướng, đồng thời là bộ trưởng tài chính của đất nước, đã công bố trợ cấp thêm 400 triệu ringgit (84,72 triệu USD) để mua gạo nhập khẩu để sử dụng trong các cơ sở của chính phủ như bệnh viện, trường học và trong lực lượng vũ trang. Anwar cho biết điều này sẽ cho phép phân phối thêm 5% lượng gạo địa phương cho người tiêu dùng.

Trong khi đó, Mohamad Sabu, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và An ninh lương thực, hôm 2/10 đã công bố một số biện pháp can thiệp 'mạnh mẽ' mới nhằm hạn chế các vấn đề về giá gạo tăng cao và tình trạng thiếu nguồn cung trong nước, bao gồm cả trần giá gạo nhập khẩu ở Sabah và Sarawak, hai bang ở đảo Borneo sẽ được ấn định ở mức 31 ringgit cho mỗi bao 10 kg bắt đầu từ ngày 5/10.

Ngoài ra, chính phủ đang thành lập một đội đặc nhiệm để củng cố hoạt động sản xuất gạo trắng địa phương. Điều này sẽ có sự tham gia của nhiều cơ quan thực thi khác nhau để đảm bảo kiểm tra và giám sát ở tất cả các cấp trong chuỗi cung ứng gạo địa phương.

Fatimah Mohamed Arshad, thành viên cấp cao tại Viện Dân chủ và Kinh tế địa phương, kêu gọi chính phủ sử dụng cách tiếp cận theo từng giai đoạn để thực hiện những cải cách cần thiết nhằm chuyển sang thị trường mở và bãi bỏ quy định nhập khẩu các mặt hàng thực phẩm.

Bà nói thêm rằng an ninh nguồn cung gạo có thể đạt được trong một ngành cạnh tranh hơn thay vì các hoạt động độc quyền hiện nay, đồng thời chỉ trích việc gia hạn nhượng bộ của Bernas đến năm 2031, điều này sẽ dẫn đến tăng trưởng chậm và đầu tư vốn mới cho ngành nông nghiệp thấp.

"Malaysia tiếp tục chính sách bảo hộ kéo dài nửa thế kỷ đối với ngành này mặc dù ngành này dường như đang có xu hướng đi xuống, bị ảnh hưởng bởi khí hậu, chi phí đầu vào cao, lạm phát và những thiếu sót về cơ cấu. Rõ ràng, ngành này đang cần sự thay đổi mang tính hệ thống để có khả năng phục hồi." chứ không phải là một chiến lược chữa cháy ngắn hạn", cô nói.