Thu phí tự động không dừng: Nỗ lực nâng cao tỷ lệ sử dụng

Hàng loạt giải pháp được triển khai như sớm bổ sung làn thu phí, đa dạng các hình thức dán thẻ; thí điểm chỉ thu phí điện tử tự động không dừng, không thu phí thủ công trên tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng; xử phạt nghiêm các trường hợp cố tình đi nhầm làn thu phí điện tử tự động không dừng... Các cơ quan chức năng đang nỗ lực nâng tỷ lệ sử dụng thu phí điện tử tự động không dừng (ETC)... 

Mới có hơn 2 triệu ô tô dán thẻ

Đến nay, hệ thống hạ tầng thu phí không dừng trên các tuyến cao tốc, quốc lộ của toàn quốc đã dần hoàn thiện. Theo Tổng cục Đường bộ Việt Nam (Bộ Giao thông - Vận tải), cả nước có 112 trạm thu phí ETC; trong đó, 63 trạm lắp đủ 100% làn thu phí ETC (4-8 làn), 30 trạm đã lắp 3 làn, còn 19 trạm mới lắp đặt được 2 làn. Tại các trạm vẫn còn trên 120 làn thu phí chưa được lắp đặt hệ thống ETC. Vừa qua, Tổng cục Đường bộ đã yêu cầu các nhà đầu tư bổ sung hệ thống, mua sắm trang thiết bị để hoàn thành việc tăng số làn theo quy định vào quý I-2022. Dự án nào không thực hiện sẽ đóng các làn thu phí thủ công.

Về số lượng dán thẻ thu phí tự động, đến thời điểm này, cả nước có hơn 2 triệu ô tô dán thẻ trong tổng số hơn 3,5 triệu xe. Nếu như trong giai đoạn 5 năm trước đó, cả nước mới có khoảng 1 triệu ô tô dán thẻ thì chỉ sau gần 1 năm kể từ ngày chính thức khai trương, đưa vào vận hành hệ thống ETC, Công ty cổ phần Giao thông số Việt Nam (VDTC) - thành viên Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông quân đội (Viettel) đã cung cấp dịch vụ cho hơn 1 triệu khách hàng.

Tuy nhiên, hiện mới chỉ có khoảng 50% phương tiện sử dụng dịch vụ thu phí ETC. Ngay như tuyến cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ và Cầu Giẽ - Ninh Bình với lưu lượng phương tiện khoảng 60.000 lượt xe/ngày, đêm cũng chỉ có khoảng 1/3 số phương tiện qua trạm sử dụng dịch vụ ETC. Hay tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, tỷ lệ xe trên tuyến sử dụng dịch vụ thu phí ETC chỉ đạt khoảng 25% tổng lưu lượng. Tình trạng phương tiện chưa dán thẻ đi vào làn ETC gây ùn tắc giao thông vẫn thường xảy ra.

“Tôi thỉnh thoảng mới lưu thông trên các tuyến cao tốc, quốc lộ nên chưa thực sự có nhu cầu sử dụng ETC”, anh Nguyễn Trọng Phúc (khu chung cư B3B - Nam Trung Yên, quận Cầu Giấy) chia sẻ.

Tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam Nguyễn Văn Huyện nhận định, việc tuyên truyền chưa mang lại hiệu quả như mong muốn, số phương tiện dán thẻ và sử dụng dịch vụ chưa cao. Vừa qua, Tổng cục đã đề nghị nhà đầu tư, đơn vị cung cấp dịch vụ bố trí nhân viên dán thẻ tại các trạm thu phí; phối hợp với lực lượng Cảnh sát điều tiết giao thông, xử phạt nghiêm chủ phương tiện không dán thẻ song vẫn đi vào làn thu phí ETC.

Nhiều giải pháp nhằm tăng tỷ lệ sử dụng dịch vụ

Nhiều chuyên gia cho rằng, những ưu điểm của dịch vụ thu phí ETC đã được khẳng định: Giúp giảm ùn tắc, minh bạch trong thu phí. Vấn đề còn lại là sự hợp tác, chia sẻ của người dân.

“Để khuyến khích người dân, các nhà cung cấp dịch vụ phải chứng minh dịch vụ của mình bảo đảm thuận tiện, lợi ích cho người sử dụng, khắc phục triệt để những bất cập trong vận hành hệ thống. Các đường dây nóng phải thông suốt, kịp thời xử lý những bất cập, tránh gây bức xúc cho khách hàng”, Giáo sư, Tiến sĩ Từ Sỹ Sùa (Trường Đại học Giao thông - Vận tải) nói.

Trước tình hình đó, Bộ Giao thông - Vận tải, Tổng cục Đường bộ Việt Nam và các đơn vị liên quan đang triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng tỷ lệ dán thẻ cũng như nạp tiền sử dụng dịch vụ. Trên cơ sở thống nhất với Tổng công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam - VIDIFI (đơn vị quản lý, khai thác cao tốc Hà Nội - Hải Phòng), Tổng cục Đường bộ Việt Nam sẽ thí điểm thu phí tự động ETC hoàn toàn trên tuyến cao tốc này. Trước khi thực hiện thí điểm sẽ tổ chức tuyên truyền để người dân chuẩn bị, dán thẻ ETC trong thời gian từ nay đến hết quý I-2022. Sau thời gian này, xe không có đủ điều kiện thu phí không dừng sẽ không được lưu thông. Sau thời gian thí điểm, nếu thành công sẽ nhân rộng ra các tuyến cao tốc trong cả nước, đặc biệt là cao tốc Bắc - Nam.

Về phía các nhà cung cấp dịch vụ, Tổng Giám đốc VDTC Bùi Trình cho biết, nhằm nâng cao tỷ lệ sử dụng dịch vụ thu phí ETC, đặc biệt trên tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, công ty đã chuẩn bị lực lượng hỗ trợ khách hàng dán thẻ. Theo đó, 100% các siêu thị Viettel trên toàn quốc triển khai dán thẻ thu phí không dừng hoàn toàn miễn phí cho những người có nhu cầu. Công ty cũng chuẩn bị lực lượng hơn 10.000 cộng tác viên phục vụ dán thẻ tận nhà cho khách hàng và điểm dán thẻ lưu động tại đầu vào và đầu ra tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.